You are on page 1of 70

Abestiak

AURKIBIDEA
AZKEN AGURRAREN NEGARRA. 47 ENTZUN ZAZU .................................. 59
AZKEN OYUA .................................... 35 EPERRA .............................................. 37
A ERREALA-REN HIMNOA ................. 6
ERREGEAK DATOZ......................... 51
AGUR ENE LÜRRA ...........................67 B ERREGEK GIZON EDERRIK......... 57
AGUR ETA OHORE...........................49 ERRIBERA.......................................... 25
AGUR ETXEKO-ANDEREA.............34 BAGARE .............................................. 20 ERROTA ZAHAR MAITEA............. 45
AGUR EUSKAL HERRIA .................12 BAI EUSKARARI ............................... 47 ESAN DOZU EDER HORI................ 64
AGUR EUSKAL HERRIARI.............49 BAIONATIK BILBORA .................... 66 ESKERDUN XALBADORRI ............ 35
AGUR JAUNAK ..................................32 BALDORBA ........................................ 26 ESKU EZKERRA ............................... 59
AGUR JESUSEN AMA.......................55 BALIAREN BERTSOAK................... 24 ESKUTXOEK JO DUTE ................... 27
AGUR XIBERUA ................................26 BARATZE BAT................................... 67 ETXETXO TXIKI HONETAN ......... 52
AGUR, AMA ........................................66 BARATZEKO PIKUAK....................... 7 EUROPA.............................................. 68
AGURE ZAHARRA............................32 BARKOXEKO ELIZA ....................... 70 EUSKADIN, CASTILLAN BEZALA28
AHAIDE DELEZIUS HUNTAN ........69 BASERRITARRAK ............................ 64 EUSKAL EUSKALDUNAREN
AI ARDOA ...........................................67 BASOILARRAK ................................. 43 BALADA........................................ 68
AI MARITXU JOSKILEA .................20 BAT, BAT, BAT .................................... 8 EUSKAL HERRIAN EUSKARAZ ... 22
AI ZER PLAZERA..............................40 BATASUNA ......................................... 49 EUSKAL HERRITIK APARTE........ 48
AI, MARI MIGEL .................................8 BAUTISTA BAZTERRETXE ........... 26 EUSKAL PIZKUNDEA ..................... 59
AI, SIMON..............................................9 BAZKO ETA SALBATORE.............. 56 EUSKAL ROCK & ROLLIN ............ 46
AIENEZA .............................................67 BAZTANGO LURRA ......................... 66 EUSKAL UNIBERTSITATEA.......... 21
AITA SALDU NAUZU........................45 BEGIAK PARREZ-PARREZ............ 44 EUSKALDUN BERRIAREN BALADA
AITA SAN ANTONIO ..........................5 BEGOÑAKO ANDRA MARI ............ 55 ......................................................... 21
AITA-SEMEAK...................................23 BEHIN BATEAN LOIOLAN............. 37 EUSKO ABENDAREN ERESERKIA
AITORMENA ......................................32 BEHIN BETIKO ................................. 68 ......................................................... 37
AITORREN HIZKUNTZA ZAHARRA BELAZKO UNTZIA........................... 40 EUSKO GUDARIAK.......................... 50
..........................................................47 BELENEN JAIO DA........................... 52 EZ DEAT ERRANEN......................... 48
ALA KINKIRI, ALA KUNKURU .......6 BENTARA NOA.................................. 13 EZ DIZUT IRIKIKO.......................... 10
ALAKEN ALAKEN ............................52 BEOTIBAR .......................................... 45 EZ GOAZ LANERA........................... 11
ALDAPEKO.........................................11 BERRIRO IGO NAUZU ENE EZ KANTA BELTZA......................... 38
ALDE ILUNA.......................................63 MENDIRA...................................... 27 EZ NAU IZUTZEN............................. 14
ALOSTORREA....................................20 BERTERRETXEREN KANTORIA . 14 EZ, EZ DUT NAHI ............................. 38
ALTABIZKARKO KANTUA ............61 BERTSO BERRIAK ........................... 37 EZIN UKA ........................................... 58
ALTZA FELIPE! ...................................7 BETI EZKAMAK KENTZEN............. 6 EZKONGAIETAN.............................. 12
AMA ......................................................40 BETI PENETAN ................................. 26
AMA BEGIRA ZAZU .........................11 BI AMA ALHABA .............................. 42
AMA EZKONDU.................................65 BIARRITZEN ETXE BATEAN ........ 58 F
AMAK EZKONDU NINDUEN ..........26 BIBA RIOJA.......................................... 8
AMAYUR GAZTELU BALTZA .......34 BINBILI BONBOLO .......................... 52 FORJARIEN KANTA ........................ 23
AMERIKETARA JOAN NINTZAN .33 BIRJINA MAITE ................................ 53 FRANTSES EUSKALDUN BATENAK
AMETS, AMETS EGIN......................34 BIYOTZ ERITUBA ............................ 17 ......................................................... 18
AMODIOAREN BERRI .....................56 BIZKAIA MAITE ............................... 25 FURRA FURRA.................................. 23
AMODIOZKO POEMA .....................61 BIZKAIKO ABERATSAK................. 21
ANA ETA JOAKIN .............................52 BOGA BOGA......................................... 6
ANA JUANTXE...................................32 BORTIAN AHÜZKI ........................... 32 G
ANDALUZAREN PARETA ...............33 BRODATZEN ARI NINTZEN .......... 25
ANDRE MADALEN............................11 BULTZI-LEIHOTIK .......................... 38 GABEKO IZAR .................................. 51
ANTERON TXAMARROTIA .............8 GABERAKO ATERBEA ................... 68
ANTONI ETA ANTON.......................10 GABON GABEAN .............................. 52
ARBOLA ..............................................67 D GABON GABONZETA...................... 52
ARDO GORRI NAPARRA ..................5 GABONAK .................................... 51, 53
ARDOA EDANDA.................................9 DENBORA GALDUEN BILA ........... 14 GALTZAUNDI.................................... 54
ARDOARI KANTAK..........................63 DILIN, DALAN ................................... 39 GAUAREN ZORAGARRIA.............. 53
ARGI-AZKORRIAN JINIK...............56 DIN, DAN, DON .................................. 52 GAUEKO ELE IXILEN BALADA... 62
ARGIZAGIAK ARGITZEN DIZÜ....68 DONOSTIAKO BALEAREN GAZTE GERA GAZTE ..................... 32
ARI NAIZELA, ARI NAIZELA ........44 BERTSOAK................................... 63 GAZTE-GAZTETATIKAN............... 38
ARRANBILOTE..................................10 DONOSTIAKO HIRU DAMATXO .... 8 GAZTELUGATXE ............................. 22
ARRATSA MOSKUN .........................62 DONOSTIAKO MARTXA................... 7 GAZTETASUNA ETA
ARRATSALDE HONETAN...............28 DONOSTIAKO ZIUDADEA ............. 30 ZAHARTASUNA .......................... 14
ARRATSALDE LIZUNA ...................46 DRINGILIN DRON ............................ 53 GEORGE JACKSON ......................... 66
ARROSA XURIAREN AZPIAN........29 GERNIKAKO ARBOLA ................... 19
ARTILLERO........................................10 GEURE BAZTERRAK ...................... 14
ARTOLAK DEUKO............................55
ASKATASUNAREN SEMEEI...........61
E GEURIA DA .......................................... 6
GITARRA ZARTXO BAT................. 12
ASKATASUNAREN SEMEEI GIZAKUNDE ...................................... 54
AIEZKOAKO MENDIETAN.......60 EDARI GOXOA .................................. 67
EDURRA TEILATUAN ....................... 7 GOAZEN MENDIRIK MENDI .......... 6
ASTELENIAN EZKONDU ETA .......65 GOGO ETA GORPUTZAREN
ASTOARENA ......................................23 EGIA..................................................... 59
EGIA DA .............................................. 21 ZILBOR-HESTEAK..................... 16
ATARRATZEKO GAZTELUKO GOIKO MENDIAN ............................ 35
KANTUA ........................................24 EGIA GARESTI DALA...................... 57
EGUEN ZURI...................................... 55 GOIZEKO EURI ARTEAN............... 38
ATHLETIC-EN HIMNOA ...................6 GOIZIAN ARGIA HASTIAN............ 39
ATOZTE KRISTAUAK......................52 EGUN DA SANTIMAMIÑA.............. 37
EGUNSENTIA..................................... 37 GOIZIAN GOIZ JEIKIRIK .............. 68
ATZO ETORRI JATAZ .....................64 GOIZIAN GOIZIK JEIKI ................. 33
ATZO TUN-TUN.................................55 EKAITZA............................................. 58
EKI EDER............................................ 39 GOIZUETAN ...................................... 16
ATZO, ATZO.......................................10 GORA TA GORA BETI..................... 22
AURRESKU .........................................39 ELURRA MARA-MARA ................... 53
ENBATA .............................................. 64 GU GIRA EUSKADIKO.................... 50
AXURI BELTZA ...................................7
ENE HASERREA................................ 27
Abestiak
GUDARI EUSKALDUNAREN JOXE MIGELEN BATELA................. 6 MUNDIAN MALERUSIK ................. 65
KANTUA ........................................47 JUANA BIXENTA OLABE ............... 46 MÜNDIAN MALERUSIK ................. 69
GUK EUSKARAZ ...............................47 MUÑAGORRIREN BERTSOAK ..... 71
GURE AITAK AMARI.........................5 MUSDE TIRAZ................................... 70
GURE BIDE GALDUAK....................59 K MUTIL KOXKOR BAT..................... 44
GURE KUADRILLAN........................10
GURETZAT .........................................23 KALERA NOA IHESI ........................ 20
KALERA, KALERA........................... 49 N
KALIAN GORA .................................... 8
H KANPAIAK JAIETAN....................... 52 NAFARROA........................................ 11
KANTA DEZAGUN DENOK ............ 53 NAFARROA, ARRAGOA ................. 24
HABANERA.........................................18 KANTORE BERRI ............................. 34 NAGUSIA TA MAIZTERRA............ 39
HAIKA MUTIL ...................................14 KANTUZ.............................................. 15 NERE AMA HIL ZAIT ...................... 16
HAIZE HEGOA...................................15 KAPITAIN PILOTU........................... 45 NERE AMAK BALEKI...................... 12
HAIZEA DATOR ................................44 KAPITALISMOAK ............................ 50 NERE ANDREA.................................. 12
HALTZAK EZ DU BIHOTZIK.........14 KATTALIN............................................ 7 NERE ETORRERA ............................ 29
HARA NUN DIRAN ............................29 KONTRAPAS ...................................... 22 NERE HERRIKO NESKATXA
HARRI ETA HERRI...........................67 KONTXESIRI...................................... 57 MAITE ........................................... 44
HATOR HATOR .................................51 KOPLA BERRIAK ............................. 27 NERE MAITEA .................................. 31
HAUR EDER BATEN BILA ..............53 KOPLA BIKIAK ................................. 57 NERE MAITIARENTZAT ................ 43
HAURRAK IKAS ZAZUE .................47 KOPLAK.............................................. 28 NERE SENTIMENDUA..................... 17
HAY CIERTAS SEÑORITAS............64 KULEBRIN KULEBRON .................. 64 NESKA MUTIL................................... 11
HERIO LATZA ...................................40 KYRIE ELEISON ............................... 13 NESKATXA ONTZIRATUA............. 25
HERRIA ETA HIZKUNTZA.............15 NEVADARAT JOAN NINTZEN ...... 33
HERRIKO FESTAK ...........................10 NI HILTZEN NAIZENEAN .............. 58
HIRU ERREGE ...................................52 L NI NAIZ ............................................... 18
HIRU ERREGE EKIALDEKO..........52 NIRE AITAREN ETXEA................... 34
HIRU IZAR ..........................................64 LAGUN ETOR GUREKIN ................ 71 NIRE EUSKALTASUNA................... 27
HITZ HITAZ........................................68 LAIDA PILOTARIA........................... 44 NON GERATZEN DEN DENBORA 63
HORRA HOR GOIKO........................31 LANGILE ERAHIL BATI ................. 34 NORA ZOAZ ESKUAL SEMEA ...... 47
LANIAN EZIN EGIN ......................... 13 NORTEKO TRENBIDEARI ............. 62
LARDERO ............................................. 5
I LARRA HERRIAN ............................. 30
LAU HAIZETARA ............................. 27 O
IA GURIAK EGIN DU........................13 LAU TEILATU.................................... 29
IDUZKI DENEAN...............................56 LAZTANA............................................ 63 OI AMA ESKUAL HERRI ................ 25
IHESA ZILEGI BALITZ....................14 LEHEN FLORIA................................. 40 OI GU HEMEN ................................... 42
IKASTOLETAKO ERESERKIA ......47 LEHENDABIZIKO BERTSO OI GURE LURRA .............................. 60
IKUSI MENDIZALEAK.....................10 LAGUNAK..................................... 36 OI NERE ZORAGARRIA ................. 19
IKUSI NUANIAN ................................31 LEIXIBATXUA................................... 20 OI PELLO PELLO ............................. 16
IKUSTEN DUZU GOIZEAN .............40 LEPOAN HARTU ............................... 49 OI ZUBEROA ..................................... 66
ILARGIRA NOA .................................62 LILI BAT ............................................. 15 OI, LUR................................................ 38
ILUN-IKARAK....................................27 LIMOSNATXO BAT .......................... 44 OIES ERRONDAN DABIL................ 13
ILUNPETAKO GIZON ......................58 LIZARDI .............................................. 14 OILARRAK KANTA KANTARI...... 51
INTERNAZIONALA ..........................50 LORE SORTHU ORDUKO............... 62 OLENTZERO...................................... 50
INTSUMISOARENA ..........................45 LORETXOA ........................................ 33 OLENTZERO BEGI GORRI............ 50
INTXAUSPEKO ALABA ...................56 LORIAK UDAN IHINTZA BEZELA OLENTZERO BURU HANDIA ........ 50
IPARRAGIRRE ABILA DELA .........65 ......................................................... 29 OLENTZERO, SALDA BERO.......... 51
IRRINTZI BAT....................................48 ORAINGO NESKATXEN JAZKERA
IRUTEN ARI NUZU ...........................13 ......................................................... 36
ITAUNA................................................37 M ORBAIZETA ARMA OLAREN
ITSASOA LAINO DAGO...................43 KANTUA........................................ 60
ITSASOAN URAK HANDI DIRE .....11 MADALEN BUZTURINGO ................ 9 ORHOITUZ......................................... 65
ITSASONTZI BATEN ........................43 MADDALEN.......................................... 9 ORIA IBAIA........................................ 60
ITSASOTIK ILARGIRA....................64 MAHATSAREN ORPOTIK .............. 64 OROIMENEKO PORTUA ................ 28
ITURINGO AROTZA.........................46 MAITASUN HITZAK ........................ 33 OROITZEN ZAITUDANEAN........... 15
ITXAROPENA.....................................63 MAITASUNAREN SUTEGIA ........... 26 ORREAGA .......................................... 62
ITZALTZUKO BARDOARI..............70 MAITASUNEZ HIL............................ 33 ORREAGAKO GATAZKA ............... 62
ITZIARREN SEMEA..........................48 MAITATUA SOBERA ....................... 11 OTARTXO HUTSA............................ 60
IUP! LA-RA............................................7 MAITATZEN ZAITUDALAKO ....... 28
IXILIK DAGO .......................................8 MAITE, MAITE .................................... 9
IZARREN HAUTSA ...........................16 MAITIA NUN ZIRA ........................... 30 P
IZAZU NITZAZ KUPIRA..................29 MAITIAK GALDEGIN ZAUTAN .... 40
IZOTZ ONDOKO IGUZKI................42 MANUELATXO.................................. 65 PASAIAKO HERRITIK .................... 15
MAÑARITIK GORA.......................... 20 PEDRO................................................. 63
MARI DOMINGI ................................ 51 PELEGRINOAK GATOZ ................. 57
J MARIA SOLT ETA KASTERO........ 25 PELLO JOXEPE................................... 5
MARITXU NORA ZOAZ .................... 8 PERU GUREA..................................... 29
JABETASUNA.....................................59 MARITXU TABERNEREA................. 9 PILOTARIEN BILTZARRA............. 68
JAUN BARUAK...................................41 MARKESAREN ALABA ................... 30 POETA KAXKARRA......................... 27
JEIKI JEIKI.........................................31 MATALAZ........................................... 49 PRIMA EIJERRA............................... 12
JERONIMO..........................................10 MAYI .................................................... 39 PRIMADERAKO LILIAK ................ 32
JINKOAK EZARIRIK........................67 MENDI ALDETIK.............................. 52 PROPORTZIYO BAT........................ 35
JO TA KE .............................................68 MENDIAN GORA............................... 28
JOLES TA JOLES...............................68 MENDIGOXALIARENA................... 35
JOSEPA ANTONI ...............................19 MENDIZALEAK AURRERA ............. 6
JOSEPA LEHENGUSINA..................65 MESIAS SARRITAN.......................... 52
JOSEPA MENDIZABAL....................65 MIXELENGO ZUBIA ........................ 35
Abestiak
TXAKURRAREN PARTIA ............... 28
S TXAMARRA TXATXO BAT ............ 53 X
TXANTXIBIRI ...................................... 5
SALAMANKARA................................13 TXIKITIN PARIAN.............................. 8 XALBADORREN HERIOTZEAN ... 19
SALBATORE GORA DA ...................56 TXIKITXU POLITO HORI............... 20 XARMENGARRIA ZIRA.................. 38
SAN ANTONIOREN ABEREAK ......31 TXORI ERRESIÑULA....................... 41 XIMUN, XIMUN................................. 67
SAN INAZIOREN MARTXA ............55 TXORI TTIKIA................................... 45 XINAURRIA........................................ 14
SAN NIKOLAS ....................................55 TXORIA TXORI ................................. 15 XORIERI MINTZO ZEN .................. 43
SAN SIMON .........................................13 TXURIKO ............................................ 28 XORITTUA NORAT HUA................ 56
SANTA AGEDA (Bergara).................53 XOXO BELTZA.................................. 15
SANTA AGEDA (Bizkaia)..................54
SANTA AGEDA (Gipuzkoa) ..............54 U
SARRI, SARRI.......................................7 Z
SASI INTELEKTUALARI.................58 UDABARRIAN.................................... 41
SAUTRELA..........................................38 UDABERRIA DA ETA....................... 64 ZATOZ GUREKIN............................. 56
SEHASKA KANTA (AMAREN UME EDER BAT ................................ 43 ZAZPI LAGUNTXO GERA.............. 64
BULARRA) ....................................49 UMEEK ERE JAKIN DUTE ............. 58 ZAZPIAK OIHAL BATETIK ............. 9
SOLORA NINDOALA........................10 UMETXOAREN AMETSAK............. 65 ZELAIAN............................................. 66
SORTERRIKO KOPLAK ..................15 URA IXURIRIK .................................. 39 ZENBAT GERA.................................. 31
URAK DAKARRENA ........................ 45 ZEZENAK ............................................. 5
URRUNDIK HELDU NAIZ............... 45 ZIBILAK ESAN NAUTE ................... 12
T URTEZAHAR...................................... 51 ZOAZTE BELENERA ....................... 53
URTXINTXAK.................................... 44 ZORION BETI BESTERENA........... 43
TELEBISTA.........................................19 URX' APHAL BAT ............................. 42 ZORIONAK......................................... 31
TEOLOGIA ETA IDEOLOGIA ........41 URZO LUMA GRIS GAIXOA .......... 43 ZORTEAREN KOLPEAK................. 61
TIRAUKI..............................................31 URZO ZURI POLIT BAT.................. 33 ZUBEROA (I)...................................... 60
TIRIKI-TRAUKI.................................13 USAPALA ............................................ 42 ZUBEROA (II) .................................... 60
TOPA DAGIGUN ................................23 USO ZURIA ......................................... 21 ZUGANA, MANUELA....................... 19
TRABUKO ...........................................16 USURBILGO ELIZA.......................... 42 ZURE ASKATASUNAGATIK.......... 59
TRAKATAN, TRAKATAN................52 ZURE BEGIEK (I).............................. 30
TRAPU ZAHARRAK .........................12 ZURE BEGIEK (II) ............................ 31
TRIKITI KOPLAK ...............................5 V ZURE BULARRETAN....................... 45
TRISTE BIZI NAIZ ETA ...................17 ZURE TRISTURA .............................. 57
TRISTE JARTZEN NAUZU..............59 VIOLETAREN MARTXA ................. 22 ZUTAZ OROITZEN NAIZ................ 43
TTUN TTUN ROCK ...........................68
TXABI ETXEBARRIETA..................50
TXAKOLIN............................................6
Abestiak
TXANTXIBIRI haurra jaio da Larraulen (Bis) bada ihauteria.
etxera joan da esan omen du: Lardero, Lardero,
Txantxibiri, txantxibiri gabiltzanian -Ez da neria izanen, neska-mutil ero,
Elorrioko kalian, beraren amak topa dezala Lardero, Lardero,
hamalau atso tronpeta jotzen haur horrek aita zein duen. guztioi eskerrak.
zazpi astoren gainian.
Hau pena eta pesadunbria! AITA SAN ANTONIO
Astoak ziren txiki-txikiak, Senarrak haurra ukatu (Bis)
atsoak, berriz, kristonak! Pello Joxepe bihotz neria Aita San Antonio
Nola demontre konpontzen ziran haur horrek aita zu zaitu Urkiolakoa, (Bis)
zazpi astoren gainian (bis). haur horrentzako beste jaberik askoren bihotzeko
ezin nezake topatu. santu debotua, ai, ai, ai!
Saltzen, saltzen, Askoren bihotzeko
txakur txiki baten karameluak, Zure semia besuan daukat santu debotua.
Está muy bien! senarra aldamenian (Bis)
esaten du konfiteroak (bis). orain denborik eztaukat eta Askok egiten dio
zuazkit ordu onian San Antoniori, (Bis)
Cuando vamos a Otxandiano neronek abisatuko zaizut egun batean joan ta
karnabal egunian, garaia datorrenian. bestean etorri, ai, ai, ai,
me cagüen la mar, Egun batean joan ta
comeremos chocolate Fortunosoa nintzela baina bestean etorri.
sonbreruaren gainian. ni naiz fortuna gabia, (Bis)
abade batek eraman dizkit ARDO GORRI NAPARRA
ZEZENAK umea eta andria:
haurra berea bazuen ere A, a, a, ardo gorri naparra
Dira, dira, andrea nuen neria. elikatura ona da
zezenak dira edan al baldin bada
buztana motza, Patzientzia hartu bihar da a, a, a, ardo gorri naparra.
adar zorrotza munduan Pello Josepe, (Bis)
harrapatzen bazaitu, andria ere zuria izanda A, a, a, ardo gorri naparra
harrapatzen bazaitu, haurra bestena diote eztarriko lakarra
jo ta bertan hilko zaitu gizonen faltan igarotzen da kentzen hau den azkarra
jo ta bertan hilko zaitu. basoan zenbait larrarte. a, a, a, ardo gorri naparra.

Dira, dira, GURE AITAK AMARI A, a, a, kontuz busti zintzurra


zezenak dira jo nahi ezpadek lurra
bel-beltzak dira Gure aitak amari ta hautsi lepa hezurra
harrapatzen bazaitu, gona gorria ekarri a, a, a, kontuz busti zintzurra.
harrapatzen bazaitu, berriz ere maiteko dio
jo ta bertan gure amak aitari. A, a, a, hau den ardo bikaina
hilko zaitu. Gure aitak amari edan zagun nahi aina
gona gorria ekarri. nahiz argitu bekaina
TRIKITI KOPLAK a, a, a, hau den ardo bikaina.
Gona gorri gorria
Turuku tuku tuku zazpi jostunek josia A, a, a, mahatsaren ur sorgina
ez niri ukutu, berriz ere maiteko dio gizonak edan grina
ama ganbaran dago ta gure amak aitari. ta andreak mitina
sentiduko gaitu, Gure aitak amari a, a, a, mahatsaren ur sorgina.
ai, oi, ai, sentiduko gaitu. gona gorria ekarri.
Turuku tuku tuku E, e, e, ni ardoaren alde,
ez niri ukutu. Gure amak aitari edan ardura gabe,
fraka berriak ekarri baldin bada debalde
Joaten nintzanian berriz ere maiteko dio e, e, e, ni ardoaren alde.
Madaritik gora, gure aitak amari.
trokotza sartu jatan Gure amak aitari E, e, e, ni ardoaren alde
ipurditik gora fraka berriak ekarri. goiz eta arratsalde
ai, oi, ai… beti nahiz haren galde
Fraka berri berriak e, e, e, ni ardoaren alde
Zetako joan zinan zazpi jostunek josiak
ipurdi zabalik, berriz ere maiteko dio E, e, e, edari etxe kalte
eneuelako jakin gure aitak amari. nasaikerien ate
trokotzik dauenik, Gure amak aitari tabernetan alkate
ai, oi, ai… fraka berriak ekarri. E, e, e, edari etxe kalte.

Oraingo mutiltxuen LARDERO I, i, i, ardoak gaitu bizi,


dote arrigua nohizik behin ongi busti,
praka zaharrak eta Lardero Agurainen, edan gabe ez utzi
txapel ugerdoa, jai zoragarria, i, i, i, ardoak gaitu bizi.
ai, oi, ai… neska eta mutilen
ohiko inauteria. I, i, i, hi haut nere edari
Sarritan egoten da hik jartzen nau kantari
karkabetan ura Zoriondu nahi ditugu ta sarritan dantzari
asto buztan bakorik herriko guztiak: i, i, i, hi haut nere edari.
etxok inok gura, egun on, ba, denori,
ai, oi, ai… ahaztu miseriak. I, i, i, mahatsaren zuku azti
grina txarren ilati
PELLO JOXEPE Lardero, Lardero, osasunaren pipi
neska-mutil ero, i, i, i, mahatsaren zuku azti.
Pello Joxepe tabernan dala Lardero, Lardero,
Abestiak
O, o, o, hau biontzako dago, geuria da, da geuria, … hola!
edan dezagun oro
zuk orain ta nik gero: BETI EZKAMAK KENTZEN Erran dut, erranen eta errango,
o, o, o, hau biontzako dago. ez naiz isilik egongo,
Beti ezkamak kentzen, plaza hontako gizon gazteak
O, o, o, honek jartzen nau bero kentzen, kentzen, ez dira fraile sartuko.
eta sarritan ero kentzen, kentzen, kentzen.
edanaz egunero Beti ezkamak kentzen, Ala kinkiri, ala kunkuru,
o, o, o, honek jartzen nau bero. kentzen, kentzen, ala kinkiri kunkuru kanta,
kentzen, kentzen. ala kinkiri kunkuru kanta
O, o, o, edari demonio gu bezalakoak dira,
infernuko jario Zer gara gu?, hola!
pardel danen bizio nor gara gu?
o, o, o, edari demonio. Euskotarrak gara gu (Bis) Erran dut, erranen eta errango,
ez naiz isilik egongo,
U, u, u, ur gorrizko olatu TXAKOLIN plaza hontako gazte guztiak
horrek hau hi hondatu ezkontzan dira sartuko.
ta andreaz aserretu. Txakolin, txakolin,
u, u, u, ur gorrizko olatu. txakolinak on egin. Ala kinkiri, ala kunkuru,
guztiok edaigun ala kinkiri kunkuru kanta,
U, u, u, hau den gure errregu alkarrekin. ala kinkiri kunkuru kanta
ardoa behar dugu Bihotza pozez betetzen da gu bezalakoak dira,
nahiz uda ta nahiz negu txurrut bat eginik hola!
u, u, u, hau den gure errregu. ez dago munduan
edari hoberik. ATHLETIC-EN HIMNOA
U, u, u, ardoak gaitu galdu,
gehiegi edan degu Txakolin, txakolin, Athletic, Athletic, eup!
lurra irago digu: txakolinak on egin. Athletic, gorri ta zuria
u, u, u, ardoak gaitu galdu. Maritxu, arintxo da danontzat zara zu geuria.
Martintxo. Herritik sortu zinalako
U, u, u, ardo madarikatu! Ase naiz naparrez, maite zaitu herriak.
gau txorien teilatu zuri, gorri ta beltzez.
alfer denen ostatu Jarri naute minez, Gaztedi gorri-zuria
u, u, u, ardo madarikatu! gabe ere onik ez. zelai orlegian
Euskalherriaren
BOGA BOGA GOAZEN MENDIRIK MENDI erakusgarria.
Zabaldu daigun guztiok
Boga, boga Goazen mendirik mendi, irrintzi alaia:
mariñela euskotar gazteak Athletic, Athletic,
mariñela goazen aldatzaz gora zu zara nagusia!
joan behar degu mendigoizaleak.
urrutira Haize osasuntsuaz Altza Gaztiak.
urrutira bizitza indartzera Athletic, Athletic,
bai Indietara, aberri guztiari gogoaren indarra.
bai Indietara. agur egitera (Bis) Aritz zarraren enborrak
Ez det, loratu dau orbel barria.
ez det, MENDIZALEAK AURRERA
ez det, Aupa mutilak
nik ikusiko Mendizaleak, aurrera, aurrera gure gaztiak
zure kai ederra goazen mendi gailurrera, Bilbo ta Bizkai guztia
kai ederra euskaldunak esnatzera, goratu bedi munduan.
Agur, tralaralai, tralaralai. Aupa mutilak
agur, gora beti Euskalherria
agur, Aupa goazen mendi txindorri Athletic gorri-zuria
Ondarroako beti gora, aldetatik, ederra da gure herria geuria.
itsas maite degu bihotzetik ez da lurra hoberik,
itsaso bazterra, larala, larala, ez da lurra hoberik. Bilbo ta Bizkaiko gaztiak gora!
itsas Euskaldun zintzoak aurrera!
itsaso bazterra. Goazen mendirik mendi
Mariñela, baserririk baserrira, eroanaz alaitasuna. ERREALA-REN HIMNOA
mariñela, Laster datoz bai alai gurekin,
boga! lasterka bide-txindorretatik. Txuri-urdin, txuri-urdin maitea,
mariñela. txuri-urdin, txuri-urdin aurrera.
Erromerira etorri gera, alai alai abestu Beti, beti maite,
GEURIA DA dezagun ta dantza egin dezagun mutilak. maite, maitea,
Zure bidea da, maitia, gure alaitasuna, Donostia, Donostiarra.
Geuria da, da geuria, erromeriara etorri gera tralara, tralara.
geuria da, da geuria, Aurrera mutilak,
geuria da, da geuria, ALA KINKIRI, ALA KUNKURU aurrera Gipuzkoa,
geuria da, da, da, da, aurrera txuri-urdinak.
Euskal Herria Erran dut, erranen eta errango,
ez naiz isilik egongo, Gazte, gazte, gazte, gazte, gaztedi,
Geuria da ta geuria da, plaza hontako dama gazteak gaztedi, aupa, aupa mutilak.
geuria da ta geuria da, ez dira moja sartuko. Gazte, gazte, gazte, gazte, gaztedi,
geuria da ta geuria da, gaztedi txuri-urdina.
geuria da ta Ala kinkiri, ala kunkuru,
Euskal Herria ala kinkiri kunkuru kanta, JOXE MIGELEN BATELA
ala kinkiri kunkuru kanta
Geuria da, da geuria, gu bezalakoak dira, Joxe Migel,
Abestiak
Migel Joxe, zu zaituzte badut uste Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri,
Joxe Migel, ongarritzat Kattalin. Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri askatu,
Migel Joxeren battela, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, viva tú
IUP! LA-RA
Joxe Migelen battela, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, bi badoaz,
Txitxarroa ta berdela, Jende lasterkatzaile krudela Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, hanka kalera
Joxe Migelen battela, bera die igorri… Iup! la-ra. Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, bafleetatik…
Txitxarroa ta berdela. Ainguriak otoituz berehala kriston martxa dabil!
hola hola izorra zadila.
BARATZEKO PIKUAK Eta ite misa est. ALTZA FELIPE!

Baratzeko pikuak In nomine Patri et Filii. Altza Felipe! Trun la lai,


hiru txorten ditu (Bis) Gora jauntzi ta duzu erori. trun la lai, trun la lai
neska mutil-zaleak Zerurat hainitz baizuen igorri Altza Felipe! Trun la lai,
hankak arin ditu laguntza zor ginuen Carrerori (Bis) trun la, trun la lai (Bis)
ai, oi, ei, hankak arin ditu
Baratzeko pikuak Jende lasterkatzaile krudela… EDURRA TEILATUAN
hiru txorten ditu.
Madrilek eta munduak ere Edurra teilatuan
Hankak arinak eta bi gauzaren ikastia on dute abarra basoan,
burua arinago (Bis) eskualdun ta ttipien zanpatze taloak erretzeko
dantzan hobeki daki ezin da iraun eternitate (Bis) irina auzoan Rau!
arto jorran baino.
ai, oi, ei, arto jorran baino Jende lasterkatzaile krudela… Rau, rau, rau,
Hankak arinak eta rakataplau!
burua arinago. Goresten haigu, goresten eta Hau dok umorea,
populiaren makila haiz ta utzi alde batera,
DONOSTIAKO MARTXA hire indarra handia baita euskaldun jendea. (Bis)
herria hitaz bozkariatzen da (Bis)
Bagera! Kortan daukagu txahala
Gu (e)re bai Jende lasterkatzaile krudela… hezurra eta azala
Gu beti pozez, beti alai! Aita San Antoniok
SARRI, SARRI loditu dagiala. Rau!
Sebastian bat bada zeruan
Donosti bat bakarra munduan Ez dakit zer pasatzen den Rau, rau, rau, …
Hura da santua ta hau da herria azken aldi hontan
Horra zer dan gure donostia! jendea hasi dela dantzatzen sarritan Astean bariku bi
zerbait ikustekoa du zapatuan beti
Irutxuloko gaztelupeko bi falta direlakoz domekan okelea
Joxemaritar zahar eta gazte «Recuento generalean». auzoan ikusi. Rau!
Joxemaritar zahar eta gazte Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri,
Kalerik kale danborra joaz Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri askatu, Rau, rau, rau, …
Umore ona zabaltzen hor dijoaz Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, viva tú
Joxemari! Edurra teilatuan,
Irratikoak han ziren zakua lepoan,
Gaurtandik gerora penak zokora emititzen zuzenean ibili beharko dogu
Festara! Dantzara! paella jango zutela aurtengo neguan. Rau!
Donostiarrai oihu egitera gatoz eta Piti eta Sarri bere muturretan
Pozaldik! saltzan zeudela konturatu gabeak. Rau, rau, rau, …
Inauteriak datoz!
Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Gaztea nintzanean,
Bagera! Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri askatu, denbora batean,
Gu (e)re bai Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri. ez nintzen sosegatzen
Gu beti pozez, beti alai! ezkondu artean. Rau!
Zaila dugu sortzea
KATTALIN doinu gogozagorik Rau, rau, rau, …
Sarri dio herriak
Etxe txiki txukun baten txanpainaz ospaturik Ezkondu eta gero
zure aitatamakin Iruñeko entzierroa hilabete gabe
zinen bizi, zintzo bizi desentzierroa hemen porrusaldea neukan
ene maite Kattalin. zapi gorriak oliorik gabe. Rau!
zerua du estaltzen.
Ene maite, ene maite Rau, rau, rau, …
ene maite Kattalin Ez dakit zer pasatzen den
sekulako ta betiko azken aldi hontan Porrusaldatxo likin,
galdu zaitut Kattalin. jendea hasi dela dantzatzen sarritan olio gabea,
zerbait ikustekoa du ez nintzen ni gaztetan
Baina eder zinen zinez bi falta direlakoz holako zalea. Rau!
zinen izar bat bezin «Recuento generalean».
ile gorri baita zorri Rau, rau, rau, …
zuk bazenun Kattalin. Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri,
Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri askatu, AXURI BELTZA
Ibaiaren zinen joaten Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, viva tú
zure ahate beltzekin Axuri beltza ona duk baina
goiz batean, bat batean Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, bi badoaz, xuria berriz hobea
ito zinen Kattalin. Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, hanka kalera dantzan ikasi nahi duen horrek
Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, bafleetatik… nere oinetara begira.
Hilerrian bada lore kriston martxa dabil!
euzki lili, krabelin Festan dabiltza salto ta brinko
Abestiak
pozez ertenik plazara Donostiako hiru damatxo KALIAN GORA
guk ere parte hartu nahi degu hirurak gona gorriak (Bis)
eta bagoaz dantzara. Sartutzen dira tabernara ta Hau dek, hau dek,
irtetzen dira hordiak hau dek umoria,
Aupa mutilak, aupa neskatxak eta kriskitin, kraskitin kontsolatzeko, kontsolatzeko,
baztertu barruko lotsa arrosa krabelin, euskaldun jendia
alaitasunez poztu ditzagun irtetzen dira hordiak.
gorputza eta bihotza. Kalian gora, kalian behera,
Donostiako hiru damatxo kalian gora zezena.
MARITXU NORA ZOAZ ein omen dute apustu (Bis) ai, ai, ai, ai
Zeinek ardo gehiago edanda, kalian gora, kalian behera,
Maritxu nora zoaz eder galant hori? zein gutxiago mozkortu. kalian gora zezena.
Iturrira Bartolo nahi badezu etorri Eta kriskitin, kraskitin,
Iturrian zer dago? arrosa krabelin, Kalian gora, kalian behera,
Ardotxo txuria zein gutxiago mozkortu. kalian gora, kalian behera,
Biak edango degu nahi degun guztia. kalian gora, kalian behera,
Donostiarrak ekarri dute kalian gora zezena.
Maritxu, zuregana biltzen naizenian, Getaritik akerra, (Bis)
poza nabaritzen det nere barrenian kanpandorrean ipini dute AI, MARI MIGEL
Bartolo, nik ere det atsegin hartutzen Aita Santutzat dutela
ur bila nuanian banauzu laguntzen Eta kriskitin, kraskitin, Ai, Mari Migel,
arrosa krabelin, non dona alkondarie?
Maritxu, lagunduko dizut gaur mendira, Aita Santutzat dutela. Ai, Mari Migel,
ur fresko eder bila hango iturrira. non dona katue?
Iturri eder hortan dagon ur garbiak, BIBA RIOJA Zapi ta zapi esanagatik
Bartolo, alaituko dizkizu begiak. eztona kentzen katue?
Biba Rioja, biba Nafarra, Sekula bere eztot ikusi
Maritxu, nere aurrez ez jarri serio arkume onaren iztarra, honela neure burue! (Bis)
zuri dizudalako zenbait amorio. hemen guztiok anaiak gara
par irri gozozkoa egiten badezu hustu dezagun pitxarra. Ai, Mari Migel!
bihotza atseginez betetzen didazu.
Glu, glu, glu, … TXIKITIN PARIAN
Maritxu, baldin asmo badezu ezkontzia, (Timotea Guridirengandik jasota)
lendabiziko nintzaz oroitu zaitia. Gure sabela bete behar da
Zure mende jartzen naiz denbora guziko, ahal bada gauza onarekin Soldadu sartu nintzan
Bartolorekin gaizki ez zera biziko. dagon lekutik, eragin bapo! zortzi bat urteko,
aupa mutilak! gogoz ekin. Errege zerbituta,
DONOSTIAKO HIRU DAMATXO txikitin parian paina,
Umorea da gauzik onena ai libre izateko.
Donostiako hiru damatxo nahigabeak ditu ahaztutzen
Errenderian dendari (Bis) uju ta aja hasi gaitean Erregek ez dau behar
Josten ere badakite, baina Euskal doinuak kantatzen gizon ezkondurik
ardoa edaten hobeki. baizikan mutil libre,
Eta kriskitin, kraskitin, IXILIK DAGO txikitin parian paina,
arrosa krabelin, ai libre izateko.
ardoa edaten hobeki. lxil ixilik dago, kaia barrenian
untzi xuri polit bat uraren gainean (Bis) Mutilik behar eta
Donostiako hiru damatxo mutilik egon ez
Errenteriko kalean, (Bis) Goizeko ordu bietan esnatutzen gira errege silan dago,
egunez oso triste ibili, arrantzaliarekin joateko urrutira. txikitin parian paina,
baina dantzatu gauean ai jarrita negarrez.
Eta kriskitin, kraskitin, Pasatzen nintzanean zure leihopetik
arrosa krabelin, negarrak irteten dit begi bietatik (Bis) Neskak badaude baina
baina dantzatu gauean. ez dute balio
Zergaitik (5 aldiz) negar egin? erregeri begitik,
Donostiako neskatxatxoak Zeruan izarrak dagoz itsaso aldetik (Bis) txikitin parian paina,
kalera nahi dutenean: (Bis) ai negarra dario.
Ama piperrik ez dago eta BAT, BAT, BAT
banoa salto batean. Bergaran nindoiala
Eta kriskitin, kraskitin, Bat, bat, bat, bart parrandan ibili, brigadearekin
arrosa krabelin, bart parrandan ibili. enamoratu nintzan,
banoa salto batean. txikitin parian paina,
Bi, bi, bi, ez naiz ondo ibili, ai damatxo batekin.
Donostiako Gaztelupeko ez naiz ondo ibili.
sagardoaren goxua (Bis) Etxe zuriko dama
Hantxen edaten ari nintzala Hiru, hiru, hiru, kolkoa bete diru, ikusten badozu
hautsi zitzaidan basua. kolkoa bete diru. gorantziak daiola,
Eta kriskitin, kraskitin, txikitin parian paina,
arrosa krabelin, Lau, lau, lau, xardina bakalau. ai esango diozu.
basua kristalezkua.
ANTERON TXAMARROTIA Zeinek hori eman dizun
Arrosatxoak bost hosto ditu, galdetzen badizu
krabelintxoak hamabi, (Bis) Anteron txamarrotia, Felix de Aranburu,
Mari Josepa nahi duen horrek Sinkerren bibotia txikitin parian paina,
eska bihotza amari. Haretxek ei dauko, ai esango diozu.
Eta kriskitin, kraskitin, ei dauko,
arrosa krabelin, preso tximinoia. Felix de Aranburu
eska bihotza amari. hain gizon trebea
Bergaran bilatu dau,
Abestiak
txikitin parian paina, Madalen deritzona
ai beretzat andrea. Maite, maite… neskatza airosoa!
Ai! Madalen, Madalen!
ZAZPIAK OIHAL BATETIK Maitetxo noiz etorriko da, Madalen nirea!
nere bihotza zain dago. Zure ondoren dabil
Mundu guztiak aditutzen du Maitetxo noiz etorriko da, bueltaka jendea.
euskaldunaren negarra biok alkar bizitzeko.
alde batera nahiago nuke Kalean gora behera
ez banintz hemengotarra. Maite, maite… isil eta serio,
ilearen puntean
Enpeinatzea ez bada libre, MADDALEN zintea dario.
alferrik dugu indarra. Ai! Madalen, Madalen!
hau da txoria gari tartean Zutaz oroitzen naiz Madalen gaixoa!
goseak egon beharra. ene Maddalen Seigarren batailoian
etxetik urrun nabil daukazu majoa.
Antzerki huntan lau pertsonaia maite zaitudan arren.
ta jokalari bakarra Elizara joan eta
arbolak berak erakusten du Festa bakar hartan belauniko jarri,
hostoa eta adarra. azaldu zinen lehenbiziko errezoa
dena esango dizut bere majoari
Enpeinatzea… maite zaitudan arren. txikitxoa da baina
bai konpondutxoa,
Sutan pizturik darrai oraindik Salto eta algara kazadoreetako
sugai berriz lengo gerra egin duzu aurten kabo aurrengoa.
oharkabean ez zen mintzatu ia puskatu zaitut
txirrita poeta zarra maite zaitudan arren. Txikitxo naizelako
ez nazazu utzi,
Enpeinatzea… Baina bukatu da kapitan izanen naiz
seguru naiz zeren bihar edo etzi.
Zazpi ahizparen gai den oihala etxetik urrun nabil Ai! Madalen, Madalen!
ebakirikan erditik maite zaitudan arren. Madalen maitea!
alde batera hiru soineko Zu nahi zintuzket ba
utzirikan lau besterik. AI, SIMON nire emaztea!

Guraiziakin bereizi arren Ai, Simon, Simon, Simon, Goiko komentutikan


bakoitza bere aldetik errotapean, errotapean, eta kaleraino
ezagutzen da jantzi girela ai Simon, Simon, Simon, ezkontzeko asmotan
zazpiak oihal batetik. errotapean lo zegon (Bis) makina bat dago.
Trailara, larara, Ai! Madalen, Madalen!
Oihal bera da gure jantzia lararararararararara, Ai! Madalen!
sortu gintuzten unetik, trailara, larara, Zure bila nenbilen
ez du munduak kemenik sortu larararararararara (Bis) orain baino lehen.
kentzeko gure soinetik.
An kuran, kuran, kuran, Ikuste bakoitzean
Guraiziakin… arrokapean, arrokapean Madalen kalean
an kuran, kuran, kuran, zer poza sentitzen dut
MARITXU TABERNEREA arrokapean, Ambrosi (Bis) nire bihotzean!
Trailara, larara, Ai! Madalen, Madalen!
Maritxu tabernerea lararararararararara, Madalen lorea!
neskatxu konponidea trailara, larara, Nahiko nuke bazina
kuartilli t'erdi ardauaz larararararararara (Bis) betiko nirea!
eginten dau azunbrea.
Ai Simon, Simon, Simon, ARDOA EDANDA
Damatxu bentanakoa errotapean, errotapean,
egon zakidaz kontuan, ai Simon, Simon, Simon, Ardoa edanda mozkortzen naiz
amore batek huts emonagatik errotapean hor konpon (Bis) pipa erreta zoratzen naiz
beste asko da munduan. kortejatzean lotsatzen naiz
MADALEN BUZTURINGO nola demontre biziko naiz?
Antxina gaztea nintzen Tra le ra…
orain egin naz agura, Madalen Buzturingo
andreak eta umeak bere gauean gauean Pipa hartuta zoratzen naiz,
ez naude ikusi gura. errondean dabiltza ardo edanda mozkortzen naiz,
zure portalean. morkortu eta erortzen naiz…
Mendi altuan edurra, Ai! Madalen, Madalen! Nola demontre biziko naiz?
bota sutara egurra, Ai! Madalen! Tra le ra…
alaba galanten ama Zure bila nenbilen
mutil zantarren bildurra. orain baino lehen. Hamar botila xankraturik,
azken basoa klikaturik,
MAITE, MAITE Hasi goiko kaletik azken xirrista irentsirik,
beheko kaleraino moltsa deraukat turrindurik,
Maite, maite ezta ederragorik Tra le ra…
ez ni utzi hemen kaiean. Madalentxo baino.
Maite, maite Ai! Madalen, Madalen! Urrundu zaizkit adiskideak
zu nere bihotzean. Ai! Madalen! eta hurbildu ostalerak,
Zure bila nenbilen etxean aldiz emazteak
Maitetxo itsasora juan da orain baino lehen. prest-presta ditu erasiak.
itsasontzi batean. Tra le ra…
Maitetxo itsasoan dago Zein ote da berorri
urrutirako bidean. horren famosoa, Bazter guztiak inguruka,
Abestiak
bideak ere ihaurrauska Baldin ardoa merkatzen ez bada berriro ere ibiliko da
munduak zer du? Hau da kinka! hilko dirade beste asko. gogorik gabe nonbaiten.
Goazen etxera andarkoka. Atzo, atzo,
Tra le ra… atzo hil ziren hamar atso. Antoni! Antoni!…

Mutiko gazte eta leiala, Egun, egun, egun Zure bihotza egarri dela
kontseilu onak har zaitzala egunez ja hil dira ehun esan didazu bertsotan
otoi bizian ez zaitezela baldin ardoa merkatzen ez bada neronek ere ikasia dut
sekula mozkor ni bezala. gauez hilgo dira berrehun, arrazoi duzula hortan.
Tra le ra… egun, egun Zu beti zabiltz edari bila,
egunez ja hil dira ehun. ikusi zaitut askotan,
SOLORA NINDOALA baina neurriz gain egarri hori
Bihar, bihar, bihar, itotzen duzu ardotan.
Solora nindoala, bihar hilgo dira beste hamar,
solotik nentorrela, baldin ardoa merkaten ez bada Antoni! Antoni!
laztana ikusi neban hilgo dira berrogeita hamar, kalabaza zale ez naiz ni.
bidean lo zetzala. bihar, bihar, Ai, Anton! Ai, Anton!
bihar hilgo dira beste hamar. Haize freskoari, gabon!
Eskutxoaz ikutu neutsan
hila ala bizia ete zan, Etzi, etzi, etzi, EZ DIZUT IRIKIKO / JERONIMO
altzotxura saltatu eutsan etzi hilgo dira hemeretzi
neuk gura ez nebala. baldin ardoa merkaten ez bada Ez dizut irikiko
hilgo dira ehun ta hemeretzi, gau ilunian aterik
Hamabi krabelina etzi, etzi, barrengoak ez daki
larrorasikan baga etzi hilgo dira hemeretzi. kanpokoaren berririk.
geure ortuan bere Zatoz eguna argitzen danian,
krabelina bada. ARTILLERO egongo gera alkarrekin.

Eskutxoaz ikutu neutsan Artillero dale fuego Ai, ene! Ai, ene! Hogeita laugarrena
hila ala bizia ete zan ezkontzen zaigula pastelero. San Bartolome (Bis)
laztan bat emon eutsan Eta zeinekin? eta norekin?
neuk gura ez nebala. Orpo zikinaren alabakin. Jeronimo, entzun zazu
neskatxarekin ibiltzen zera zu (Bis)
IKUSI MENDIZALEAK Orpo zikin, gona luze
atzeko-aldeko erregidore. Aita datorrenian, ama datorrenian
Ikusi mendizaleak Jotzen zioten tarrapatatan, etxetik kanpora bidaliko zaitu (Bis)
baso eta zelaiak, zergatik neskatxa zatarra zan.
mendi tontor gainera GURE KUADRILLAN
igon behar dogu. Orpo zikin, gona luze
Ez nekeak, ezta bide txarrak kaleko loiaren erregidore. Gure kuadrillan,
gora, gora Euskalerria. Deitzen zioten zarran zan zan zan, gure kuadrillan,
Gu euskaldunak gara zergatik neskatxa zatarra zan. gure kuadrillan mozkorra franko
Euskalerrikoak. eta, gainera, soltero.
ANTONI ETA ANTON
Hemen mendi tontorrean (N. Etxaniz) Eta, gainera,
euskal lurren artean eta, gainera,
begiak zabaldurik Antoni! Antoni! eta, gainera, ezkontzerikan
bihotza erreta. Zure atean nago ni. ez duena espero,
Hain ederra, hain polita da ta, Ai, Anton! Ai, Anton! ez orain ta ez gero.
gora, gora Euskalerria. Ate ondoan, hor konpon.
Gu euskaldunak gara Hau dek zorioneko,
Euskalerrikoak. Hormatxoriak negu gorrian ezkondu beharra,
ez du atsegin elurra: ezkondu baino lehenago
ARRANBILOTE zerua goibel, kabia hotza biziko naiz mutil [neska] zaharra.
eta janari gabe lurra.
Arranbilote, arranbilote, Ai, maite, nire bihotzak duen HERRIKO FESTAK
Mikelandoneko semea dute (Bis) zure hotzaren beldurra!
Atea jo ta leihora; Biontzat kabi bat berotzeko Herriko festak ziran biharamonian,
Rokeren semea jaio da (Bis) bilduko nuke egurra. berak nahi zuten txoko, txoko batian,
harri txabal-txabal baten gainian,
Arranbilote, arranbilote, Antoni! Antoni!… ari ziran, ari ziran trukian.
Errokeren astoa mikelete (Bis)
Atea jo ta leihora; Enarak ez du behin egindako Lau atso: hiru neskazahar,
Rokeren semea jaio da (Bis) kabirik inoiz aldatzen: bat alarguna,
urtero beti kabi aretan jarririk itzalian,
Burdintzali zar arranbilote, umeak ditu bazkatzen. harri txabal-txabal baten gainian,
gure zakurraren buztana tente (Bis) Baina zu, Anton, enara txarra ari ziran, ari ziran trukian.
Atea jo ta leihora; zaitut niretzat bilatzen
Rokeren semea jaio da (Bis) jai bakoitzean nexka berria Hasi ziradenian kartak partitzen,
ikusten zaitut maitatzen. eta gainera tantuak kontatzen.
Hiru gorontza ta gonarikez, Trun jota, ta Iñaxik txota,
ezkondu nahi baina majorik ez (Bis) Antoni! Antoni!… Mariak txaldun, Errufinak hirua.
Atea jo ta leihora; Mari Martin, txoratu al zain burua?
Rokeren semea jaio da (Bis) Enarak ere bere kabia lauarekin hiruaren keinua.
galduta badu ikusten,
ATZO, ATZO biderik gabe, haruntz eta honuntz Neska egon hadi ixil-ixilik
kabitik du aldegiten. hik ez den ikusi nere keinurik!
Atzo, atzo, atzo, Egarri dagoen nire bihotza, Tanta bat edanez gero,
atzo hil ziren hamar atso. zuk eman ezik edaten, begiak dir-dir, ezin egon ixilik
Abestiak
edan ezan, edan ezan gogotik, Andre Madalen… orain zuen aldi (Bis)
katilua, katilua beterik. Orain zuen aldi (Bis)
Bere gizona utzirik etxean Lai lara lai tra la…
EZ GOAZ LANERA hantxe da bera patar batean: -
indarrik gabe, mozkorrarekin
Astelehena, lurrera joaten da behin.
jai ondoko alperra, ITSASOAN URAK HANDI DIRE
lanik ez egiteko, Andre Madalen…
ez goaz lanera, ________________________ Zazpi laguneko famili batetan
ez goaz lanera, (lau) arotza zen gure aita
Andre Madalen andre Madalen, gure herriko alkate ez izan arren,
Asteartea, laurden erdi bat olio, lan egiten zuena.
euria goitik behera, aitak saria ekarritzian
bustiko ez bagara, amak ordainduko dio. Itsasoan urak handi dire,
ez goaz lanera, murgildu nahi dutenentzat
ez goaz lanera, (lau) Amak ordaintzen ez balinbaio, gure herriko lanak handi dire,
aitak ordainduko dio astun dire, gogor dire,
Asteazkena, aitak ordaintzen ez balinbaio, zatiturik gaudenontzat.
osabaren ezkontza, hor konpon eta adio.
berak nahi baldin badu, Markatzen ari diren bide nabarra
ez goaz lanera, ALDAPEKO ez da izango guretzat,
ez goaz lanera, (lau) lehengo sokari ezarririk datorren
Aldapeko sagarraren oztopo bat besterik.
Osteguna, adarraren puntan
amonaren eguna, puntaren puntan Itsasoan…
hori ospatutzeko, txoria zegoen kantari.
ez goaz lanera, Hainbeste mendetako gure morrontzak
ez goaz lanera, (lau) Xiru-liruli, xiru-liruri, baditu mila tankera
nork dantzatuko ote du eta, zuhur aukeratzen ez badugu,
Ostirala, soinutxo hori? bertan galduko gera.
haginetako mina,
aspirina hartuta, Zubiburu zelaieko NESKA MUTIL
bagoaz ohera, oihanaren zolan,
ez goaz lanera, (lau) zolaren zolan, Neska mutil, neska mutilari, aleluya (bis).
lili bat bada beilari.
Larunbata, Xiru-liruli, xiru-liruri, Txakurra galdu zaio Etxabe kuartori,
egun erdiko lana, nork bilduko ote du seinaliak badauzka nahi badezu ekarri,
egun erditxogatik, lili xarmant hori? txakurra da zuria, buztana du beltza,
ez goaz lanera, hanka tartean dauka arrautza parea (bis).
ez goaz lanera, (lau) Mende huntan jasan dudan
bihotzeko pena, Hamalau hamalauko ziraden bi kuadril,
Igandea, penaren pena, estropa jotzeko gizon eta mutil,
lantegiak itxita, nola behar dut ekarri? ondo portatu zaigu patroia Beaxai,
lana egin nahi baina, Xiru-liruli, xiru-liruri, Kontxako txapelakin Zarauztikan dabil.
ezin joan lanera, zuk maitea hartzazu ene pena hori!
ez goaz lanera, (lau) NAFARROA
AMA BEGIRA ZAZU
ANDRE MADALEN Arbasoen arkaitza
Ama begira zazu Nafarroa, Nafarroa, Nafarroa
Egun batean ni ari nintzen leihotik plazara: arbasoen arkaitza
andrea ezin ikusirik ni bezalakorikan lur emankor hezkaitza
esan zidaten edana dago plazan bai ote dan? (Bis) bedatseko ekaitza
ez egin hari kasurik. Plazan bai ote dan? (Bis) ekhiaren emaitza
Lai lara lai tra la… Nafarroa, Nafarroa
Andre Madalen, andre Madalen arbasoen arkaitza.
laurden erdi bat olio Begiak erne ditut,
andreak zorrak egin eta gero bi zangoak arin: Zazpietan lehena
jaunak pagatuko dio. hoinbertze dohainekin Nafarroa, Nafarroa, Nafarroa,
ez nauke mutxurdin (Bis) zazpietan lehena
Total egina zegoen baina Ez nauke mutxurdin (Bis) gaztelien auhena
hezurrak zeuzkan osorik Lai lara lai tra la… Santxoren hasperena
galdetu zidan ea etzegoen gazten itxaropena
tabernan ardo gozorik Mutikoen artean Nafarroa, Nafarroa
itzul-inguruka, zazpietan lehena.
Andre Madalen… gizongaitzat baduzket
dotzenan hamaika (Bis) MAITATUA SOBERA
Aita-semeak aritzen ginen Dotzenan hamaika (Bis) (J. Moulier - Otxobi)
uda-partean labrantzan Lai lara lai tra la…
andrea berriz, ganbaratikan, *Maitatua sobera nintzelarik haurra,
tabernarako arrantzan Heldu den primaderan ez nekien nik zer zen amaren beharra.
arropa xuritan, Bortu batean orain naiz bakar bakarra,
Andre Madalen… ederra izanen naiz amaz oroit orduko heldu zaut nigarra.
mahain sainduetan (Bis)
Nire andreak badaki josten Mahain sainduetan (Bis) Hegaltxoak azkartzen sentituz geroztik,
eta lisatzen taula gainean Lai lara lai tra la… badihoaz txoriak kabitxo goxotik;
ardo zuria saldan emanik halaxa joan ninduzun amaren altxotik,
maite du denen gainetik Haurra, ahal badaide, ahaztuta naukate herrian geroztik!
hala izan bedi:
lehen gure aldi zen Baina ama gaixoak ez nau ez ahantzi,
Abestiak
maiz dit Euskal Herritik bidaltzen goraintzi; kantatzen pasatzen det mudatuko zen esperantzarik
hautsi nion bihotza nuenean utzi, nik beti eguna. ere bat ere ez nuan,
niretzat baizik ez da halere han bizi. surik batere baldin badago
Nahiz dela Italia maiz dago haren onduan.
Nik ere bero daukat bihotzean garra; orobat Frantzia
Jainkoak piztu zidan euskaldun txingarra, bietan bilatu det Zokoak zikin, tximak jario,
ama baitut oraindik minetan indarra, anitz malizia (Bis) haurra zintzilik besoan (Bis)
ama, gau ilunean argidun izarra! ikusten badet ere adabaki desegokiagorik
nik mundu guztia gona zahar haren zuloan
Nire bortu gainetan banaiz gogaitutzen, beti maitatatuko det hiru txikiko botila handia
gaizkira baldin bazait bihotza larratzen, nik Euskal Herria. dauka bere alboan.
zure begi garbiez, ama, naiz oroitzen
eta lanari gero gogo onez lotzen! Jaunak ematen badit Nere andrea goiz jeikitzen da
neri osasuna festara behar danean (Bis)
Oi! maiz ametsetan izan dut gogoan izango det oraindik buruko mina egiten zaio
goxoki nengoela sehaska beroan, andregai bat ona (Bis) hasi baino lehen lanean.
aingeruei begira, ganbara txokoan, Hemen badet frantsesa Zurekin zer gertatuko zan
eta zu hantxe irriz, ama, nir’ondoan! interesaduna nik bildurrik ez nuan!
baina nik nahiago det
Frankotan huts horiez oroitzen ere naiz… hutsik euskalduna. AGUR EUSKAL HERRIA
Ama! gazte denbora berriz haste balitz? (J. M. Iparragirre)
Negar egin arazi dizut anitz aldiz, Agur Euskal Herria
negarrak niri zaizkit jausten orain bortitz! baina ez betiko Gazte gaztetandikan
bost edo sei urtetan herritik kanpora,
Aspaldi da naizela sor-etxetik joana, ez det ikusiko (Bis) estranjeria aldean
hamargarren urtean hurbil iragana. Jaunari eskatzen diot pasa det denbora (Bis)
Noiz ote naiz hemendik joanen zuregana, grazia emateko Herrialde guztietan
ama, sariztatzera zor dizudan lana? nere lur maite hontan toki onak badira,
hezurra uzteko. baina bihotzak dio:
Ontziak noiz nau berriz horrat eramango? "Zoaz Euskal Herrira" (Bis)
Etxerako bidexka noiz dut nik igoko? TRAPU ZAHARRAK
Eta zugandik, ama, musu bat jasoko? Agur nere bihotzeko
Oi! ba, laster didazu agian emango! Egunez trapu biltzen amatxo maitea!
gabean dantzan lehertzen Laster etorriko naiz
*Aho batek eztiki diolarik: ama! beti umore onean kontsola zaitea (Bis)
hitz goxo bakar horrek mundu bat darama. degu pasatzen, Jaungoikoak, ba, nahi du
Ama baino hoberik zer diteke asma? eta goizean goiz ni urez joatea;
horren maitatzen beraz gaiten oro tema. kalean irten da ama zertarako da
lo goxoan daudenak negar egitea? (Bis)
NERE AMAK BALEKI / ZIBILAK ESAN esnatzen dira.
NAUTE Lur maitea hemen uztea
(Iparragirre) Trapu trapu zaharrak! da negargarria.
Hemen gelditzen dira
Zibilak esan naute Atera atera, trapuak saltzera ama ta herria (Bis)
biziro egoki, nik erosten ditut Urez noa ikustera,
Tolosan behar dela modu onean bai, mundu berria;
gauza erabaki (Bis) arditian prakak kuartuan albarkak oraintxe, bai, naizela,
Giltzapean sartu naute ta burni zaharrak txanponean errukigarria (Bis)
poliki-poliki,
negar egingo luke Erosten ditut trapuak PRIMA EIJERRA
nere amak baleki (Bis) praka zahar urratuak
gona gorri zaharrak eta Prima eijerra
Jesus tribunalean atorratxuak. zutan fidaturik,
zutenean sartu Jo zak zurrumuzki hanitx bagira
etzion Pilatosek atabak soinu oro tronpaturik!
kulparik bilatu (Bis) dantzan egiteko Enia zirenez erradazu bai alez
Neri ere aurkitu beti erana. bestela
ez didate barkatu banua
zergatik ez dituzte Eltze elbarriturik desertiala, nigarrez urtzera.
eskuak garbitu? (Bis) pertza zulorik duenik
arran parrillik edo Desertiala,
Kartzelatik atera trebera zaharrik. juan nahi bazira,
fiskalen etxera Inork saltzeko badauka arren zuaza,
abisatu zidaten librako txanponean oi, bena berhala!
joateko berehala (Bis) Ramon Batistak Etzitiala jin berritan nigana
Ez etortzeko gehiago erosten ditu. bestela
probintzia honetara, gogua
orduan hartu nuen EZKONGAIETAN / NERE ANDREA doluturen zaitzu, amoros gaixua.
Santander aldera (Bis) (J. M. Iparragirre)
Nitan etsenplu
GITARRA ZARTXO BAT Ezkongaietan zerbait banintzan nahi dianak hartu,
(J. M. Iparragirre) ezkondu eta ezer ez (Bis) ene malurrak
eder zalea banintzan ere parerik ez baitu.
Gitarra zahartxo bat det aspertu nintzan ederrez Xarmangarri bat nik bainian maitatu
nik nere laguna nere gustua egin nuen ta fidatu
horrela ibiltzen da orain bizi naiz dolorez tronpatu!…
artista euskalduna, (Bis) Sekula jagoiti ikhusi ezpanu!
egun batean pobre Nere andrea andre ederra
besteetan jauna ezkondu nintzan orduan, (Bis) Mintzo zirade
Abestiak
arrazu gabetarik nigarra begian. zer dan entenditu gabe;
ezukala nik ortan galduko gerade!
zur'amodiorik; Nigar egiten duzu,
zu beno lehenikbanian besterik: oi suspirarekin? * Gu gera iru probintzi,
maiterik kontsolaturen zira, (Bis) lengo legerik ez utzi;
fidelik oi denborarekin… oieri firme eutsi,
hor eztereitzut egiten ogenik. naiz anka bana autsi;
Ezkontzen baldin bazira jaioko dira berriyak,
SALAMANKARA mariñelarekin, gu gera euskal erriyak!
xardina janen duzu (Bis)
Gazte gaztetik aitak ta amak makailuarekin. Alabes eta bizkaino,
fraile ninduten nonbratu gu gera gipuzkoano;
bai eta ere estudiora Ezkontzen baldin bazira aitak ill ziran baño
Salamankara bidaldu. mandozaiñarekin, semeak oraindaño
Salamankara nindoalarik arraina janen duzu (Bis) legea degu guardatu;
bidean nuen pentsatu olioarekin. letra zarrik ez ukatu!
estudiante tunante baino
hobe nuela ezkondu. Ofiziale seme, KYRIE ELEISON
kolore gorria,
Ostatu xume polit batean Baigorriko neskatxen (Bis) Fraide on batek jakin zuen
gosez gelditu bainintzen keresatzailea. nola andre bat gaisorik zen
neska xarmant bat ari zitzaidan eta senarra Montpellierren
mahainean zerbitzatzen. Nik ez dut karesarik, a la maison
Begia kartsu, ezpaina lore, bertzek ez dutenik; Kyrie eleison.
enekin aise mintzatzen berak dabiltza ondotik, (Bis)
aingeru hori ordu berean zer eginen dut nik? Senarra dizut Montpellierren
ene bihotz barnean zen. ni sendatzeko bila uren
Ezkonmina dutala, eta sekulan ez itzultzen.
Hitz erdi batez maite nuela zuk omen diozu… A la maison
erran nion belarrira nik ez dut ezkonminik (Bis) Kyrie eleison.
baina, gaixoa, herabetua gezurra diozu.
ihes joan zen kanpora. Oi andre maitagarrien
Ez ahal nauzu, izar ederra, Ezkonmina dutenak jauna baduzu Montepellierren
kondenatzen infernura! seinale dirade: nik zaitut berdin senduraten.
Ez da sekulan ene gogotik matel-hezurrak idor, (Bis) Kyrie, kyrie
hiztuko zure itxura. koloreak berde. nik zaitut berdin senduraten.
A la maison
Aita Jainkoak egin banindu IA GURIAK EGIN DU Kyrie eleison.
zeruetako giltzari (Joan Frantzisko Petrirena - Xenpelar)
orduntxe bai jakinen nuen Senarra noizbait itzuli zen
atea nori ireki. * Iya guriak egindu, Zer sendagailu dabil hemen?
Lehenengo aitari, gero amari, badegu zeñek agindu; Fraide ta andre hil zituen.
gero anai-arrebari, ez oraindik umildu, Kyrie, kyrie
ta azken orduan isil-isilik alkarrengana bildu; Fraide ta andre hil zituen.
nire maite politari. gerra nai duben guziya, A la maison
berari kendu biziya! Kyrie eleison.
SAN SIMON
Okasiyua prestatzen, LANIAN EZIN EGIN
San Simon eta San Juda lotan daudenak esnatzen;
joan zen uda, eta negua heldu da: (bis) etzait neri gustatzen Lotsagabekoa dun kopetan azala
ez baletor hobe, bizi gara pobre maliziyan jostatzen lanikan ezin egin lehenago bezala
eremu latz honetan iñorekin ibilltzia; desafio egin nion beiro dun bestela:
ez gara hain onak benetan ark merezi du illtzia! saltatu da neska ta hautsi du kristala.

Ez dugu zaldirik, ez gara zaldunak Gerraren billa gau t'egun Ama nuen Joakina, aita Joxe Fermin,
ez dugu abererik, ez gara aberatsak etsaiak arturik lagun; Borda Berriko alaba ni naiz orain berriz,
euskara guk dugu, gu gara euskaldunak arrazoi ote degun hariak amarratzen hartu degu grina
euskara guk dugu, gu gara euskaldunak.. edo zer datorkigun Frantziska maistra degu, emakume fina.
asitzerako pentsatu
TIRIKI-TRAUKI fusillak nola dantzatu! BENTARA NOA

Tiriki-trauki * Ez naiz ni gerraren zale, Bentara noa bentatik nator


hiru ta lau dira zazpi, baizik pakearen alde; bentan da nere gogoa.
xurruxumurru zeñek nai duen galde, Bentako arrosa krabelinetan
bat batean dira urrun, berari tira dale, hartu dut amodioa
tiriki-trauki bala bat sartu buruan,
ezker eskubi aspertuko da orduan! Ez dakit zer dan neure maitea
bien artean dago zubi, ene aspaldiko bizia
hots bare-bare Umildadean alkarri gurina sutan oi dan bezala
hor leiho sare. errespetua ekarri; urtu zait gorputz guzia.
hiru ta lau dira bi… lege eder bat jarri
bizi gaitezen garbi; OIES ERRONDAN DABIL
bat…, bat…, ori deseo nuke nik,
ixuri gabe odolik! Oies errondan dabil
IRUTEN ARI NUZU berak daki nundik.
Gaitzak gerade umiltzen Karmen gerri politen
Iruten ari nuzu, eta pakean unitzen; ate ondotxutik. Oies:
kilua gerrian, ez da errez ibilltzen sarritxutan errondan
ardura dudalarik (Bis) anaiak alkar illtzen, ibili zaitekez.
Abestiak
Ez nau beldurtzen egunsentian elizetatik, ihesari eman ziotek
Itsaso aldetik arnas zuridun izotzak zakurrek…
dauko bentanea, nun dirudien bizirik gabe orduan sortu haiz bidetik, balantzaka
handixek erosten dau natura zabal hilotzak eta hirekin aurrez aurre jarri garenean
Karmenek sokea. Oies: eguzki eder joan guztian zerraldo
dirua emon nahi ta argia baitu bihotzak erori haiz gure oinetara
inork hartu nahi ez. eta begien milla ernegai eta gorpu hintzen
iraganaren oroitzak. deskansatzearren udazkenean
HAIKA MUTIL eseri haugunean…
Ez nau larritzen azken orduan edurra hasi duk segituan
Haika mutil, jeiki hadi arnasa galdu beharrak eta begiak hertsi ditiagu
argia den mira hadi, bide xumea hesituarren eta goizaldean, muxika hezur batetan
Bai nausia, argia da amildegiaren laarak, sartu eta gero
gaur oilarra kanpoan da. ardo berriak honduko ditu pirotekniarik gabe lurperatu haugu
mahastietan aihen zarrak baratzan.
Haika mutil, jeiki hadi gure oraina arrazoiturik
euria den mira hadi beste batzuren biharrak. GEURE BAZTERRAK
Bai nausia, euria da,
gure orra bustia da. Ez nau iluntzen baratzatikan Maite ditut
azken loreak biltzeak maite
Haika mutil, jeiki hadi muga guztien arrazoi billa geure bazterrak
surik baden mira hadi arnas gabe ibiltzeak lanbroak
Bai nausia, sua bada arratsaldeko argi betera izkutatzen dizkidanean
gur'gatua beroa da zentzu denak umiltzeak
amets betezko loa baitakar zer izkutatzen duen
Haika mutil, jeiki hadi behin betirako hiltzeak. ez didanean ikusten
hortxet zer den mira hadi uzten
Bai nausia, haizea da, BERTERRETXEREN KANTORIA /
gur`leihoa ireki da HALTZAK EZ DU BIHOTZIK orduan hasten bainaiz.
izkutukoa…
Haika mutil, jeiki hadi Haltzak ez du bihotzik, nere barruan bizten diren
kanpoan zer den mira hadi ez gaztanberak hezürrik; bazter miresgarriak
Bai nausia, elurra da, enian uste erraiten ziela ikusten
lurra txuriz estali da aitunen semek gezurrik
GAZTETASUNA ETA ZAHARTASUNA
Haika mutil, jeiki hadi Andozeko ibarra,
urean zer den mira hadi ala ibar lüzia, Ene izpirituan bazen zenbait pertsu
Bai nausia, ardia da hiruretan armarik gabe oraino den guzia etzerait hustu.
aspaldian itoa da. ebaki zaitan bihotza. Zertaz dudan solasa emazue kasu
esplikatuko baitut ahal bezain justu
Haika mutil, jeiki hadi Berterretxek oheti, zahar bezain prestu
zeroi non den mira hadi neskatuari eztiki: odola zaut hoztu
Bai nausia, egia da, "abil eta so egin ezan bihotza ere laztu,
mutiltxo hau unatu da. gizonik denez ageri" gorputza beraztu.
Oraino gazte banintz banuke gostu!
IHESA ZILEGI BALITZ Nestakuak berhala,
ikusi zian bezala, Zahar gazten arteko hau da parabola:
Ihes betea zilegi balitz hirur dozena bazabiltzala zuzen esplikatzia hein bat gogor da
nunbait balego bakea leiho batetik bestera. gaztea ez daiteke adin batez molda,
ni ez nintzake etxe ertzeko gorputza sendo eta azkar du odola;
loredien maitalea. Berterretxek leihoti, zahar'ez da hola
Jaon kuntiari goraitzi, iragan denbora
Ni ez nintzake oinazearen ehün behi bazereitzola etortzen gogora,
menpeko mixerablea bere zezena ondoti et'ezin kontsola…
oihu zekenen destinatzaile nekez bihurtzen baita zahar arbola!
etsipenaren semea. Jaon kuntiak berhala,
traidore baten bezala: Egunak badoazi egunen ondotik
Ni ez nintzake iñorentzako "Berterretx aigü borthala, ez dir'elgar urduri joaiten hargatik:
eskandaluzko kaltea ützüliren hiz berhala" Atzo iguzkiaren distira zerutik,
lur hotz batetan aldatutako egun hobela jalgi itsaso aldetik:
landare sustrai gabea. Ama indazüt athorra, Euria ondotik
Mentüraz sekülakua, hasi da gogotik
Ihes ederra zilegi balitz bizi denak orhit düke hedoien barnetik
urra ahal baledi katea Bazko gaüerdi ondoa. hortakotz badakit
ni ez nintzake ontzi gabeko erituko naizela bustiz geroztik!
itsasgizon ahalgea. LIZARDI
XINAURRIA
EZ NAU IZUTZEN / DENBORA Lizardi, Rimbaud etorri duk hitaz galdezka
GALDUEN BILA eta gu ere hire zain geundela Primadera hastetik uda azkenerat
esan zioagu xinaurria txuhurra landa bazterrerat
Ez nau izutzen negu hurbilak ez hintzela aspaldi azaldu txori papogorri bat arbol batetarat
uda betezko beroan etxetik; egun oroz jiten zen kantuz aritzerat
dakidalako irauten duela eta belatzean etzan gaituk denok xinaurrari trufa-irri egiterat
orainak ere geroan erlojuak janez
nolabaitezko kate geldian eta mezularia bidali diagu Alosko dorrera Xinaurria lotzen da goizetik lanari
unez uneko lerroan eskailera luzetan egun guztietako duen guduari
guztia present bihurtu arte beleak uxatzen karga ezin altxatuz nigarrez da ari
nor izanaren erroan. ote hintzen ikus zezan… txoriak itzalpetik trufa eta irri
gero kanpaiak erortzen ikusi ditiagu xinaurriak derauko zerbait erran nahi
Abestiak
hasieran jendia zezenaren alde Kantuz iragan ditut gau eta egunak;
Hauxe diat txoria. hiri erraiteko azkenean etziran arrimatu zale. kantuz ekarri ditut grinak eta lanak.
nik ere bi beharri hire aditzeko Kantuz biltzen nituen aldeko lagunak;
kanpoan baduk orain gauz anitz biltzeko Gure Pasaia beti sonatua dago kantuz eman dauztate obra gabe famak.
eman zoko batean neguan jateko errapin gabe ezta urte bat igaro Kantuz hartuko naia zeruko jaun onak!
lanari lotzen bahaiz ez zauk dolutuko. urrengoan jarriko dituztela nago
barrera hestuago edo zezena handiago. XOXO BELTZA
Xinaurria lepomehe itsusi txirtxila
ez nauk heldu higanat ni deuseren bila Torillotik atera zuten lehendabizi Xoxo beltz bat banuen
lanean ez duk ari ihizi abila behi zar bat gidari bandera ta guzi kaiolan sartua.
utzak, utzak hik ere lan hori, ergela harrapatzen zuena purrukatzen hasi Egun batez neguen
urte oroz heldu duk berdin urtarrila azkenean kanpora plazatik igesi. hil zen gixajua
Lurpian sartu nuen
_______________ Hiru komertziante plazatik kanpoan zelaian xokuan.
poxpolo ta barkillo labaina tratuan, Eguna argitzen deni(a)n
Primadera hastetik uda azkenerat, pareta egon arren hamar oin altuan xolu hartan, xolu hartan
Xinaurria bazoan landa bazterrerat, panparroi pasatu zen putzura saltuan. xoxuen kantua.
Xori papo gorria arbola gainerat
Egun oroz juaiten zen kantuz aritzerat Hoiek horrela eta gehiago ere bai TXORIA TXORI
Eta xinaurriari trufa egiterat. lurrian ziraldoka egin zuten lasai (J. A. Artze)
ezkonberriak eta zenbait dama galai
Xinaurria goizian hasia lanari, zezenaren mendian etzuten jarri nahi. Hegoak ebaki banizkio
Egun guzietako duen gogoari; neria izango zen
Karga ezin altxatuz zen nigarrez ari, Plazatik itsasora salta da igeri ez zuen aldegingo (Bis)
Xoriak itzalpetik kantu eta irri, adarrak besterikan etzuen ageri
Xinaurriak derauko zerbeit erran nahi. bakerua begira bere zezenari Bainan honela
eserita jan ditu hiru libra ogi. ez zen gehiago txoria izango (Bis)
-Xoria, hitz hau diat hiri erraiteko.
-Nik ere bi beharri hiri aditzeko. SORTERRIKO KOPLAK Eta nik txoria nuen maite,
-Kanpuan baduk hainitz ontasun biltzeko, Eta nik, eta nik, txoria nuen maite.
Emak xoko batean neguan jateko, Ohianeko pagoak blai Trala laralala lala lala
Lanean hasten bahiz, ez zauk dolutuko. aideratuz hiru elai. tralara lala lala lala
Ostadarraren harian dira trala laralala lala lala
Xinaurri lepho mehe itsusi kiskila, hirurak pausatu nahi (Bis) tralara lala lala.
Ez nitzauk hire ganat jiten deusen bilha;
Lanian ez duk ari ihizi abila, Larrosak dira gorriak OROITZEN ZAITUDANEAN
Utzak, utzak, hik ere, lan hori, ergela; edo bestela xuriak. (J. Sarrionaindia)
Berdin urthe guziez, jiten duk uztaila. Hagitzez dira ederragoak
neskatilaren irriak (Bis) Oroitzen zaitudanean, ama—
Negu beltza heldu da abendoarekin, sukaldean egoten zara
Horma eta elhurra haize hotzarekin, Maldan behera urratsa mahaia bostentzat iminita,
Xinaurria orai da gauza frangorekin, betiko bidean latsa. aulkian eseri eta
Ongi jan et´edaten bere lagunekin, Hodei ilunak gaua belzten du leihotik begira,
Xoria zer egin den nahi luke jakin. udazkena ez da bedatsa (Bis) kristala lausotzen duen lurrina kendu gabe,
eta ni —badakit—
Xinaurria goizean badoa kanporat, Usapalak ostantzean zeure begien hondoan nagoela.
Xoria ere berdin usatu-lekhura: huts bat badut bihotzean.
-Kanta zak, kanta orai kantu pollit hura. Zatoz maitea gure etxera LILI BAT
-Nundik kanta dezaket oraino barura, dostatzera arratsean (Bis) (J. Sarrionaindia)
Sarraraz nezak othoi hire etxolara.
Eder basoan haritza Lili bat
-Haizen bezalakoa, hoakit bixtatik, haran aldean garitza. hartu
Zer behar othe duk hik ene etxolatik? Fruitu antzera ontzen da hemen eta hostoz hosto
-Emak aphur bat bederen hire askaritik. gizasemeen bizitza (Bis) erantzi
Othoi begira nezak gosiak hiltzetik, eta harek zu ere
Gehiago ez diat erranen gaizkirik. Sagar gorriak dilindan amets
damea dago ganbaran eta harek zu ere
-Auherra hizalakotz ez nau urrikaltzen, maite laztanez hartzeko eta erantzi
Ikhusak, ikhus, orai zertaratu haizen; elkartzeko ohantzean (Bis) eta hostoz hosto
Jinkoak eman onez ez hiz baliatzen, hartu
Jakintzak negukoa udan dela biltzen, Isiltasuna abailtzen da lili bat
Goratzekotz lehenik ikhasak aphaltzen. luma galdu bat bezala
begiak uso, mingaina arana HAIZE HEGOA
Xinaurriak ziona erran xoriari zure bihotza ene aingura (Bis)
Erran ahal daiteke mundu guziari: Haize hegoa, gau epela
Alferra dela usu gose´ta egarri. Hurrun gau hontzak uluka ilargiaren argi
Lot gaiten beraz denak bihotzez lanari zakur deslaiak zaunkata. mutxurdinak leihoetan
Lurreko´ta zeruko egitekoari. Mende oso bat iraganen dut teilatuan katu bi
zure ondoan koblaka (Bis) bide ertzian zenbait kanta
PASAIAKO HERRITIK gau erdiz arnoari
(Joan Frantzisko Petrirena - Xenpelar) KANTUZ har gaineko sorgin zaharra
(A. Lesbordes) keinuka ilargiari.
Pasaiako herritik dator notizia
zezen bat izan dala jenioz bizia Kantuz sortuz naiz eta kantuz nahi bizi; HERRIA ETA HIZKUNTZA
kantatutzera nua bistan ikusia kantuz igortzen ditut nik penak igesi.
alegratzeko triste dagoen guzia. Kantuz izan dudano zerbait irabazi. Iragan egun batez, Ostatu batean,
Kantuz gustura ditut guziak iretsi. bi lagun ari ziren ez ta bai betean;
Santiago eguna Pasaian seinale Kantuz ez duta beraz hiltzea merezi? biak ziren euskaldun zintzoak ustean,
ailegatu eztanak egin beza galde halere ezin adi elgarren artean;
Abestiak
entzuten egona naiz umore tristean. gero, gero, gero… nik izatea nahi dutana izatera
harilka zan eta utzi behar nauzula,
Ez dut osorik hartu baten parabola, gero, gero, bai. hau baita bide bakarra
erderaz mintzo baitzen, berak jakin nola: biok alkar sanoki maitatzeko,
gure herri maiteaz zuela axola, Oi Pello Pello biok alkar osoki eta betikoz
hau, bere gain beharra, bertzen men dagola, harilkatu diat eta maitatzeko,
"Gora Euskal-Herria", frantsesez ziola. jinen niza oherat? zuk zure nortasunaz,
Xuri ezan eta nik nereaz,
Bertzea oldartu zen euskara garbian: gero, gero, gero… zuk zure nortasunaz,
"Gure hizkuntza ez da galduko agian! xuri ezan eta nik nereaz.
Hori dugu bereixik guk Euskal Herrian, gero, gero, bai. Ama!
Gainerakotan gaude bertzen negurrian; Eten dezagun
frantsez egina gira joan den aspaldian!" Oi Pello Pello lehen gorputzarena bezela
xuritu diat eta orain,
Bi gizon horietan, zugaitz onekoa jinen niza oherat? gogoaren zilbor-hestea.
batek ondoa zuen, bertzeak ostoa; Irazki ezan eta Ama!
gauza arraro hori ez dut gustoka, gero, gero, gero… Gogoaren zilbor-hestea.
mendian bizi arren, dut ikustekoa irazki ezan eta
gaztainaren aldaxkez janzirik pagoa. gero, gero, bai. GOIZUETAN / TRABUKO

Bat herria goratzen arrotz baten gisa, Oi Pello Pello Goizuetan bada gizon bat
arrotz nahiak berriz herriaren hitza; irazki diat eta deritzen zaio Trabuko;
gureak ja egin du, gaiten garbi mintza, jinen niza oherat? hitzak ederrak, bihotza paltso,
lainopean bezala galduak gabiltza Pika ezan eta sekula etzaio paltako;
ez daizke bi nagusi batean zerbitza! gero, gero, gero… egin dituen dilijentziak
pika ezan eta berari zaizkio damuko.
Elgarri direlakotz bi gizon jazarri, gero, gero, bai.
gauza bat bera dute bi pusketan zarri; Ongi ongi oroitu hadi
erakatsi nahi dut nik puskak elgarri, Oi Pello Pello zer egin huen Elaman;
gure hizkuntza eta gure Euskal Herri pikatu diat eta difuntu horrek izatu balu
Konparatzen baititut izaite bateri. jinen niza oherat? jarraikilerik Lesakan,
Jos ezan eta orain baino lehen egongo hintzan
Anai-arrebak entzun ene ahotsa: gero, gero, gero… ni orain nagoen atakan.
izaite bat ez daike hezur utsez osa; jos ezan eta
herria da gorputza, hizkuntza bihotza; gero, gero, bai. Neure andreak ekarri zuen
bertzetik bereixtean bitarik bakotxa, Aranaztikan dotea;
izaite horrendako segurra hilotza. Oi Pello Pello hobe zukean ikusi ez balu
josi diat eta Bedabioko atea,
Batzu herriaz orroit, euskaraz ahantzi jinen niza oherat? orain etzuen idukiko
bertzek euskara maite, herria gaitzetsi; Argia dun eta dadukan pesadunbrea.
hizkuntza ta herria berex ez doatzi, bihar, bihar, bihar…
berek nahi daukute konpreniarazi argia dun eta Nere buruaz ez naiz oroitzen
bata bertzea gabe ez daizkela bizi. jinen hiz bihar. zeren ez naizen bakarra;
hazitzekoak hor uzten ditut
NERE AMA HIL ZAIT GOGO ETA GORPUTZAREN ZILBOR- bi seme ta hiru alaba,
HESTEAK jaun zerukoak adi dezala
Nere ama hil zait hoien amaren negarra.
lanak itota Gogo eta gorputzaren
lanaren amoreagatik zilbor hesteak: IZARREN HAUTSA
hil zait bi kate.
zertarako dan bizitza Izarren hautsa egun batean
jakitera iritsi gabe Bi kate, bilakatu zen bizigai,
biak ebaki beharrezkoak: hauts hartatikan uste gabean
Izeba ere hil da bat gorputzaren bizitzeko, noizpait giñaden gu ernai.
era berdinean bestea gogoaren askatzeko. Eta horrela bizitzen gera
hil da izeba. Adizu, ama sortuz ta sortuz gure aukera
badakizu atsedenik hartu gabe:
OI PELLO PELLO sortze berean lana egiñaz goaz aurrera
zuri gorputzez lotzen ninduen kate horretan denok batera
Oi Pello Pello zilbor-hestea gogorki loturik gaude.
logale nauk eta sendagileak nola eten zuen.
jinen niza oherat? Lehenengo eten beharra izan zen: Gizonak ba du inguru latz bat
Irun ezan eta bizitzaren menperatzeko premia,
gero, gero, gero… bizitzeko lehen legea. burruka hortan bizi da eta
Irun ezan eta Haurtzaroan hori du bere egia.
gero, gero, bai. titia eman zenidan, Ekin ta ekin bilatzen ditu,
mutil-zaroan saiatze hortan ezin gelditu,
Oi Pello Pello eskoletara bidali jakintza eta argia;
irun diat eta bizitzarako armak hartzearren. bide ilunak nekez aurkitu
jinen niza oherat? Dena eskertzen dizut lege berriak noizpait erditu,
Astalka zan eta duen balore guztian, hortan jokatuz bizia.
gero, gero, gero… nik ahal dutan neurrian
astalka zan eta bainan, gaztaroan Gizonen lana jakintza dugu:
gero, gero, bai. amatxo maite! ezagutuz aldatzea,
Ohar zaitezte naturarekin bat izan eta
Oi Pello Pello benetan maite nauzun ama harremanentan sartzea.
astalkatu diat eta izan nahi baduzu Eta indarrak ongi errotuz,
jinen niza oherat? eta nik zu maitatzea, gure sustraiak lurrari lotuz,
Harilka zan eta ni naizena bertatikan irautea:
Abestiak
ezaren gudaz baietza sortuz, merezi dituala
ukazioa legetzat hartuz Triste bizi naiz eta badakit neronek.
beti aurrera joatea. illko banitz obe,
badauzkat biyotzian Aingeru zoragarri,
Ez dadukanak ongi ahi daki zenbait atsekabe; mirabe laztana,
euketzea zein den ona, dama bat maitatzen det pentsamentu nerian
bere premiak bete nahirik bañan… aren jabe beti zauzkatana;
beti bizi da gizona. sekulan izateko biyotzaren erditik
Gu ere zerbait ba gera eta esperantza gabe. maite zaitutana,
gauden tokitik hemendik bertan zu zera neretzako
saia gaitezen ikusten: Nere biyotz gaxua nai zinduzketana.
amets eroak bazterturikan, penatuba dago,
sasi zikiñak behingoz erreta eziñ egon liteke, Nere amoriyua
bide on bat aukeratzen. ai!, penatubago; aiñ fiña izanik,
pasatzen ditutala beti goguan zauzkat
Gu sortu ginen enbor beretik aspaldiyan nago aztu gabetanik;
sortuko dira besteak, egunak triste eta ez da mundu guztiyan
burruka hortan iraungo duten gabak tristiago. iñor kapaz danik,
zuhaitz-ardaska gazteak. dama, zu maitatzeko
Beren aukeren jabe eraikiz Amorez erituba ainbeste nola nik.
ta erortzean berriro jaikiz zenbait denbora ontan,
ibiltzen joanen direnak: gaurik ez det pasatzen Begiyaren aurrian
gertakizunen indar ta argiz soseguzko lotan; beti nai zinduzket,
gure ametsa arrazoi garbiz penaren kargarekiñ ikusten ez bazaitut
egiztatuko dutenak. urtuta, frankotan naibagia maiz det;
kanpora irteten zait gogoratu bageko
Eta ametsa bilakaturik biyotza malkotan! minuturik ez det,
egiaren antziduri amoriyoz maitatzen
herri zahar batek bide berritik Auxen da miña laister ez daki nik bestek.
ekingo dio urduri; ill biar naubena,
guztian lana guztien esku kupitutzen ez bada Etzaitut ikusitzen
jasoko dute sendo ta prestu, senda lezakena; desio ainbeste,
beren bizitzen edargai; aiñ arkitutzen zaizkit ditxa ori logratzen det
diru zakarrak bihotzik eztu, sartubak barrena iñoiz edo beste;
lotuko dute gogor ta hestu animan tristura ta eta ez detanian
haz ez dadin gizonen gain. biyotzian pena. logratzia uste,
ura triste ibiltzen naiz!
TRISTE BIZI NAIZ ETA Biyotza eziñ jaso det, Jesus, ura triste!
au karga barrenak!
Triste bizi naiz eta Iya gastatu zaizkit Eziñ bizi zu gabe,
hilko banintz hobe indarrik geienak; au amoriyua!
badaukat bihotzian ez luke xinistuko Logratzen ez bazaitut,
hainbat atsekabe progatu ez dubenak, zer martiriyua!
Maite bat maitatzen det zenbat pisatzen duben Ez badezu desio
bainan haren jabe egiyazko penak. nere eriyua,
sekula izateko zuregan arkitzen da
esperantzik gabe (Bis) Anima tristurakiñ erremeriyua.
aiñ dakat negarti,
Bihotz baten lekuan nun egiñ al dezaken Erregututzen dizut,
mila banituzke arriya bi parti; o Jesusen Ama,
zuretzako maitia adorantzak ematen nitaz kupi derilla
izango lirake —belauniko beti!— maite detan dama;
Baina milan lekuan biyotzian daukatan biurtzen badirazu
bat besterik ez det imajiña bati. biyotzera kalma,
har zazu ba maitia kantaz banatuko det
bat hau mila bider (Bis) Zeiñ ote dan eziñik milagruen fama.
kontura erori,
Nere maite polita kutiziya jaioko NERE SENTIMENDUA
nola zera bizi? zaiote askori;
zortzi egun hauetan nik ordian ez diyot Nere sentimendua nahi det deklaratu:
etzaitut ikusi esango iñori, Ameriketan nago hau ezin ukatu; (Bis)
Uste det zabiltzala berak badaki eta hemen eginagatik ondo gobernatu,
nigandik igesi bastante det ori. horkuaz egiten naiz asko akordatu.
ez didazu ematen
atsekabe gutxi (Bis) Nere maitatuba da Honuntz etorri nintzan utzirikan ama,
guztiz dama fiña, anai-arrebak eta familia dana; (Bis)
BIYOTZ ERITUBA biyotz onekua ta egitiagatikan desio nuena,
(Indalecio Bizkarrondo - Bilintx) ondo itzegiña; geroztik triste nago, ai! nere barrena.
bentaja guztiyakiñ
Askok diyote kantetan beti zerubak egiña, Hamazazpi urtetan banuen segira:
amore-kontu naizela, munduba pasatzeko neska gazte guztiak neroni begira; (Bis)
nik esaten det arriturikan lagun atsegiña. lurrik ikutu gabe, gorputzari jira,
motibo gabe daudela. orduko arintasunak asentatu dira.
Zer egin biat baldin zerubak Zertako desiatu
doaitu banau orrela? ditu gauza on oiek Gorputz ederra nuen, dantzari arina,
Ez dute ikusten usaia mendak nere biyotz koidatu bainan ez da izaten betiko egina; (Bis)
bere jatorrez dubela? gixaraxua onek? orain eginagatik hemen ahalegina,
Nere biyotzak amoriyua Kulparen kastigutzat ez gera libertitzen orduan adina.
mendak usaia bezela. datozkit pena obek,
Abestiak
Horko bizimoduaz oso aspertuak, argitasuna ematen badit gosiak zeon txurreru ori
onerako ziraden gure desiuak; (Bis) gure Juan amorosuak. jarri da taju-antzian,
orain etxera berriz emanik pausuak orañ Paris'en bizi omen da
hemen bizi gerade erdi-mudatuak. Nere barrengo sentimentuak trapero baten etxian.
nai ditut adierazi,
Despedida dijua sei bertso hoiekin, zer estadutan gelditu naizen Ez det milagro edukitzia
anaia konformatu horrenbesterekin; (Bis) iñork nai badu ikasi; malkoz beteta muxuak,
nere gustua hau da, nahi badezu jakin: izarra baño ederragoko kabi ta guzi iges egiñ dit
beste horrenbeste jarri, aio Joxe Juakin (Bis) andria juan zait igasi, tamañ ortako uxuak;
oraiñ bi urte aldegiñ ziran, nik berriz iñon ikusten badet
NI NAIZ geoztik ez det ikusi. adituko du goxuak:
Non ote dira garai bateko
Ni naiz Ogei ta amar urte daukazkit, gure izketa goxuak?
erreka zikinen iturri garbiak oraindik franko gaztia,
aurkitu nahi dituen poeta tristea. eta andriak bi gutxiago, Txurreru ori zer gizona dan
au bizi-modu tristia! sinistu entzun deguna:
Ni naiz Ark neri egiñ dizkidan gauzak lana egiteko gogua falta
kaleetan zehar neguko eguzkitan esatekuak eztia, eta mingaña leguna;
lanera dijoan gizon bakartia txurrero batek engañatuta bedeinkatua izan dedilla
eraman dit emaztia. aldegiñ zuten eguna,
Ni naiz gizarajuak arrapatu du
lorerik gabe gelditzen ari den Biar bezela funzionatzen bere moduko laguna.
ardaska lehorra. ez dago errex fabrika,
lau urte pasa alkarrekiñ da HABANERA
Ni naiz ez degu izan aurrika; (Xabier Lete)
pasio zahar guztiak kixkali nahi dituen alegiñ egiñ-faltan ez daukat
bihotz iheskorra. kontzientziyan zorrika, Berriro itzuliko balitz
orañ Paris'en txurruak saltzen iragan denbora arrotza
Ez zaidazu galdetu gauza ilun guztien arrazoi an omen dabill korrika?. berdin kontsumi nezake
gordea, banilla gozo artean,
nora ote dijoan denbora aldakorrak daraman Bi gona motz ta kamisa zar bat itsaso urrun batetan
bidea besterik ez det ikusi, irudimena galdurik
daraman bidea. ziran diruak arrapatuta udaberriko euritan
aldegiñ ziran igesi; larrosak pizten ikusiz.
Ni naiz baita toxa bat ederra ere
burrukaren erdian ilunpean etsita bere tabako ta guzi, Osaba komertzianterik
amor ematen duen pizti bakartia. jayian aita gonbidatzeko ez nuen izan Habanan,
ez ninduen gaizki utzi! pianorik ez zegoen
Ni naiz bizi nintzen etxe hartan,
ezerezetik ihes munduaren erdian Alaxen ere desio dizut: neskatxen puntilla fiñak
ezin aurkitutako amets urrutia. izan zazu osasuna; udako arratsaldetan,
non ote dago garai bateko errosario santua
Ni naiz gure aiskiretasuna? neguko gela hotzean.
irrifar bakoitzean gaztetasun hondarrak Etsai gaxtuak au da burura
galtzen dituena. zuri bialdu dizuna, Ezpainek gordetzen dute
orañ andriak bi toxa eta ezpain bustien gustoa
Ni naiz bat ere gabe gizona. desiozko hotzikaran
itsasoko haizeak gogor astintzen dituen etsipenaren tamalez,
lainoen negarra. Txurrerua're lan senzillua gaua zelatan dakusat
da asko irabazteko, kontzientzia bilutsik
Ez zaidazu galdetu… orrek biñipiñ ez du egiten badoaz orduz geldiak
mantendu eta jazteko; gogorapenen hegalez.
Ni naiz andriarekiñ alkar artuta
txori hegalari bat lurtasun zabarrari ni modu ontan uzteko, Jaio giñen, bizi gera
etsipenez loturik daukadan katea. bi kristau gaxto naikuak dira ez dugu ezer eskatzen
baztar guztiyak nasteko. itsasontzia astiro
Ni naiz kaiatik ari da urruntzen.
beste asko bezela neguko eguzkitan Andria iges juan zanian Antillak zintzilik daude
hotzak hiltzen dagoen gizon bakartia arren anaiak esana: argazkien paretetan
«Nere arreba dek, Patxi, baña karta bat idatziko dut
Ni naiz etziak trapu zuzena». norbaitek erantzun dezan.
hostorik gabe gelditzen ari den Ni naiz orduan ajustadore
ardaska lehorra. Baiona'n ari nitzana, Tabako, ron ta kanelaz
zuk orañ dezun txurreru ori girotutako arratsetan
Ni naiz ez bezelako gizona. algarak entzuten ziren
pasio zahar guztiak kixkali nahi dituen Habanako putetxetan,
bihotz iheskorra. Ni emaztiak utzi ninduan abanikodun mulatak
estadu triste batian, gauari haize egiten
Ez zaidazu galdetu… beste batekiñ aldegiñ ziran musiken aide nagiek
anbat beretzat kaltian; odola erretzen zuten.
FRANTSES EUSKALDUN BATENAK txurruak janaz ederki dabill
(Txirrita) diruak aitu artian, Jaio giñen, bizi gera
zer esan biar ote dit neri ez dugu ezer eskatzen
Frantzes euskaldun bat etorri zait Josafatara juatian? itsasontzia astiro
ipiñitzeko bertsuak, kaiatik ari da urruntzen.
deklaratuaz aren etxian Gauzik onenak eta diruak Antillak zintzilik daude
gertatu diran kasuak; arrapatuta juan zian, argazkien paretetan
danak ez dira errexak baño nuen trajerik onena ere karta bat idatziko dut
esango ditut batzuak, ostu ta eraman zian; norbaitek erantzun dezan.
Abestiak
Ea bada jendia eta maitagarri horrek
XALBADORREN HERIOTZEAN denbora orain degu pixka bat lagundu.
(Xabier Lete) erori gabetanik
eduki behar degu. Barkatu behar dituzu
Adiskide bat bazen nere erokeriak,
benetan bihozbera Beti egongo zera zuri begira daude
poesiaren hegoek udaberrikoa nere bi begiak;
sentimenduzko bertsoek lore aintzinetako garbi, garbi esan ditut
antzaldatzen zutena. mantxa gabekoa. nere ustez egiak,
Erruki zaite, bada, soraturikan nauka
Plazetako kantari bihotz gurekoa zure arpegiak.
bakardadez josia denbora galdu gabe
hitzen lihoa iruten emanik frutua. Gabean ibili naiz
bere barnean irauten guzizko ametsetan:
oinazez ikasia…ikasia Arbolak erantzun du Donostian nengoela
kontuz bizitzeko Andre Marietan;
Non hago, zer larretan eta bihotzetikan eta ikusi nuela
Urepeleko artzaina Jaunari eskatzeko, herri hartako plazan
mendi hegaletan gora gerrarik nahi ez degu erdian zebilela
oroitzapenen gerora pakea betiko, Manuelatxo dantzan.
ihesetan joan hintzana (Bis) gure lege zuzenak
hemen maitatzeko. TELEBISTA
Hesia urraturik
libratu huen kanta Erregutu diogun Gaurko mendeak eskaini digu
lotura guztietatik Jaungoiko Jaunari gauza bat zinez polita
gorputzaren mugetatik pakea emateko polita eta goxoa eta
aske sentitu nahirik. orain eta beti. ozena bezain galanta
Baita indarra ere zuri begira pasatzen dugu
Azken hatsa huela zerorren lurrari zenbait eta zenbait bulta
bertsorik sakonena eta bendizioa gure etxean sartzen baituzu
inoiz esan ezin diren Euskal Herriari. arras maite dugun besta. (Bis)
estalitako hegien
oihurik bortitzena… bortitzena OI NERE ZORAGARRIA Agur beraz zuri
agur telebista
Non hago…. Oi!, nere zoragarria tanti ruri ruri, tanti ruri rura
animaren galgarria, agur telebista
GERNIKAKO ARBOLA orobat engañagarria; profeten profeta.
(J. M. Iparragirre) nundik zera etorria.
Dena kolore, lilura, kantu,
Gernikako arbola Angela, maitia, ministroak usu mintzo
da bedeinkatua ederra zerala, diozu, diozu, bai eta ere jaun presidenta
Euskaldunen artean nere maite polita, zera zu, zera zu; su ondoan kokoriko.
guztiz maitatua. ederra zerala diozu, diozu, Horiek denak oso umilki
Eman ta zabal zazu nere maite polita, heldu dira egunero.
munduan frutua zera zu, zera zu. Gauza hoberik ezin zen asma
adoratzen zaitugu euskaldunen frantsesteko.
arbola santua Arlote baina galaia,
beti nabil zure bila, Agur beraz zuri
Mila urte inguru da nere biyotzaren harria… agur telebista
esaten dutela nere gaixoen sendakia. tanti ruri ruri, tanti ruri rura
Jainkoan jarri zuela agur telebista
Gernikako arbola. Angela, maitia… gezurtari adreta.
Zaude bada zutikan
orain da denbora ZUGANA, MANUELA Munduko berri hara-hunatak
eroritzen bazera kirola eta besteak
arras galdu gera Zugana, Manuela, haundi-haundien faltsukeriaz
nuanian pentsatu, dirade bete-beteak.
Ez zera eroriko uste det ninduela Jaun aberatsak baitira egun
arbola maitea deabruak tentatu; telebistaren jabeak
baldin portatzen bada ikusi beziñegin jabeak eta populuaren
Bizkaiko Juntia. naiz enamoratu; lokararazle trebeak.
Laurok hartuko degu ojala ez bazinan
zurekin partea sekulan agertu. Agur beraz zuri
pakian bizi dedin agur telebista
euskaldun jendia. Amorioz beterik tanti ruri ruri, tanti ruri rura
esperantza gabe, agur telebista
Betiko bizi dedin zergatik egin zinan gu guzien, gu guzien, gu guzien
Jaunari eskatzeko bihotz honen jabe? izorratzaile galanta.
jarri gaitezen danok Zuk esan behar zenduen: Telebista, telebista.
laister belauniko. hemendikan alde,
Eta bihotzetikan egiaz ez naiz ni JOSEPA ANTONI
eskatu ezkero bizardunen zale.
arbola biziko da Josep Antoni, kolore gorri
orain eta gero. Ahaztu nahi zaitut baina kapitan baten alaba,
ezin, ezin ahaztu, aitak doterik emon ez arren
Arbola botatzia zure amorioak bilatuko deu senarra.
dutena pentsatu burua dit galdu…
Euskal Herri guztian Orain behar zenduke Astelenean ezkondu eta,
denak badakigu. bihotz hori bigundu, martitzenean basora,
Abestiak
eguastenean orbela batu, TXIKITXU POLITO HORI doinu honen bitarte
eguenean etxera. aurtengoa amaitu da eta
barixekuan bendeja presteu Txikitxu polit hori hurrengo urterarte.
zapatuan be plazara, norena zara zu
domekan bere apaindu eta Txikitxu polit hori AI MARITXU JOSKILEA
hamarretako mezara. norena zara zu
neurea izango zara Ederregia zara zu
ALOSTORREA zeuk gure badozu, ai, oi, ene, soloan beharrerako
zeuk gure badozu, ai, oi, ene, hoba da kabaileruagaz
Erranak. --Aldaztorean nengoanean irra Txikitxu polit hori kalean paseorako.
goruetan etorri ddatan erroi zarra grauetan. norena zara zu
"Erroi zarra, zer dakazu albiste?" "Ala markea Ai Maritxu joskilea
galdu dala dinnoe" "Galdu naz bada; alaba Txikitxu ta polita etxe honetako alabea
zori bagea. Antxe nebazan ogeta bat lengusu gaztetxo ta zoro egun batean josten ditu
ta nebea, arek baino beharrago aita neurea; Txikitxu ta polita prakak eta alkondarea.
arek guztiak bainno azkarriago yaubea. " gaztetxo ta zoro
denak amaitzen dira Begire nago begire
Aubeak. -- Zer dinnona, urdanga lotsa bagea? ezkondu ezkero, ai, oi, ene, hor goiko bide barrire
Azkanengo esan dona yaubea! Esan baebanan ezkondu ezkero, ai, oi, ene, ia noiz etorriko dan
lenengotatik yaubea, izango ebanan Txikitxu ta polita nere nobia herrire.
Aldaztorrean partea. gaztetxo ta zoro
Hauxe da akaberea
Erranak. --Nik neurea dot goian dagoan Eperrak kantatzen du akaberaren tristea
kaxea, tapez taperainno diruz betea. Arrate gainean agur aita eta ama
Imineagaz neban urre gorria, anegeagaz neban Eperrak kantatzen du eta agur arrebea.
urre zuria. Mila dukat neban isil-poltsea. A Arrate gainean
bere bazan alaba on baten dotea! Aldaztorreak neskarik ederrena BAGARE
ateak dituz letuez, ango plater pitxeruak Zumarraga aldian, ai oi, ene,
zidarrez. Yoan ala egon eingo(do)t, ama Zumarraga aldian, ai oi, ene, Araban bagare
neurea? Eperrak kantatzen du Gipuzkun bagera
Arrate gainean Xiberun bagire
Aubeak. --Yoan, yoan, neure alaba maitea. Ta Bizkaian bagara
Madalen Busturiko Baita ere, Lapurdi ta Nafarran.
Erranak. --Aurtxo txikinak sabelean deust amari negarrez
ostiko, yaun zerukoak aldau semea sortuko. Madalen Busturiko Guziok gara eskualdun
amari negarrez guziok anaiak gara
Aubeak. --Nahi dan seme nahi dan alaba, amental barri barik Nahiz eta hitz ezberdinez
Aldaztorrean partea izango dona. ezkonduko danez, ai oi ene, Bat bera dugu hizkera.
ezkonduko danez, ai oi ene,
LEIXIBATXUA Madalen Busturiko Bagare, bagera
amari negarrez. Bagire, bagara
- Leixibatxoa zuria dozu, euskera askatzeko
andratxu gaztia Amamak emon deutso oraintxe dugu aukera
- Ondo gobernatuta, bosteko gorrie
bai aita frailia. Amamak emon deutso Araban bagare…
- Eskutxu zuriak dozuz, bosteko gorrie
andratxu gaztia. erosteko Madalen, Herri bat dugu
- Guantepian ibilite, amental barrie, ai oi, ene, osatzen
bai aita frailia. amental barrie, ai oi, ene, eta gure zabarkeriz
- Familiarik edo bozu, Amamak emon deutso ez daigun utzi hondatzen.
andratxu gaztia? bosteko gorrie
- Seme bi ditudaz, Bagare, bagera,
bai aita frailia. Despedidia da ta bagire, bagara
- Senarrik edo bozu, ibili kontuen Euskadi askatzeko
andratxu gaztia? Despedidia da ta oraintxe dugu aukera.
- Amerike urrunetan, ibili kontuen
bai aita frailia. akabetera noa KALERA NOA IHESI
- Ezeutuko zenduke, hurrengo puntuen, ai oi, ene,
andratxu gaztia? hurrengo puntuen, ai oi, ene, Ni bizi naiz baserrian
- Lehengo arropakin bada, Despedidia da ta ibili kontuen animalien erdian,
bai aita frailia. bertsotan kontatuko dizuet
- Laztan bat emon behar deutsut, MAÑARITIK GORA mundu guztiak dakian
andratxu gaztia. nola nagoen mendian
- Ibaia dau bitarte, Durangon bazkalduta bizidunen hilobian.
bai aita frailia. Mañaritik gora
- Bi saltuan pasatukot, erromerira goaz Jaikitzen naiz egunero
andratxu gaztia. San Antoniora. oilarrak jo ta gero,
- Ez jat komenidetan, lanetik eta lanera beti
bai aita frailia. Aita San Antonio nola ninteke hain ero!
- Suak erreko al zaitu, Urkiolakoa Kalera aldegin edo
andratxu gaztia. bihotz askorentzako sartuko naiz gerrillero.
- Berori ilenti dala santu debotua.
aita frailia. Lanez banago asea
- Urek eroango al zaitu, Askok egiten dautso ordaina ez da luzea,
andratxu gaztia. San Antoniori mendi goietan egonagatik
- Berori txalupa dala, egun baten joan hauxe da nire leizea
bai aita frailia bestean etorri. emaidazu guraizea
urra dezadan haizea.
Agur San Antonio
Abestiak
Kalera noa ihesi saldu nahi dizkiote sekretuaren jabe.
neure gurdi eta guzi, makailu bustiak
ez naiz menturaz han ere ongi gauerdiko izarrak Egia da, egia da,
ibiliko lehendabizi, eta eguzkiak neuk ikusi dudalako.
baina ez ninteke bizi inor engainatzeko Egia da, egia da,
baserrian bezain gaizki. nolako trastiak. parce que moi je lai vu.

Agur baserriko mendi, Somera, Artekale, Gazte odola duenak


hil arteko urkamendi, gero Tenderia, festa eta algara,
hiltzeko bada ere zugana han ikusi genuen hamabost urtez oraindik
berriro itzul banendi, mila komeria. oraindik hamabost urtez
mundua ez dabil ongi Tenderoaren grinak hamabost urtez oraindik
edo nauzu ero haundi. nork erremedia! hasi berriak gara.
Gizonaren gainean
USO ZURIA han erori dira, Egia da, egia da,
hanka kendu diote, neuk ikusi dudalako.
Izar batek zerutik ai, zer aberia! Egia da, egia da,
klaritatez beterik parce que moi je lai vu.
Gauaz ere argitzen du Kojuaren moduan Egia da, egia da,
beste ororen gainetik; joan da ihesi neuk ikusi dudalako.
dudatzen dut baduenentz hanka bakar batekin Egia da, egia da,
mundu hontan parerik (Bis) baliteke bizi. porque lo he visto yo.
Mundu honetan ez da
Izar haren begia batere justizi EUSKAL UNIBERTSITATEA
hain da xarmangarria, zazpi kaleetan nahi
koloreak xuri-gorri, traje bat erosi Arnasa hartu beharra dugu
perfekzionez betea, eta oinetakoa bertan eta ireki atea
eria ere senda liro behar itzi. arrainak ura eta euskarak
haren begitarteak (Bis) bere unibertsitatea.
Euskal baserritarrak
Uso zuria errazu dadukan pobrezia, Aspertu gara beti ibiltzen
nora joaten zaren zu. baino haundiagoa suge narrastien gisa,
Espainiako bortuak oro askoren grandeza. hegada jaso eta nahi dugu
elurrez beteak dituzu; Madrildik etorri den arrano libreak izan.
gaurko zure ostatu Korte Ingelesa,
gure etxean baduzu (Bis) bertan sartuko balitz Zimentu zaharrak baditu baina
euskaldun baldresa, teilatua falta zaio,
Ez nau izutzen elurrak dirua gastatzeko euskara ez zen mendi artean
ez eta ere gau ilunak, manera erreza. galdurik hiltzeko jaio
maiteagatik pasa nitzake
gauak eta egunak, Ez zaitez bertan sartu, Hirietako lainoa beltza
gauak eta egunak, euskaldun maitia, mendian zuri elurra
desertu eta oihanak (Bis) zabalik badaukazu etorkizunak eskatzen digu
bertako atia, harrapatzeko gailurra.
Usoa eder airean galduko duzu eta
ederrago mahainean. bigarren hankia Pausorik pauso bagoaz
Zure parerik ez dut ikusi bai eta, bide batez, gure unibertsitateraino
Espainia guztian zure hankartea. eskuopekorik ez dugu behar
ez eta ere Frantzian, Euskaldun batentzako berez zor zaiguna baino.
eguzkiaren azpian (Bis) zer errematia!
EUSKALDUN BERRIAREN BALADA
BIZKAIKO ABERATSAK EGIA DA (Jon Sarasua)

Bizkaiko aberatsak Egia da, egia da, Barakaldokoa naiz eta


dira diruzale, neuk ikusi dudalako. daukat paro obrero
txerri-erosle eta Egia da, egia da, horregatik euskaltegira
txorizo-saltzaile. porque lo he visto yo. noa ni egunero.
Dendaz bete dituzte Egia da, egia da, Euskaraz bazekien nire
Bilbon zazpi kale, neuk ikusi dudalako. bisabueloak edo
inoiz ez dute eman Egia da, egia da, baina ni roillo hontaz
pausorik debalde, parce que moi je lai vu. orain arte zero,
burrukatzen baitute goizero, goizero
diruaren alde. Arratsateko oskorritik AEKan bezero,
goizeko oskorriraino batzuetan ero,
Arratiko gizona gauean ez da entzunen besteetan bero
Bilbora doa maiz ez da entzunen gauean baina ez dut milagro
Lemoako tranbian gauean ez da entzunen handirik espero.
eta beti garaiz sorgin musika baino.
bere artean dio Goizean goiz hori behar dut
umore txit alaiz Egia da, egia da, motibazio bila.
traje berri batekin neuk ikusi dudalako. Euskara ez da ingelesa
gaur bestituko naiz Egia da, egia da, baina ez dago hila,
lehengo arlotea porque lo he visto yo. egun askotan pensatzen dut
jantziko da galaiz. hau dela inutila,
Gezurra dirudi baina Nik ez daukat kulparik
Hura ikusi eta sano ta fresko gaude. ez banaiz abila,
dendari guztiak Musika da denboraren hau da hau makila,
zaharrak geldi eta denboraren musika da aditz klase pila,
korrikan gaztiak musika da denboraren hitzak beste mila;
Abestiak
animo mutila kaskatu dute gure lurren azala, benedika dadila
esaten dute baina baina Lapurdi ez da hain zerbitzala; euskarari hartu dio
ez da hain fazila. burruka garbian dago behar duen guztia.
hori da printzipala.
Ideia hau nire buruan Eus, eus, euskara irten hadi plazara.
ez dakit noiz hasi zen GAZTELUGATXE
baina batzutan ez naiz hemen Jende askok uste zuten
gehiegi dibertitzen, Seiehun urte inguru ezertarako ez zela
lau gauzak izen bat dute eta kosta aldean zen gertatu, orain aitortuko dute
gauza batek lau izen, itsasgizon zahar batek engainatu zirela.
kokoteraino nago behintzat hala zidan kontatu,
klaseak aditzen enbat itzelak Gaztelugatxen Eus, eus, euskara irten hadi mundura.
pegatak ipintzen untzi eder bat zuen hondatzen,
ta dirua biltzen… euskaldunontzat barruan Hizkuntzetan izan hintzen
nola sartu nintzen altxor haundiak ei zekartzan. estimatze gutxitan
ez dut konprenitzen orain berriz hik behar duk
lau on bat bilatzeko Igaz udako goiz batez ohorea denetan.
ez badu serbitzen. eguzkiaren lehen printzez
jo nuen itsas barrena Eus, eus, euskara habil mundu guztira.
VIOLETAREN MARTXA bihotza dardara eginez,
murgildu nintzen ur gardenetan, Besteak etorri dira
Gure Violeta maitea arakatu ongi hare-haitzetan, beren goien gradora
dantzan egizu martxea han zegoen tinkaturik orain hura iganen da
len eskuineko hankea goroldioak estalirik. beste denen gainera.
bai eta gero bestea.
Begira euskal jendea Indar guztioz bultzatzen Eus, eus, euskara irten hadi kanpora.
apurtzen berdin katea altxor kutxa zabaldu nuen,
eta zapata parea. atzera egin ninduen Euskaldunak preziatzen
uhin haundia altxatu zen, euskara ez jakin arren
Sekulan ez nuen uste nik inor ez zapaltzeko gogoa, denek ikasiko dute
hain aldakorra zinenik zapalduak ez izatekoa, orain euskara zer den.
Ameriketan sorturik hau da gure urguilua
gure artera sarturik. altxor guztien iturria. Eus, eus, euskara irten hadi plazara.
Munduan ez da besterik
hau baino ederragorik Eta hau hola ez bazan Oraindaino egon bahaiz
nola egon jakin barik sar nazatela kalabazan, inprimatu gaberik
hil eta gero bizirik. ipui txit barregarriak aurrera ibiliko haiz
kontatu nizkizuen plazan. mundu guztietatik.
Hauxe da martxa alarguna
oso gutxitan entzuna EUSKAL HERRIAN EUSKARAZ Eus, eus, euskara irten hadi mundura.
nahiz ta Txilen famaduna
zuk ziur ez dakizuna Euskal Herrian euskaraz Ez batere hizkuntzarik
Violeta Parra laguna nahi dugu hitz eta jolas ez frantsez ez besterik
kantari oso ezaguna lan eta bizi euskaraz eta orain ez da aurkituko
Gaurtik erdi euskalduna hortara goaz, euskararen parerik.
Da soinu hau egin duna. bada garaia noizbait dezagun
guda hori gal edo irabaz. Euskara irten hadi dantzara.
GORA TA GORA BETI Zabal bideak eta aireak Euskara irten hadi kanpora.
gure hizkuntzak har dezan arnas, Euskara irten hadi plazara.
Gora ta gora beti, bada garaia noizbait dezagun Euskara irten hadi mundura.
haik gora Lapurdi! guda hori gal edo irabaz. Euskara habil mundu guztira.
Euskerak bizi gaitu
eta bizi bedi. Euskal Herrian euskara -----------------------------
hitz egiterik ez bada (B. Etxepare)
Gorantza doa agudo kapitala bota dezagun demokrazia
eta Lapurdi beti dago apala, zerri askara Garaziko herria
aldrebesturik dago mundu zitala, geure arima hiltzen uzteko benedika dadila
konformatzen ez bagara bezain odolgalduak ez gara. euskarari eman dio
ze pekatu mortala! Hizkuntza gabe esaidazue behar duen tornuia.
nola irtengo naizen plazara,
Gurea ez da bizi-modu normala geure arima hiltzen uzteko Euskara, euskara,
lurra lantzeko haitzurra eta pala, bezain odolgalduak ez gara. ialgi hadi plazara.
lanaren truke kobratzen erreala.
Benetan da miserable Euskal Herri euskalduna Bertze jendek uste zuten
euskaldunon jornala. irabazteko eguna ezin eskriba zaiteien
pazientzia erre aurretik orai dute porogatu
Munduan ezin bizi daiteke hala, behar duguna, enganatu zirela.
merkatuetan dena gora doala, ez al dakizu euskara dela
etxera eta zopa guztiz argala, euskaldun egiten gaituena? Euskara, euskara,
kriseiluen oiloa Zer Euskal Herri litzake bere ialgi hadi kanpora.
ez da postre formala. hizkuntza ere galtzen duena.
Ez al dakizu euskara dela Orai dano egon bahiz
Obrero eta nekazari leiala, euskaldun egiten gaituena? inprimitu bagerik
zuena ez da errenta liberala. hi engoitik ebiliren
Diru zikinak putre motzak bezala KONTRAPAS mundu guzietarik.
botatzen dizu gainera
hortxe bere itzala. Eus, eus, euskara irten hadi kanpora. Euskara, euskara,
habil mundu guzira.
Jabeek dute kontzientzi zabala, Euskaldunen herria
Abestiak
ASTOARENA gazteei hitza eskaini beldurrez beteta
gaztetxoago eta haurrago muniziorik gabe
Kristau prestu bat bailitzan izan gaitezen geroni. gelditu naiz eta.
asto bat dago elizan.
Errioxak Baigorriko Neure arma bakarra
Hantxe da abiatu Bakio nahiz Getariko dut akordeoia,
debotenganantza topa dagigun eta bakean hauspoari eraginez
eta beste bat dela bizi gaitezen betiko. dirudi leoia;
ematen du antza eskua jaten badit
baina haren otoitza Ez uka amonei hitzik on egin dezaion
dirudi burlantza entzun agureei pozik Cervantsei holakorik
pater nosterrik gabe zaharra ez da izandakoa gertatu zitzaion.
egin du arrantza. luzaroan dena baizik.
Eta orain banoa
Kristau prestu bat bailitzan… Errioxak Baigorriko berriro ohera,
Bakio nahiz Getariko bila ez badatozkit
Korura igon eta topa dagigun eta bakean lolo egitera;
han daude kantari bizi gaitezen betiko. bihar ikusiko da
apezpiku jaunaren zer dagoen berri,
hogei zerbitzari Hierarkia da lehorra jakintsuenak ere
pena ematen diote harremana emankorra ezin du igerri.
gure astoari errespetuan dago gordeta
ez baitaki latinez emakumeen altxorra. GURETZAT
gaixo pekatari.
Errioxak Baigorriko Guretzat berdin dira
Kristau prestu bat bailitzan… Bakio nahiz Getariko astea eta jaia,
topa dagigun eta bakean lana bihurtzen dugu
Apaiza semoilari bizi gaitezen betiko. kantatzeko gaia.
dago pulpituan Har ditzagun eskuan
hainbeste garraxia AITA-SEMEAK giltza eta laia,
arnasa itoan gariz eta burdinaz
gure astoarekin Aita-semeak tabernan daude, lantzeko Bizkaia.
sartu da pleituan Ama-alabak jokoan.
eta honen arrantzak Gitarrarekin aire berri bat
ixiltzen zituan. Berriz ikusi beharko dugu daramagu kantuz egun,
Behi gizena auzoan, abesti libre eta leiala,
Kristau prestu bat bailitzan… Berriro ere ez da faltako prestu eta noblezadun;
Trapu zaharrik kakoan. haren medioa zer garen, ongi
Elizan du sufritu izan gaitezen ezagun,
momentu larririk Eta lapurrek ohostu dute herri langile nekazaria
arrantzarik gabeko Guk gendukana etxean, hala defendi dezagun.
lastimagarririk Eta gu gaude erdi biluzik
kristau belauniko Beti inoren menpean. Guretzat…
lurrean jarririk
inork ez du ikusi Hondamendia gertatu zaigu Gure gogoa ez bedi arren
haren belarririk. Geure etxean horrela, kantu honekin akaba,
Guztiok bizi nahi dugu baina gure ekintza izan dadila
Kristau prestu bat bailitzan… Nola biziko bestela? gure hitzaren alaba.
Egun batean esan dezagun
Buztana altua eta Geurea dugu erru guztia ez "hala biz" bai "hala da",
korotik erori Geurea dugu osoa, nekea eta lana dirade
bertan akabatzen da Ez inori ba errua bota zorionaren alaba.
ez delako txori Euskal Herria hiltzean.
zerura jotzen eta Guretzat…
aita San Pedrori Baina gaztea naiz eta daukat
zer moduz gustatuko Etorkizuna eskuan, Bide honetan baldin bagoaz,
asto nabar hori. Ez zaigu hilko Euskal Herria jakin dezagun zergatik,
Ni bizi naizen artean. zin egin behar dugu zintzoki,
Kristau prestu bat bailitzan… bakoitzak duenagatik;
FURRA FURRA sinestedunek dudarik gabe
Aita San Pedrok dio bere Jaungoikoagatik
ai zer patzientzi Furra, furra, fandangoa, eta sineste gabeek berriz
zeruan astorik hortxe duzu fandangoa bere ohoreagatik.
ez zuen lizentzi geure gustukoa.
baina sarrera onik Guretzat…
nola galerazi Gaur goizean jeiki naiz
kabestroan dakarzki suerte onean, FORJARIEN KANTA
hamar indulgentzi. tanke bat topatu dut
neure kafesnean; Gaur forjariak lana utzirik
Kristau prestu bat bailitzan… ez dakit zer daukagun gatoz guztiok kalera,
bake ala gerra labeak oso itzaldurikan
TOPA DAGIGUN bainan nik badaezpadan jaikera bat egitera,
egin dut puzkerra. mailu, burdin ta gainerakoak
Errioxak Baigorriko botarikan bazterrera;
Bakio nahiz Getariko Zerbait egitekotan ez degu nahi guk berriro sartu
topa dagigun eta bakean zuzen eta artez lehengo tokira lanera.
bizi gaitezen betiko. zorri bat garbitu dut
ur pistola batez, Dinbili danba! goiz eta gaua,
Umeak arretaz horni orain galdurik nago su eta keian tartian,
Abestiak
sosegu eta deskantsu gabe ziran izugarri Ama, juanen gira oro elkarrekin,
gure buruen kaltian; ta ikaratzekuak; etxerat jinen zira xangri handireki,
horregatikan lanak utzita atzera egin gabe bihotza kargaturik, begiak bustirik,
gatoz guztiok batian. hango arriskuak, eta zure alaba tunban ehortzirik.
arpoiakin hil zuten,
Gora bai gora beti, gora forjariak! han ziran hangoak. Ama, saldu nauzu bige bat bezala,
langile trebe zintzo da mailukaria. bai eta desterratu, oi Españiala,
Lurpera ta lurpera beti nagusia! Bost txalupa jiran da aita bizi uken banu, ama zu bezala
ez digute egingo nahi duten guztia. erdian balia, enundunun ezkunduren Atarratzeko salala.
Ez badigute ematen arrazoia guri, gizonak egin zuten
ez badigute ematen behar legez ongi, bai nahiko pelia; ____________________________
su emango diogu gure fabrikari ikusi zutenian
eta nagusiaren etxe guztiari. hil edo itoa, Atharratze jauregian bi zitroin doratü
legorretikan ba zan Ongriako Erregek batto dü galdatü
Hiru babarrun jatiagatik biba ta txaloa. arrapostü üken dü eztirela ontü
horrenbeste neke, pena; ontü direnean batto ükhenen du.
erdi ahuldua aurkitutzen da Hamabi metro luze,
forjariaren barrena. gerria hamar lodi, Atharratzeko hiria, hiri ordoki
Gure kontura egin oi dute buztan pala lau zabal hur handi bat badizü alde bateti
nagusiak nahi dutena, albuetan pala bi, erregeren bidea erdi-erditik
langileen bizkarretik gizendu ezpainetan bizarrak Maria Maidalena beste aldeti.
dute beren poltsa dana. beste hilera bi
orrazian bezala Aita saldü naizü idi bat bezala
Oso goizetik lanian hasi hain zeuzkan ederki. ama bizi üken banü, aita zu bezala
su eta keian tartian, enündüzün ez jaunen Ongrian behera
dinbi ta danba! gelditu gabe Gauza ikusgarritzat bena bai ezkuntüren Atharratze Salala.
guztiz illundu artian, egun batzuetan,
arropa denak puskatzen eta herriaren ondoan Ahizpa juan zite portaliala
osasunaren kaltian. arranplan egon zan, ingoiti horra düzü Ongriako erregia
urrutitikan ere hari erranizozü ni eri nizala
Ez badigu guri jornalik haunditzen, jendea etorri zan, zazpi urte hontan ohian nizala.
berriro gu ez gera lanera biurtzen; mila pezetaraino
arrazoiakin degu gehiago eskatzen, dirua bildu zan. Ahizpa, enükezü ez sinhetsia
iñorgandik ez gera gu ikaratutzen. zazpi urte hontan ohian zirela
Ez badigu ematen arrazoia guri, Gorputzez zan mila ta zazpi urte hontan ohian zirela
ez badigu ematen biar aiña ogi, berrehun arrua. bera nahi dükezü jin zü zien leküla.
sua emango diogu gure fabrikari Beste berrehun mingain
eta nagusiaren etxe guziari. ta tripa barruak, Ahizpa jaunts ezazü arruba xuria
gutxi janez etzegon nik ere jauntsiaren dit ene berria
BALIAREN BERTSOAK batere galdua, ingoiti horra düzü Ongriako erregia
tiñako sei pezetan botzik kita ezazü zure sor etxea.
Mila bederatziehun izan zan saldua.
da lehenengo urtean Aita zü izan zira ene saltzaile
maiatzaren hamalau Ehun ta hogei duroz anaie gehiena dihariren harzale
garren egunian balean bizarrak, anaie arteko zamariz igaraile
Orioko herriko agudo saldu ziren anaie ttipiena ene kontsolazale.
barraren aurrian, bere egaltzarrak,
balia agertu zan garbitu eta gordeak Aita, juanen gira oro alkareki
beatzik aldian. dauzke hezurtzarrak etxerat jinen zira xangri handireki
kontu handiekin bihotza kargaturik begiak bustirik
Handia ba zan ere lodi ta medarrak. eta zure alhaba tunban ehortzirik.
azkarra ibilian
Bueltaka han zebilen Gertatua jarri det Ahizpa zuaza orai Salako leihora
juan da etorrian egiaren alde, iparra ala hegoa denez jakitera
ondarra harrotuaz hau horrela ez bada iparra balin bada garaintzi Salari
murgil igarian, jendiari galde; ene gorpitzaren txerka jin dadila sarri.
zorriak zeuzkan eta bihotzez posturikan
haiek bota nahian. atsegintsu gaude, Atharratzeko zenüak berak arrapikatzen
gora oriotarrak hanko jente gaztea beltzez da beztitzen
Ikusi zutenian esan bildur gabe. andere Santa Klara hantik partitzen
hala zebilela haren peko zamaria ürthez da zelatzen.
beriala jun ziran ATARRATZEKO GAZTELUKO
treñeruen bila; KANTUA NAFARROA, ARRAGOA
arpoi ta dinamita
eta soka pila, Ozaze Jaurgainian bi zitroin doratu Nafarroa, arragoa,
aguro ekartzeko Atarratzeko Jaunak bata du galdatu; argiaren pausaleku
etzan jende hila. uken du arrapostu eztirela huntu, haizearen ibil-toki zabal,
hunturik direnian batto ukenen du. hesirik gabea.
Bost treñero juan ziran
patroi banarekin, Portaliala juan zite, ahizpa maitia, Nafarroa, arragoa,
mutil bizkor bikainak ingoiti horra duzu Atarratzeko Jauna, sua eta ura,
guztiz onarekin: otoi erran izozu ni eri nizala, kondaira urratu baten oihartzun oihukatua.
Manuel Olaizola zazpi egun hoietan oihan nizala. Amets bat baino gehiago,
eta Loidirekin. ez oparotasun osoa:
Uranga, Atxaga ta Klara, zuaza orai salako leihora, nahiaren eta ezinaren burrukatoki ekaitzez
Manterolarekin. ipar-ala egua denez jakitera, betea.
iparra baldin bada goraintzi Salari,
Baliak egindako ene korpitzaren txerka jin dadila sarri. Nafarroa, arragoa
salto ta marruak mahats eta gari
Abestiak
maitasun eta gorroto gurekin afaitera
gezur eta egia gurea. Bizkaia maite, eta deskantsatzera
Nafarroa, arragoa atzo goizean ikusi zintudan hortxet deskantsatzera
lur beroen sabel emankorra soineko xuriz jantzia salaren ikusterat
eta goiko mendi hotzen mendetako loa. buruan horlegi, bihotzean sua
Nafarroa, zuhur eta eroa, liran, sendo, eder Andre gazte xarmanta
lurrik maitatuena, nere gogoaren ertzatik pasatzen igaiten da untzira,
hormarik gabe utzitako etxea: zure usain goxoa lana, han emaiten diote
erreka gardenen negarrez amodioa, itsasoa lo belharra papora
ibai lodietara ixurtzen ari den nere baitan sartzen. eta untzi handian
odol bustikoarraren iturri bizia. lo dago gaixo haurra.
Atzo goizean entzun nuen
Nafarroa, arragoa zure berbaren oihartzuna Jaun kapitaina nora
eta oinarri zure kantaren fereka, daramazu zuk haurra?
eta oinaze bihotzean kilika zaluxko itzulazu
eta bidean zure bila ibiltzea… eta oihartzunaren haunditasunean hartu duzun lekura,
Pinudiek usaintzen dituzten murgilduz joan nintzen hartu duzun lekura
harri txigorrezko bidetan gora jauzika, egaka. aita-amen gortera
o, Nafarroa, Nafarroa betikoa.
Bart arratsean Ner mariñel ona
MARIA SOLT ETA KASTERO arbasoen baratzaren ondoan hedazak heda bela
bertsotan eta dantzan beti nahi nuena
Maria Solt eta Kastero lotu zinen, alai, jina zaitak aldera
bi amoros zahar bero. piper eta gatza ez duk hain usu jiten
Hirur hogei hamarna urthetan sabel emankorra. zoriona eskura
hartü die amorio!
Kastero jelostü gero Bizkaia maite, Jaun kapitaina,
Maria Solt ezari kanpo. atzo goizean ikusi zintudan nora ekarri nauzu huna?
soineko xuriz jantzia Zalu itzul nezazu
Maria Solta dua nigarrez buruan horlegi, bihotzean sua hartu nauzun lekura.
izorra dela beldürrez. olerkari hartu nauzun lekura,
Barnets-Bordako anderiak penatuaren gozo eta mina aita-amen gortera.
kontsolatü dü elez amodio eta kanta,
emazte zaharrik oküpü zure berba lehun Andre gazte xarmanta,
agitzen eztela ez. zure gatzaren bizia hori ezin egina,
zure burdinaren goria hiru ehun lekutan
Maria Soltek arrapostü dira gaur juanak gira aintzina…
Santa Elisabet badüzü; neretzat aterbe. Ene meneko zira,
Saintu zahar bateganik orai duzu orena…
oküpü agitü düzü BRODATZEN ARI NINTZEN /
Kastero ere bada saintü, NESKATXA ONTZIRATUA Andre gazte xarmantak
hala nizan beldür nüzü. hor hartzen du ezpata
Brodatzen ari nintzen, bihotzetik sartzen ta
Kastero eztüzü saintü ene salan jarririk; hila doa lurrera!…
sobera bürhauti düzü. Aire bat entzun nuen Aldiz haren arima
Elizalat juan eta itsasoko aldetik; hegaldaka zerura!
taharnan egoiten düzü Itsasoko aldetik,
Kastero denagatik saintü untzian kantaturik. - Nere kapitain jauna:
Maria Solt antzü zira zü. hauxe duzu mahurra
Brodatzea utzirik, - Nere marinel ona
ERRIBERA jin nintzen amagana: nurat haurtiki haurra?
(Benito Lertxundi) Hean jaliko nintzen - Norat haurtiki haurra?
gibeleko leihora hortxet itsas zokora
Erribera, Erribera, gibeleko leihora,
zure landen zabalera itsasoko aldera Hiru ehun lekutan
ortzi muga den hartan dago itsas lehihorra:
mugatzen da. Bai habil, haurra habil, Oi Ama Anderea,
erran kapitainari so egizu leihora…
Zure lur emankorretan jin dadin afaitera, Zure alaba gaixoa,
isurtzen diren asmoak hemen deskantsatzera uhinak darabila.
gogotsu hartuko al ditu hemen deskantsatzera,
lur gozoak. salaren ikustera. OI AMA ESKUAL HERRI

Zure gaztelu zaharrek Jaun kapitaina, amak Anaia etxen da ezküntü


gorderik duten antzina igortzen nau zugana Bükatü niz oain joaitera
hats tristetan mintzo da Jin zaiten afaitera Ene opilaren egitera
haren mina. eta (hantxe) deskantsatzera, Pariserat banüazü
hantxe deskantsatzera,
Horma zahar arraituetan salaren ikustera. Oi ama Eskual Herri goxua
txoriak dira kantatzen Zutandik urrun triste banua
mendetako lo geldia Andre gazte xarmanta Adios gaixo etxen dena
salatzen. hoy ezin ditekeena Adios Xiberua.
iphar haizea dugu
Nafarroa anai zaharra gau behar dut aintzina Pariseko bizitzia
kondairaren lehen sustarra ezin ilkia baitut Lan khostüzuriaz bagiazü
bego higan arbasoen hauxe da ene pena. Bena berantzen zütadazü
amets hura. Zure berriz ikustia
Andre gazte xarmanta
BIZKAIA MAITE zu sar zaite untzira
Abestiak
Oi ama Eskual… txoriak kanthatzen! sentimendu ezpalduek
su har zezaten.
Bena denbora da llaburxko Agur Xiberua…
Othoi ama entzün nezazü Halako batean,
Xokho bat haita izadazüt Ametsa, lagün nezak ni Atharratzerat, lotsa zarrakatu,
Azken egun horientako ene azken egünen han iragaitera, hitzak erantzi
Orhiko txoriaren khantüz behatzera, eta bilutsik
Oi ama Eskual… pharka ditzan nik egin nigarrak. utzi nituen
Hots, xiberutarrak, zigarroaren ketik
BALDORBA aintzinian gora zintzilik,
euskualdün bandera. herabe ez zitezen,
Ezkil gabeko elizen eta suari
eremu emankorra, Agur Xiberua… haize emanez
giza murzuriko bertso zaharra
zure ardientzat. AMAK EZKONDU NINDUEN kantatu nuen:
"Txingi! Txanga! Sutegiko
Oi Baldorba! Amak ezkondu ninduen mailuaren hotsa,
eguzki eta haize idor; hamabost urtekin, (Bis) ola-zaharreko neskatxak
mahats-ardo ibai, senarrak bazituen ezkontzeko poza".
galbumarena. larogei berakin,
eta ni, neskatila gaztea, BETI PENETAN
Lur gorri, harri landu, agure zaharrakin (Bis)
mailu eta xixelaren kantu. Beti penetan, beti penetan
Gitarrazko alakiketan Ama, zertarako dut nik bizi naiz mundu hunetan.
Armeniako kanun ahots urratuan. agure zahar hori? (Bis) Egunaz zerbait alegratzen naiz,
hartu ta leihotikan gabaz beti penetan:
Oi Baldorba! jaurti behar dut nik, Neureganako amorioa
esazu nor zen bidetik ai ene! ene leihotikan joan zitzaizun batetan.
baztertu zintuen madarikatua! jaurti behar dut nik (Bis)
BAUTISTA BAZTERRETXE
Zure irriño erromanikoa "Neska, hago isilikan,
erdi izoztu eta leloturik aberatsa dun hori, (Bis) Bautista Bazterretxe
utzi zuen madarikatuaren pazientziz pasa hitzan mutiko pijoa,
izena nahi dut. urte bat edo bi, niri gurdi ardatza (Bis)
hori hilez geroztikan ostuta dihoa.
Oi Baldorba! biziko haiz ongi. " (Bis) Beltzak eta txuriak
ezazu nor zen bidetik ikusiko dituzu
baztertu zintuen madarikatua! Deabruak daramala niri gurdi ardatza (Bis)
interesatua, (Bis) ematen ez baidazu.
Oi Baldorba! hau baino nahiago dut
zutaz oroit eta adin berekoa Gurdi ardatza ezik
zuri nagozu. ai ene! hogei bat urteko itai ta area
gazte loratua (Bis) besteren behar gabe (Bis)
Kantu bat laburra da eta badaukat neria;
pentsa zuk, MAITASUNAREN SUTEGIA sega, poto, labana,
esaten ez dizudan hartaz. gainera bostortza
Goizuetatik behera ferian erosia (Bis)
Oi Baldorba! gindoazenerako daukat nik zorrotza.
esazu nor zen bidetik maitasunaren sutegiko
baztertu zintuen sutondoan Nire idi pareak
madarikatua. bildurik neduzkan dauzka zintzarriak
begirada oharkabeen ezpalak, lepotikan zintzilik (Bis)
AGUR XIBERUA keinu kilikatzaileren batek koilarez jarriak;
(P. Bordazarre-Etxahun-Iruri) su eman zezaien. gainera uztarriak
ta kopetakoak
Sor lekhia ützirik gazte nintzalarik, Lainoek beren langa ontza urre honekin (Bis)
Parisen sarthü nintzan korajez betherik. ideki ordurako, erositakoak.
Plazerez gose eta bürian hartürik haize euritsua,
behar niala alegera bizirik kolpatzaile itsua, Zerorrek nahiko gauza
Bostetan geroztik, nigar egiten dit, gure gorputz nagituak duzula diozu
Xiberua zuri. astintzen hasia zen, baina gurdi ardatza (Bis)
ikutu bakoitzean, niri ostu didazu.
Agur Xiberua, loxintza bakoitzean, Pagatu behar duzu
bazter güzietako xokhorik eijerrena! gure haragi geldoa larrutik ederki
Agur sor lekhia, freskotasunez kilikatuz. ez baduzu ardatza (Bis)
zuri ditit ene ametsik goxuenak. entregatzen aurki.
Bihotzan erditik Goizuetatik behera
bostetan elki deitadazüt hasperena; Arano parean Buru gogorrak badu
zü ützi geroztik gindoazenerako, berekin kaltea
bizi niz trixterik, abandonatürik, dena prest zegoen, ez dudan gauza nola (Bis)
ez beita herririk, baina… nahi duzu ematea?
Parisez besterik, zü bezalakorik. Zentzuak galdurikan
Baina… aurkitzen zerade,
Palazio ederretan gira alojatzen, keinu jostalari bat bestela behintzat horla (Bis)
eta segür goratik aide freska hartzen; falta zen, ariko ez zinake.
Gain behera soginik beitzait üdüritzen lotsak gorritutako
Orhi gainen nizala agitzen… begirada txingartu bat, Gezur ta abar zabiltza,
Bena ez dira heben arruntkeria zitatzaile bat, Bautista, tranpian;
bazterrak berdatzen, ausartkeria korriente bat, Zu bezain gezurtirik (Bis)
Abestiak
ez da probintzian; maitarien bertsoa,
Zure berri dakite zoaz urruti aidean, Nire euskaltasuna bide bat da,
inguruko denak, lau haizetara, (tris) eta ez du zaldizkorik.
ibiltzen dituzula (Bis) Baionatik Vitoriara.
gauza besterenak. Nire euskaltasuna lore bat da,
Muga zaharrak mahastietan, eta ez du aldarerik.
BERRIRO IGO NAUZU ENE MENDIRA gaiteroen bertsoa,
zoaz urruti aidean, Nire euskaltasuna itsaso bat da,
Maitegoak udazkenean lau haizetara, (tris) eta ez du almiranterik.
zuhaitzen hosto gorriak, Vitoriatik Bilbaora.
horitasunez apainduriko Nire euskaltasuna liburu bat da,
makal zuzenen gerriak, Burnizko bihotz arraildua, eta ez du sotanarik.
hego haizetan lokartutako gabetuen bertsoa,
iratze okre geldiak. zoaz urruti aidean, Nire euskaltasuna mundu bat da,
lau haizetara, (tris) eta ez du Amerikarik.
Maitegoak, azken mugetan, Bilbaotik Euskal Herrira.
iraganaren zantzuak, Nire euskaltasuna bertso bat da,
lore xumeen petako eme POETA KAXKARRA eta ez du txapelik.
ur izkutuen kantuak,
euri epelen gozotasuna. Ni poeta kaxkar bat naiz Nire euskaltasuna pekatu bat da,
gaueko zeru altuak. eta kolore urdinez eta ez du mea-kulparik.
eskribatzen dut gauez,
Maitegoak sua ta jaia desio irrixtakorrak KOPLA BERRIAK / ESKUTXOEK JO
fruitu berrien haziak, itsuturik doaz ihes DUTE
uda beteko musiketarik gauaren leize-zulora,
ernaldutako antsiak, mundua azpikoz gora, Eskutxoek jo dute
Eros ausartak gorputz gaztetan dena jartzen dut aldrebes. kriskitin-kraskitin; (Bis)
ixuritako graziak. Haizea kiribiltzen
Zure lurralde oparoa dabil Mari Zikin;
Maitegoak behin joan zirenak ikusmiratzen dut lehenik ala, morena!,
sekulan ez itzultzeko, gauaren zirrikutik zelatan dabil Mari Zikin…
begiek zabal dirauten arte eta haragiz koloreztatzen Eskutxoek jo dute
argitan blai itzaltzeko, zure gorputzaren figura kriskitin-kraskitin.
sufritu duen gizonak ez du irudimenaren ixpiluan,
lotsarik behar galtzeko. zure sabel borobilaren Behatz txikiak estu,
maldan behera amilduz. txakurrak: ai ene! (Bis)
ENE HASERREA Ezinean da Pintto,
Zure lurralde zabala ez kanpo, ez barne,
Eta ene haserrea indarrez goldetuz, ai!, oi!, ei!,
falta bazaizu denbora joanen erdoiak ez kanpo, ez barne…
alferrik dira leunak akestutako zure desioak Behatz txikiak estu,
zure begiak zorrozten ditut txakurrak: ai ene!
eta ene muxua eta zorion-hazia botatzen
falta bazaizu etorkizun lainotuaren tartean Behatz nagiarentzat
haizeak ezpainak oraino esperantza murriztuaren tori eraztuna; (Bis)
hostogabetzen dizkizu. hildoa luzatuz. donua tinkatzeko
urrezko ttun-ttuna
Eta ene hitza Nahiaren uholdeek ala, morean!,
falta bazaizu bortizki astintzen naute urrezko ttun-ttuna…
ezin duzu inolaz ere ilunaren tintontzian Behatz nagiarentzat
kantatu hustutzen ditudan arte. tori eraztuna.
eta ene ametsa
falta bazaizu Ametsak gordintzen ditut Behatz zuzena dugu
nondik sortuko duzu gau grinatsuaren labean begiaren lagun; (Bis)
esperantza. eta gero itsasgaina oin-hutsik
ixiltasun hezetuaren arnasa igaro dezagun
Eta ene oroitzapena ezinaren eskaparatean ala, morena!,
falta bazaizu gandutzen da doi-doi. igaro dezagun…
zertarako bakarrik Behatz zuzena dugu
paseatu Azkenik, begiaren lagun.
eta ene gorputza ixiltasun bustiaren
falta bazaizu oihartzun mutua Eskuak eskuekin
bilusik zoaz. bilusik gelditzen da txalopin-txaloka; (Bis)
gau ilunaren apalean zeruan hasi dira
LAU HAIZETARA eta nik izarrak saltoka,
azpildurak josten dizkiot ala, morena!,
Itsasondoko haize gezala. loak hartu arte. izarrak saltoka…
mariñelen bertsoa, Eskuak eskuekin
zoaz urruti aidean; Ni poeta kaxkar bat naiz txalopin-txaloka.
lau haizetara, (tris) eta kolore urdinez
Donostiatik Iruñera. eskribatzen dut gauez. ILUN-IKARAK

Uzta garaiko gari usaia NIRE EUSKALTASUNA Ilun-ikarak azken argia


segarien bertsoa, uxatu dizu urrutira,
zoaz urruti aidean, Nire euskaltasuna baso bat da, zeru-sapaian izar bakanak
lau haizetara, (tris) eta ez du zuhaitz jenealogikorik. itzal etzanei begira,
Iruñetikan Baionara ilun-txintako sorgin-usaiak
Nire euskaltasuna dorre bat da, espazioan dirdira. (Bis)
Ezpain erien portu galdua, eta ez du Alostorrerik.
Abestiak
Mendi-hegitan argi-oroitza denborarikan ez zen Goierrira joaten dira
eguzkiaren keinua, lainoak gure gainetik jornalaritzara,
baso beltzean hosto-firfira bezala bizi ginen. fabriketara.
gauezkoen erreinua.
Maite ninduzulako Kanpokoak pizkorrak omen dira peontzan
Itsas-txoriak txio-txioka hemen nago bakarrik, bai, hori bai…
harat-honako haizetan, zerbait eman nahi zenidan Hamaika haur badute gosez etxean
berde argien edertasuna ta utzi nauzu hutsik. bai!, hori bai!
more motelduz uretan,
txalupa geldi kulunkarien Zuhaitzik gabeko baso Castillako soroez eta Goierriko tximiniez
isladarekin hizketan. (Bis) plai hondargabea, ene aitona eta kastellanoak
zuen antzekoa dut jabe bazeneza,
Parke ixileko banku txuria mundu hontan suertea. heuren haurren haseak
ezpain beroen lankide, ez lukete ihes gehiagorik ikusiko!
antsi zaharrak zantzu berritan Zeruan ez dago izarrik ez Castillan, ez Euskadin.
bihotz gordinen senide, aldegin du haizeak,
tristura hegan paseatzen da negarrez erori dira OROIMENEKO PORTUA
arratsaren solaskide. (Bis) basoko landareak.
Ifar aldeko portu zaharra
Gau-ezkilaren oihartzun hotsa Orain gaztea naiz eta ekar dezagun kantara:
irrixtatzen da kolokan, lehen berriz mutiko, kale bustien sentimendua,
zirrrara mutu baten gisara ihesi doan kea naiz edalontzien ikara.
maitearen soinekoan, ezkutatuz betiko.
bakardadea sekretuekin Marinelen hitz arrotzak baina
korapiltzen den zokoan. (Bis) Debalde etorri nintzen ginebra onaren dirdira,
eta debalde noa, gau biluzia sartzen zitzaigun
Itxas-aideak gesalez dakar dagoeneko prest daukat begi zabalen ninira.
murmuriozko solasa, hilerriko zuloa.
suspiriotan ezin jarioz Gau erdiaren eremuetan
pena lurrinduen hatsa, Kirieleison luzea, laban ahoak aidera:
haize boladak txikordatzen du kantu lehor zatarra, izar isilen argi azpian
maiteminduen jolasa. (Bis) eguzkia badoa ta odol beroa lurrera.
egin beza langarra.
MENDIAN GORA Txanpon berriez erosi eta
MAITATZEN ZAITUDALAKO amodioen jokora,
Mendian gora haritza ohe estutan etzuten ginen
ahuntzak haitzean dabiltza Maitatzen zaitudalako itsas lamien altzora.
itsasoaren arimak dakar kantatzen dizut zuri
ur gainean bitsa. zu zaitut negu beltzean Kanta lizunen alegrantzia,
Kantatu nahi dut bizitza eguzki epel zuri akordeoien tristura:
usteltzen ez bazait hitza sargori denean berriz ez gara egundo, ai, itzuliko
mundua dantzan jarriko nuke maitasunezko euri. oroimeneko portura.
Jainkoa banintza (Bis)
Guz elkarri zenbait kontu TXAKURRAREN PARTIA / TXURIKO
Euskal Herriko tristura eta zenbait irrino!
soineko beltzen joskura iruditzen zait gerala Gu gazte giñadela txalupa guziak
txori negartiz bete da eta ilargitan bi laino, zakurtxo bat ohi zuten ontzi barrenean
umorez hustu da. egunez bihurtzen gera begi erne, abilla, ez zen zaunkaria
Emaidazue freskura zu ta ni bi txorino. ihes zihoan arraia harrapatzailea
ura eskutik eskura
izarren salda urdina edanda Elkarren begiratuta Seme esango dizut nola gertatzen zen
bizi naiz gustura (Bis) hasten gera kantari puñittutako arraia, suelto batzuetan
orduan deitzen diogu legatza ospa, ihes, txakurra jauzten zen
Euskal Herriko poeta maitasun-haizeari ta bet-betan arraia hartzen zuen hortzetan.
kanposantuko tronpeta eta harek jartzen gaitu
hil kanpaiari tiraka eta firi-firi dantzari. Lana horren saria 'txakurraren partia'
hutsari topeka. deitzen genuen guziok, ongi merezia
Argitu ezak kopeta Dantza dezagun, ba, dantza maitea-maitea zen txakur ehiztaria
penak euretzat gordeta maiteño bihotzeko! txalupa betetzen zuen anima gabeak.
goizero sortuz bizitza ere mundura ez ginen jaio
hortxe zegok eta (Bis) gu triste bizitzeko Unea etorri da zuri kontatzeko
baizik tristura guztiak zer nolako txakurra zen gure Txuriko
Mundua ez da beti jai kantuz poz bihurtzeko. uhin izugarriak ez zuen izutuko
iñoiz tristea ere bai arraia utzi baino, lehenago itoko.
bainan badira mila motibo EUSKADIN, CASTILLAN BEZALA
kantatzeko alai. Goiz itsusi batean ez naiz ez ahaztuko
Bestela datozen penai Ene Segurako aitonak bere lana beteaz jauzi zen Txuriko
ez diet surik bota nahi ogia behar zuenean baga handi artean, ehiza ez utziko
ni hiltzen naizen gauean behintzat Castillara joaten zen legatz handi batekin ito zen betiko.
egizue lo lasai (Bis) jornalaritzara,
morrointzara. ARRATSALDE HONETAN
KOPLAK
Bere igitaia trebenetakoa omen zen Itxaroten ari gara
Lur nintzeen eta lurtuz noa bai, hori bai… arratsalde honetan
zugan bat egin arte, Hamar haur zituen gosez etxean zerbait aurkeztekotan
zurekin behin betikoz bai!, hori bai! jende honen aurrean.
ezkontzen naizen arte.
Castillako jornalariek Hemendik ateratzeko
Hasieran bat ginen eta ogia nahi dutenean kanta berri baton bat
Abestiak
zuek ez aspertzeko Zingulun zangulun Maria.
arratsalde honetan Kapitainek hori entzunik
honetan, honetan, honetan. Nagusia Bitorian jiten dire andreagana
plazako ostatu berrian. anderea afal zite
Laupabost akorde jota Osorik larrugorritan eztirik eta trankilik
kitar zahar honekin sartu zait saski erdian. hirur kapitain izanen tuzu
dantzatzeko doinua Ai hori egia! gaur zure zerbitzari.
ez dugu besterik. Zingulun zangulun Maria.
Andereak hori entzunik
Bi laguneko koadrila Nere mutiltzo ttikia, hila zuzun erori
izerdi patsetan hik esan huen egia: kapitainek joan ziren
nahiko izango dira medikuarekin dantzatzen zela beren zaldiak harturik
arratsalde honetan neure emazte Maria. nigar egiten zutelarik
honetan, honetan, honetan. Ai hori egia! andereari dolu eginik.
Zingulun zangulun Maria.
Taupadetan dut bihotza Handik hirur egunen buruan
dirua galtzetan LAU TEILATU andereak aitari
dantza egiteko gogoa ohiu: ai aita
daramat zainetan Hemen gaude ni orai hemen niagozu
ta poztutzen naiz birjinitatearen naiz begiratu
Kitar bibolin doinuak ta ziur zure aita ere bai; hilaren egon nuzu.
jarraituz badaukat ta zer ondo… zelan dijua
dibertitzeko gaia zure bufanda txuria. LORIAK UDAN IHINTZA BEZELA /
arratsalde honetan IZAZU NITZAZ KUPIRA
honetan, honetan, honetan. Lau teilatu gainian (Indalecio Bizkarrondo - Bilintx)
ilargia erdian eta zu
NERE ETORRERA / HARA NUN DIRAN goruntz begira, Loriak udan ihintza bezela
(J. M. Iparragirre) zure keia eskuetan maite det dama gazte bat,
putzara batekin… putz! hari hainbeste nahi diodanik
Hara nun diran mendi maiteak; Neregana etorriko da ez da munduan beste bat;
Hara nun diran zelaiak! ta berriz izango gara inoiz edo behin pasatzen badet
Baserri eder zuri-zuriak, zoriontsu ikusi gabe aste bat,
iturri eta ibaiak. edozein herriko jaixetan. bihotz guztira banatutzen zait
Hendaian nago zoraturikan, halako gauza triste bat.
zabal-zabalik begiak, Goxo goxo
hara, Espainia! lur hoberikan kanta egin nazu Neskatxa gazte, paregabea,
ez da Europa guztian. Benitoren Maria Solt. apirileko larrosa,
Negarrik ez, izarra bezin dizdizaria,
Gero pozik bai Donostiara txuri zaude ta malkoak txoria bezin airosa;
Okendoarren lurrera, zure kolorea kentzen dute. oraintxen baino gusto gehiago
zeru polit hau utzi beharra nik ezin nezakeen goza;
nere anaiak hau pena! Lau teilatu gainian… zorionian ikusten zaitut,
Irutxulueta maitagarria nere bihotzak, hau poza!
lore tokia zu zera, Felix, Felix bihar
Veneziaren grazi guziak berriz egongo gara Ez al didazu antzik ematen
gaur Donostian balira. txanpain apur batekin; nik zaitudala nahiago,
diru gabe baina ai, marinelak gau ilunean
Oi, Euskal Herri, eder maitea! izarrak gurekin daude, izarra baino gehiago?
hara hemen zure semea, piano baten soinuaz. Nere ondoan zauzkadalako
bere lurrari mun egitera, pozez zoraturik nago;
beste gabe etorria. Lau teilatu gainian… zu ikusteak alegratu nau,
Zuregatikan emango nuke triste nengoen lehenago.
pozik, bai, nere bizia; ARROSA XURIAREN AZPIAN
beti zuretzat hil arteraino Nik hainbat inork nahi dizunikan
gorputz ta arima guztia. Arrosa xuriaren azpian arren ez zazula uste,
anderea lokarturik nere begiak beren aurrean
Agur bai, agur Donostiako elurra bezain zuri beti desio zaituzte;
nere anaia maitiak, ekhia bezain ederrik eguzkirikan ikusi gabe
Bilbaotikan izango dira hirur kapitainek zeraukaten txoria egoten da triste,
aita zaharraren berriak. gortez inguraturik. ni ez nau ezerk alegratutzen
Eta gainera hitz neurtuetan zu ikusteak hainbeste.
garbi esanez egiak, Kapitainek joan ziren
Sudamerikan zer pasatzen dan beren zaldiak harturik Aurpegi fina, gorputza berriz
jakin dezaten herriak. hartu zuten anderea ez dago esanikan,
mantoz huntsa trozaturik hizketan ere grazi ederra
PERU GUREA gero Pariserat eraman ezer ez duzu txarrikan;
zuten aitak jakin gaberik. mundu guztia miratuta ere
Peru gurea Londresen zu bezelako damikan,
zingulun-larrak ekarten, Parisen hostaliersak agian izan liteke baina
hura handikan etorri arte bazuen salutatu ez dut sinisten denikan.
gu biok dantza gitezen. bazuen salutatu
Ai hori egia! berriak ere galdatu Nere betiko pentsamendua
Zingulun zangulun Maria. bortxaz ala amodioz jina nere kontsolagarria,
zara anderea errazu. zu gabetanik ezin bizi naiz,
Kaponak daude erretzen, esaten dizut egia;
oilaskoak mutiltzen, Ez ez ene bihotza zu bazinake arbola eta
eztin hark asko orai pentsatzen arras bortxaz jina duzu ni baldin banintz txoria,
honela geala dantzatzen. hirur kapitainek galeriatik nik zu zinakeen arbola hartantxe
Ai hori egia! harturik jina nuzu. egingo nuke kabia.
Abestiak
enteratu naiz ongi enkargu horietan entierroa zuen bigarren klasean.
Amodiokan nere bihotza San Jose arratsaldeko hiru t'erdietan. Markesaren alaba guztien atzean;
zureganuntza darama, Zer pena izango zen haren bihotzean?
herri guztian zeren daukazun Markes baten alaba interesatua
neskatx bikainaren fama; marineruarekin enamoratua Penarekin leherturik Antonio hil zen
beste fortunik mundu honetan deskubritu gaberik bere sekretua akonpainatu zuen Juanitak elizan.
ez dut desiatzen, dama: amodioa zeukan barrenan sartua. Maitasuna bazion esan dudan gisan
haur batek berak izan gaitzala geroztikan ez zuen osasunik izan.
ni aita eta zu ama. Egun seinalea zen gogoan hartzeko
esan ziola haren etxera joateko. Erremedia baledi sentimendu hori
Falta duenak logratutzeko - Deseo dudan hitz hau manifestatzeko bitarteko bat jarri Jesus maiteari
hitz egitea txit on du, zurekin, Antonio, nago izateko. orazio eginaz Birjina Amari
eta nik ere saiatu bihaut zeruan gerta dadin Antonio Mari.
ote gitezken konpondu; - Zer esaten didazu? Juanita, hitz hori,
gaur nagon bezain atrebitua tentatzen ari zarela trazak badirudi. Elkarren konpainian guk ere nahi dugu
sekulan ez naiz egondu, Ez zait gure gradurik tokatutzen niri Birjina egiozu Jaunari erregu
hargatik golpez galdetzen dizut ez burlarikan egin marineruari. kristau guztiogatik baldin ahal bazenu
nerekin nahizun ezkondu. Iturrinok horrela desiatutzen du.
- Eduki dezakezu ongi sinistua
Ezkondutzeak izan behar du aspaldian nengoela zutaz gustatua. LARRA HERRIAN
preziso gauza txarren bat! Ez zaitut nik utziko desanparatua
Hala esaten ari zait beti hala egiten dizut gaur juramentua. Larra herrian duzu
nere kontsejatzaile bat; bizia landatu
halaxen ere haren esanak Konformatu ziraden elkarren artean goiko haizeak dute
oso utzirik alde bat, ezkonduko zirela hurrengo urtean. bereganatu.
ongi pozikan hartuko nuke Eskola ikasteko bien bitartean
zu bezelako andre bat. beraren herritikan guztiz apartean. Hutsean dabilenez
indarrak ahuldu
Zerorrek ere ongi dakizu Hala disponiturik jarri ziren biak mendi zulo bat jota
aspaldi hontan nagola kartaz entenditzeko elkarren berriak. burua makurtu.
zuregatikan penak sufritzen, Formalidadea(re)kin jartzeko egiak
baina ordea hau nola! baina ez ziren lo egon amaren begiak. Zalantzarik gabeko
Halaxen ere nigana ezin etsipen usteldua
bigundu zaitut inola, - Alferrik izango dira haserre gurean neguko basoen
ni zuretzako argizaia naiz, ez naute mudatuko eternidadean. biluts bakartia.
zu neretzako marmola. Esposatu nahi nuke kariño onean
Antonio Maria etortzen denean. Aramaskaz jausi den
Nere bihotza urtzen dihoa marru larria
es da ez da misterio: Ezin egon zen ama hitz hori sufritzen, ziriztatu ez zinduen
penaren kargak estutu eta berehala hasi zen kartak detenitzen, itokor, eguzki bortia.
zumua kendutzen dio; intentzio haundiagoz ezkontza galdutzen;
begiak dauzkat gau eta egun Juanitak holakorik ez zuen pentsatzen. DONOSTIAKO ZIUDADEA
eginikan bi errio, (P. M. Otaño)
beti negarra dariotela Amaren malezia! korreora joan da
zu zerala medio. Antonio hil zela egin zuen karta; Donostiako ziudadea
Juanitaren tristura berri hura jakinda Irutxuloko uriya,
Zu zeralako medio baldin engainatua bestek gezur bat esanda. etxian zuen perlik onena
joaten banaiz lur azpira, Jainkuari ixuriya (Bis)
gero damua eta malkuak Amak esaten dio: Juanita nerea Zartzen diranen alaitzallia
alferrik izango dira; galdu da, diotenez Antonio Maria. gazte guztiyen nobiya.
behin joanez gero hoien birtutez nik bilatuko dizut beste bat hobea Zerua zer den ez dakit bañan
berriz ez niteke jira, maiorazko, interes askoren jabea. zu zera nere gloriya (Bis)
hori gertatu baino lehenago
zazu nitaz kupida. - Ama ez niri esan horrelakorikan Urruti zaude eta zalla da
ez dut nik besteengana amodiorikan. ni zugana iristia.
MAITIA NUN ZIRA Ezin alegre leike nere barrenikan Horrenbeste nahi dizut batentzat
komenientzia ona izanagatikan. zer bizimodu tristia! (Bis)
Maitia, nun zira? Alaipide bat bakarradaukat
Nik ez zaitut ikusten, - Utzi alde batera horrelako lanak ametsetan sinistia:
ez berririk jakiten, ez ditut nik ikusten zu bezala damak. zu ikusteko noiz nahi asko det
nurat galdu zira? Nahi badituzu hartu onra eta famak nere begiyak ixtia (Bis)
giatuko zaituzteaitak eta amak.
Hainbat kanbiatu da ZURE BEGIEK (I)
zure deseinua. Denbora kunpliturik galaia abian
Hitz eman zinerautan zer pasatu ote zen hren memorian Zure begiek
ez behin, bai berritan, kartarik hartu gabe joan den aspaldian ene maitia
enia zinela! inozente sartu zen jaio zen herrian. badute biek
dirdir eztia.
Hainbat kanbiatu da… Hau da lehendabiziko hark esan zuena.
- Zer da musikarekin onratzen dutena? Zeruko lore
MARKESAREN ALABA Markesaren alaba kalean barrena miresgarriak
esposario zela hark behar zuena. izarren pare
Zeruak eta lurrak egin zituena zoragarriak.
memoria argitzera zatoz neregana; Desmaiaturik egin zuen ordubete
esperantza badaukat zerorrek emana gero nobia eske hitz bi egin arte Gazte gaztia
kunplituko dudala desio dudana. inguratu zitzaion makina bat jende zira oraino
bigarren ordurako hil zen derepente. egun guztia
Amodiozko penak oraingo honetan nago zuri so.
publika ahal banintza bertso berrietan; Gaua pasatu eta hurrengo goizean
Abestiak
Zure begiek Haxe bere kukuaren zoritxarra zan! argi gozo biguna,
zoratzen naute La la la ra la… bere aurrean beldurtuta
eta guztiek ihes doa iluna (Bis)
nahi luzkete. Amilotx hari kukuak dirautso
"eztauat itxi hik gaur azur bat oso". SAN ANTONIOREN ABEREAK
Gaua delarik Ume-jaleak erantzunetzat
mundurat jausten. dino: "hire ardurarik etxaukat". Begire nago begire
Jauna zerutik La la la ra la… begire nago begire.
da urrikaltzen. Goiko kamiño barrire
ZENBAT GERA ia noiz etorriko dan
Zure begien neure nobia herrire
gozoño hori Zenbat gera?, lau, bat, neure nobia herrire.
egon dadien hiru, bost, zazpi. Begire nago begire.
eder ta garbi. Zer egin degu, ezerrez,
zer egiten degu, alkar jo Mendi altuen edurre
Ene nahia zer egingo degu, alkar hil. mendi altuen edurre
ziñez handia bota sutera egurre
zu izaitia Gure asmoak, esperantzak, alaba galanten amak
nere andria. herria, askatasuna, mutil zantarren bildurre
justizia, pakea, mutil zantarren bildurre.
ZURE BEGIEK (II) egia, maitasuna, Mendi altuen edurre.
mitoak, hitz hutsak.
Zure begiek mintzen naute, Ederregia zara zu
zure ahoak beldurtzen nau, Zenbat gera… ederregia zara zu
niretzako nahi zinduzket. soloan beharrerako
Sentimendu mugaezin hau. Hori ez, hori ez, hori ez, hoba da kaballerugaz
Hori ez, hori ez, hori ez… kalean paseorako
Urontzi bat naiz, kalean paseorako
nora ezean dabilen urontzia. TIRAUKI soloan beharrerako.
Mila arroken kontra jo dut
baina beti korronteak Tirauki triki trauki Hauxe da despedidea
zure kostaldetara narama. mailuaren hotsa, hauxe da despedidea
Urkiolako puntan despedida honen tristea
Zure begiek mintzen naute, fraile buru motza. agur aita eta ama
zure ahoak beldurtzen nau, agur anai arrebea
niretzako nahi zinduzket. Dondingilin dangoa agur anai arrebea
Sentimendu mugaezin hau. hi ez haiz zoroa, hauxe da despedidea.
sardina buru baino
Zu gabe ez naiz ezer, hobe duk oiloa. IKUSI NUANIAN
zu gabe zertarako bizi,
bizitza hontan ditudan helburu guztiak Urra txuntxulun berde Ikusi nuenian
ez dira ezer lortuz gero mesmeru mokordo, nik zure begia
zurekin konpartitzen ez ba ditut. hortxe goian atso bat iruditu zitzaidan, maitia,
kaka egiten dago. anpoloi gorria.
Zure begiek mintzen naute,
zure ahoak beldurtzen nau, NERE MAITEA Ikusi nuanian
niretzako nahi zinduzket. zure belarria
Sentimendu mugaezin hau Nere maitea ez egon sustoz iruditu zitzaidan, maitia,
biziko gera munduan gustoz, azaren orria.
ZORIONAK palazio bat eginen dugu
zekalez edo lastoz. Ikusi nuanian
Zorionak zure urtebetetzean nik zure ahoa
Zorionak, ta urte askotarako Balkona ere basa-lizarrez, iruditu zitzaidan, maitia,
Zorionak belarritik tiratzean teilatua belar igarrez, karobi zuloa.
Zorionak ta musu bat zuretzako. ala goizean enkargatu da
Baionako Pierres Ikusi nuanian
Berriro ere iritsi zara zure bekokia
zure urtebetetzera JEIKI JEIKI iruditu zitzaidan, maitia,
aita-ama ta senideekin sartagi ipurdia.
zoriontsu zara Jeiki, jeiki etxekoak,
pozaz zoratzen gatoz gu ere Argia da zabala, Ikusi nuanian
gaur zure etxera Argia da zabala! nik zure sudurra
maitasun loreak zuretzako ekartzera (Bis) Itsasotik mintzatzen da iruditu zitzaidan, maitia,
Zilarrezko tronpeta lukainka muturra.
Zorionak zure … Bai eta ere ikaratzen
Olandresen ibarra! (Bis) Ikusi nuanian
Gaur bexalaxe opa dizugu zure ile latza
urtetik urtera Jeiki, jeiki etxekoak, iruditu zitzaidan, maitia,
osasun onarekin beteaz Argia da zabala, sorginen erratza.
jarraitzeko aurrera. Argia da zabala!
Berriro ere pozak zoratzen Itsasotik hurbiltzen da Ikusi nuanian
etorriko gara Untzi bat kargatua; nik zure kokotza
maitasun loreak zuretzako ekartzera (Bis) Gaitzen denak mentura iruditu zitzaidan, maitia,
Haren atakatzera! (Bis) gaztaina morkotsa.
HORRA HOR GOIKO
Jeiki, jeiki etxekoak, Ikusi nuanian
Horra hor goiko Hariztitxu baten argia da zabala, nik zure bekaina
kukuak umiak egin dozak aurten. argia da zabala. iruditu zitzaidan, maitia,
Kukuak egin, amilotxa jan: Itsasoan agiri da gauaren kamaina.
Abestiak
jaso da kalte sobria.
Ikusi nuanian Gazte gera gazte…
nik zure bularra - O, neure anaia: ez edo-da hil
iruditu zitzaidan, maitia, Bainan aho batez gure herriaren bioren aita maitia?
basoan txondorra. problemak esaten uzten ez digute - Bioren aita ez da hil, baina
guk nahiago dugu betiko ixildu jaso da kalte sobria.
Ikusi nuanian gero egun batez beldurraren gaitik
nik zure mokorra traidore ginala ezan ez dezatengazte - O traidoria!, ez edo-da hil
iruditu zitzaidan, maitia, bioren ama maitia?
Azpiroz malkorra. Gazte gera gazte… - Bioren ama ez da hil baina
jaso da kalte sobria.
PRIMADERAKO LILIAK BORTIAN AHÜZKI
Ana Juantxe ezkontzen zala
Primaderako liliak Bortian Ahüzki, hur hunak osoki, inoen atzo kalian.
Goizik ziren loratuak, Neskatila ejerrak han dira ageri: Ana Juantxe ezkontzen zala
Urthe hartan gertatu zen Hirur badirade, oi! bena charmantik, aita ta amaren lotsian…
Pazko erramu baino lehen. Bacha-Nabar orotan eztie parerik.
Hogeita hamahiru dama lindatxu
Gaituzte ezkontarazi Neskatil' ejerra, oi! begi ñabarra, Mutrikun molla gainian;
Maite ninduzun hain gutti Nuntik jin izan zira bortü gañ huntara? Ana Juantxe hantxe dalarik
Ezkontarazi gaituzte Garaziko aldetik, desir nian bezala, harexen danen artian…
Ez zintudalarik maite. Ahuzkiko üthürrila, hur fresken hartzera?
Batak agur ta bestean adio
Ginuelarik elgarri Goizetan eder dizu ekhiak leñhürú: Juantxe negar batean…
Eman biziko uztarri. Mundia argitzen dizü, enguru-enguru. - Ana Juantxe: zer gertatu da
Ezkilak zeuden ixilik Ni ere zur' ondoan hala nabilazü: Mutriko herri onian?
Nik ez baitakit zergatik. Eia maite naizünez, othoi, erradazü.
AGURE ZAHARRA
Gaituzte ezkontarazi… Maite zütüdala badizu aspaldi,
Ezpanereizün erran orano zihaurt: Agure zahar batek zion bere etxe aurrean
Ez zuten egin boleran Bihotzian edüki phena handireki; goizean goiz lantokira irteten nintzanean:
menturaz ziren Erroman; Zihauri erraitera oi! ezin atrebi! Ez al dek, gazte, ikusten gure etxola zein dan?
Ez ziren gure lekuko desegiten ez badugu, bertan galduko gera.
Ez izanen bataioko. Gord'ezazü hori ahalaz lüzazki,
Maite ükhenen zütut nik har-gatik bethi, Baina guztiok batera
Gaituzte ezkontarazi… Berriak egükiren, ezin heltin, hanti; saiatu hura botatzera,
Gero izanen gira biak algarreki. usteltzen hasita dago-ta,
Nonbait balinbada zeru laister eroriko da.
Gure haurra da aingeru Adio Ahüzki eta Nabolegi Hik bultza gogor hortikan,
Aingeru zeruan bainan Dolü 'giten deiziet Lakharsorhoreki; ta bultza nik hemendikan,
umerik ez ohantzean. Goraintzi erroizie Ziprian Phinorí, ikusiko dek nola-nola
Mil' esker derogüla haren karesari! laister eroriko dan.
Gaituzte ezkontarazi…
AGUR JAUNAK Baina denbora badoa, nekea zaigu hasi,
Bihotza hotzez kaskaran (Urtxalle) eskuak zartatu zaizkit, eta indarrak utzi.
nago beroaren menturan. Usteltzen badago ere, karga badu oraindik,
Etor bedi primabera Agur Jaunak berriz arnasa hartzeko esaigun elkarrekin:
kanpoak diten berriz lora. Jaunak agur,
agur t'erdi Baina guztiok batera saiatu hura botatzera…
Gaituzte ezkontarazi Danak Jainkoak
elgarregin behar bizi; eiñak gire Agure zaharra falta da gure etxe ondotik,
Ezkontarazi gaituzten zuek eta haize txar batek hartu ta eraman du hemendik.
Behar dugu elgar maite bai gu ere. Haur batzuk ikusten ditut eta inguraturik,
aitona zaharraren kanta nahi diet erakutsi:
GAZTE GERA GAZTE Agur Jaunak,
agur, Baina guztiok batera saiatu hura botatzera…
Gazte gera gazte, agur t'erdi,
ta ez gaude konforme hemen gera, AITORMENA
mundu garbiago bat Agur Jaunak.
bizi nahi genduke, Ez dira betiko garai onenak
gezurraren kontra ANA JUANTXE azken finean gizaki hutsak gara
injustizirik ez, Barearen ostean dator ekaitza
gazte gera gazte Egun batian ni banenguan, Udaberri berririk ez guretzat
ez gaude konforme kostela-kostel gainian, Denborak aurrera etengabian
ni banenguan kostel-saltzian. eta orain ezin eutsi izan ginana
Nere abesti hau ez da politika, rutinaren morroiak bihurtu gara
justizia nahi det, egiak agertu Hiru damatxo etorri ziran laztana lehen baino lehen aska gaitezan.
gizonak daduzkan eskubide hoiek bata bestien atzean Ohartu gabe arrunt bilakatuta
kunplitu ditezen bihotzez hirugarrenak galdetu eustan Ohartu gabe heldu gara mugara
abestu gariak zegan zirian. Mundua jautsi zaigu gainera
ez noa inorren kontra egia nahi dut maitia lehen baino lehen aska gaitezan
Txalupatxo bat, txalupatxo bi Ez dakigu non dagoen hoberena
Gazte gera gazte… Santa Klararen parian… Bila dezagun beste lekuetan
neure anaia hantxa datorke Ba, zin dagizut
Gazte geralako maitasun batean batian edo bestian… ez dizudala inoiz gezurrik esan eta
bizi nahi genduke, bainan baita ere, zaude ziur ezin izango zaitudala ahaztu inoiz
gehiegi dakigu munduan dagozen - Neure anaia zer berria diraz aitortzen dut
gesur da gorroto ta injustizi asko Mutriku herri onian? izan zarela ene bizitzaren onena
gauza hoien kontra abeztu nahi degu - Berriak onak diradez baina baina orain,
Abestiak
maitia lehen baino lehen aska gaitzetan. ez zen ausartzen bere zezena adarrez Ai, ai, ai, ai, ai!…
adornatzera.
URZO ZURI POLIT BAT Begiak zorrotz eta
Oh, oh, ez, da posible, memoria argi,
Urzo zuri polit bat horrelakorik ez nuke nahi ez den, ez den tokian, maitia
bazen herri huntan oh, oh ez, inolaz ez, aztaparrak garbi;
aita-amak utzitik ni etxeko andre jator bat naiz.
joan zen airetan Ai, ai, ai, ai, ai!…
paregabia baitzen Mutil zahartuta bizi nintzela, laugarren pisu
bere lagunetan batean AMERIKETARA JOAN NINTZAN
ihiztariak zuen behin uste gabe topatu nuen gure etxeko
atzenian saretan. atean, Ameriketara joan nintzan
bere onena gastatutako alarguna zen artian zentimorik gabe
Urzo zuri polita eta horrela erantzun zidan, oraingoz bion handik etorri nintzan maitia
kailoan eritu kaltean. bost miloien jabe.
eta ihiztaria Txin, txin, txin, txin,
tristezian sartu Oh, oh, ez, orain ja ez, diruaren hotsa,
gaitza berri zueno nahiz eta zutaz pentsatu maiz, harexek ematen dit maitia
nahi zuen saldu oh, oh, ez inolaz ez, bihotzian poza (Bis)
erostun tonturen bat oheratzeko zahartu naiz.
harrapatu balu. GOIZIAN GOIZIK JEIKI
LORETXOA
Bertsotan eman dugu Goizian goizik jeiki nündüzün,
gauaren erdian Median larrartean espusa nintzan goizian;
hamar mutikogazte aurkitzen da loretxo bat bai eta zetaz ere beztitü
umore onean aurrean umetxo bat ekhia jelkhi zenian.
eztugu ez emanen loretxoari begira. Etxekandere zabal nündüzun
bakerik herrian egüerdi erdian,
ursoa sorlekura Loreak esan nahi dio bai eta ere alargüntsa gazte
ekarri artian. -umetxo aska nazazu, ekia sarthü zenian.
jaio naiz libre izateko
MAITASUNEZ HIL eta ez loturik egoteko. Musde Irigarai, ene jauna,
altxa izadazüt büria,
Hamahiru urte nituenean, oraindik galtza Umetxoak ikusirik ala dolütü othe zaizü
motzetan, lorea ezin bizirik eneki espusatzia?
bere atzetik ibiltzen nintzen, herriko kale arantzak kendu nahi dizkio Ez, ez etzitadazu dolütü
hotzetan, bizi berri bat eman, zureki espusatzia,
printsesa hura behar bezala, kortejatzeko ez eta ere dolütüren
lotsetan, orduan izango bait du bizi nizano lürrian.
bere etxera lagundu nahirik, eskoltik indarra eta kemena
arratsetan orduan emango baitu Nik banizün-maitetto bat
ugari bere fruitua. mündü ororen isilik,
Oh, oh, ez esaten zuen mündü ororen isilik
oraindik ez gaztetxo naiz, ANDALUZAREN PARETA eta Jinko jaunari ageririk.
oh, oh ez inolaz ez Buket bat igorri ditadazü
etxera joan behar dut garaiz. Haiziak bidali du lili arraroz eginik,
handikan honuntza, lili arraroz eginik
Hemezortzira ailegatuta, romantizismoz geroztik hemen dabil eta erdia phozuatürik.
beterik, gure andaluza.
ezan posible eromen hura, bazter batera Zazpi urthez etxeki düzüt,
utzirik, Hargin ona zela ta gizona hilik khanberan,
aingeru harek ezidan sortzen sufrimendua zakurraren putza egünaz lür hotzian eta
besterik, bera eroriko dek gaiaz bi besuen artian.
sekulan ere ez nuen lortu, bi besoetan ez egiok bultza. Zitru-urez ükhüzten nizün
hartzerik. astian egün batian,
NEVADARAT JOAN NINTZEN astian egun batian eta
Oh, oh ez esaten zidan ostirale goizian.
maitemintzeko gaztea naiz, Nevadarat joan nintzen
oh, oh, ez, oraindik ez dirurikan gabe, MAITASUN HITZAK
lotsa ematen dit ta ez dut nahi. handik itzultzekotan, maitia
bost miliunen jabe; Berak maite ninduen,
Lotsaren lotsaz pasa ta gero, dozenerdi bat nik bera ere bai.
eskutik, Ai, ai, ai, ai, ai! Oraindik oroitzen naiz
pentsatu zuen hobe zela sartzea bide hestutik, ametsaren lana, bere begietan.
eta nik nola oraindik ere jarraitzen nuen ait'amen erranetarik barna
gertutik, ibiliko bagina… Nere zai egoten zan
eskondutzia esan nion, ez bazion inportik. zugaitz lore artean
Urteak joan ziren eta esaten zizkidan
Oh, oh, ez, erantzun zidan on ta tzar nahaste, maitasun hitz politak.
aspertzen nauzu, zoaz apaiz, gure fortuna haiekin
oh, oh, ez inolaz ez eta denak berriz haste; Maitasun hitzak umil da xamurrak,
beste batekin ezkontzen naiz, besterik ezekin hain gaztea zan;
Ai, ai, ai, ai, ai!… etzuen munduan gaixtoa ikusten,
Festa batean ikusi nuen, handik zortzi bat oraindik ametsak bizi zituan.
urtera Moltsa arhin dut bainan
ta hotz-hotzean ausartu nintzen, sagar helduen aberats gogoa, Hiru gauz bakarrik zekizkin esaten:
hartzera, nere fortuna zare, maitia antziñako ipuin xarmagarriak,
irifar doble makur batekin, izkutatu zen nere sosegua; maitasun istori, poeten abesti.
atzera, Besterik ezekin, hain gaztea zan!
Abestiak
Nok zapaldu ete dagikez
Urteak joan ta gero, Lau arrosa, lau begi, berrehun gudari orok zoli?
nabaitzen detanean Bortz arrosa’ta bortz hegi
bakardade haundi bat Gizon deboxaren haurrak maiz gose edo Amayur'ko gaztelu baltza
nere bihotzean. egarri. -iausi yatzuz torre goitijak-.
Atalatzeari jarri eta iguzkia janari Baña, arrotza, etzadi geldu,
Oraindik oroitzen naiz napar-seme dira guztijak.
nola lore artean NIRE AITAREN ETXEA
berak esaten zizkidan Harresi gorri, zubi ausi,
maitasun hitz politak. Nire aitaren etxea -zein gitxi diran zaldun horreik.
defendituko dut. Erijo, samurño zakije
Maitasun hitzak umil da xamurrak, Otsoen kontra, aberri-min baitabiltz eureik.
besterik ezekin hain gaztea zan; sikatearen kontra,
etzuen munduan gaixtoa ikusten, lukurreriaren kontra, Miranda'ko konde gaizto horrek
oraindik ametsak bizi zituan. defenditu jo egixuz zidar-turutak.
eginen dut Ikurrin bat -kate ta lili-
Hiru gauz bakarrik zekizkin esaten: nire aitaren etxea. eztau laztanduko axeak.
antziñako ipuin xarmagarriak, Galduko ditut aziendak,
maitasun istori, poeten abesti. soloak, Berrehun gudari oso sumin
Besterik ezekin, hain gaztea zan! pinudiak; gaztelu-pian dagoz illik.
galduko ditut Ordutik ona -zenbat laño-,
KANTORE BERRI korrituak, Naparruan ezta aberririk.
errentak,
Kantore berri xarmant batzuen interesak, LANGILE ERAHIL BATI
hastera noa kantatzen, baina nire aitaren etxea defendituko dut.
Iñorant denik balinbada Armak kenduko dizkidate, Ene Bizkai'ko miatze gorri,
guziek jakin dezaten: eta eskuarekin defendituko dut zauri zarae mendi ezian!
Guziek badakizue badela nire aitaren etxea; Aurpegi balzdun miatzarijoi.
izar berri bat Luzaiden, besorik gabe, ator pikotxa lepo ganian.
Eztitatsunez betia da eta bularrik gabe, Lepo ganian pikotxa zorrotza,
guziak ditu xarmatzen, utziko naute, eguzki diz-diz ta mendiz bera.
Gaixoa hasi da tristatzen. eta arimarekin defendituko dut Ator bideskaz, -goxa sorbaldan-,
nire aitaren etxea. kezkeko zeruba yaukon olera.
Jaun jainkoaren probidentzia Ni hilen naiz, Opor-otsa dok txaide zabalan,
ez dea bada haundia? nire arima galduko da, -ukabil sendo, soñanzki urdiñ-.
Irauzketako plaza hortan nire askaria galduko da, Jaubiak, barriz, nasai etzunda,
holako argi noblia, baina nire aitaren etxeak laguntzat auke, i, urritizkin.
Argi horrek merezi luke iraunen du Aurpegi balzdun miatzarijoi,
ederki adoratzea, zutik. ari bitartez deyak yabiltzak.
Ofrendatzak emakozue Bideskan zelan dirdir yagijek
Mirra edo Intsensua, AMAYUR GAZTELU BALTZA txapel-okerren kapela baltzak!
Ahal duenak urrea. Orreik yaukoen gaizkin-itxura
Amayur gaztelu beltz ori zizpa luziak lepo ganian!
Barber gazte bat jiten omen da -berreun gudari oso sumin- Ene Bizkaiko miatze gorri,
Espainiako aldetik, zaintzen zaituben zaldun onak zauri zarae mendi ezian!
Artizar horreen kontsolatzerat Naparra-aldez egin dabe zin.
erremedioz beterik; Mendiz bera lau txapel-okerrez
Barber gazteak hemen ote du, Izkillu gorriz zenbat gazte aurpegi balzdun miatzarija.
oi "mirakuiliu handirik?" bildur-bako menditar lerden. Begi baltz horrek sastakai dozak
Erremediok egin du bainan Eta horreik, Yatsu jaun horreik, baña zatitu ezin esija.
deus ez omen du hoberik Jabier'eko zaldun gure. Noruntz aroe eski-lotuta
gaixoa utzi du tristerik. burni margodun gorputz gogorroi?
Ikurrin bat -kate ta lili- Sendua ba'intz, etsai-odolez
Kontseluiño bat banikezu, torre goitijan zabal dago. bustiko eunken pikotx zorrotzoi!
xarmant emaiteko zuri: Bera salduko daun semerik Nerbion-ertzok, -tranbi-dardara-,
Barbera gazte horrengatik mendi honetan ezta jayo. azkatu nayez, zenbat alegin!
ez balinbazira eri, Baña olaen zarata artian
Nahi ba duzu kontserbatu Amayur'ko ate-zain horrek aren ayotsak aditu ezin!
zure argi eder hori, zidar-turutaz oyu egik. Zizpa luziak sutan yagozak,
Gezurño zonbait errakozute Baztan ibarran zenbat etsai, -opor-zaratak txaide zabalan-.
adoratzaile hoieri arrotz-gabe eztago mendirik! Aurpegi balzdun miatzarijoi,
Eta ez fida nehori. igeri adi euren odolan…!
Etsiturik Amayur dauko Txapel-okerrak edango yabek
AGUR ETXEKO-ANDEREA Miranda'ko konde Españarrak. ardao onena Gomez-etxian.
Horreik bai burnizko janzkijak, Ene Bizkai'ko miatze gorri,
Agur etxeko-anderea, ta urrezko ezpata-sagarrak! zauri zarae mendi ezian!
Gure diruen jabia,
Berriz ere behar dugu arnoarekin ogia, Berekin dator, bai berekin, AMETS, AMETS EGIN
Bai eta ere, arratsian, kartekilan argia. Lerin'go eto horren semia.
Txakur txarrak jango al dabe, Amets, amets egin itsas gizona,
Kartak hiruta kartak Iau, herri-bako zaldun dongia. amets, zure ametsa gerta leikela.
Kartak eman deraut hau
Hamahiru izan eta ezin galdu hamalau, Goiko aldetik hasten dira, Berriz etorriko zera Ondarru'ko kaiera,
Sakelan tudan diruekin afalduren ez naiz gaur! hasten dira subaga-otsez. han daukazu maitea, itxaroten dezuna,
Horma-kontretan zenbat zurgu, berriz etorriko zera, zure txaluparekin,
Utzak jokua burutik eta gezi zorrotzak airez! han daukazu maitea ta bihotza.
Partitu gabe mundutik!
Aditzia bainan, bainan jokuak adar makurtik Baña torrean zabal dabil, Han daukazu maitea ta bihotza.
Hik nekez irabaziak ostalerrak juanen tik ikurrin bat -kate ta lili-.
Abestiak
MENDIGOXALIARENA Lurra estal bedi odol-larrosakin! khentzen ahal balute hik bezain ixilik,
Gozo eta eder gizonen kopetan ez ginezakek ibil buruan xapelik.
Mendi eze, ikurrin eder, aberri-opazko eriotz mosuak!
aske nahi zaitut axian. Zauritu horreik zut, orra mendietan ESKERDUN XALBADORRI
Amar gazteren lerdena aintzak zabal ditu esku argituak
makila luzez bidian ortxe jausi nedin! Urepeleko lurra, oi zer balioa,
Eta azken orduan pagorik ederrenak han egin erroa,
Mendi-bitxidor berdiok, laztandu naiela arnasa estuan negu beltzean ere, berde du hostoa,
arin or duaz kantari: garaitz-abar billa doazen (t) zaldiak. dohain berezi hori, zoin den arradoa.
"Dana emon biyar yako Eta begi onein laño leyartuan
maite den askatasunari". tinki igaro beitez gizuren argiak; Ardura dan nindaike arbol horren pera,
esku zurbil honeik aul luzatu bediz hihotz xukatuaren berriz freskatzera,
Gaztedi honen didarra eutsi zagientzat, ikurrin donea. hazkurri azkarrean odol berritzera,
bai dala didar zolija! Azkatasun atsak betiko bil zagiz! euskaldun asko bada ene arabera.
Aberri baten samiñez Antxe makur zaite, oi buru neurea,
urduri dabil erija. geure lur amaren besarte gozoan! Zuri otoitzez nago, Xalbador maitea,
Eta anai maiteok, eutsi burrukari zorionez har zazu gure elgartzea.
Askatasun-goxalderuntz iñoiz ilgo eztan euzkoen amari. Samina izan zaiku zutaz berextea,
sugarra dira basuak. Itxaropen auxe sort bekit gogoan. orai oroitzapenez bihotza betea.
Sugarra basuak eta
zidar argija itxasuak. Jauna, eriotz au arren emostazu; Zure bertsuak ziren herri mezulari,
koldarrentzat itxi larrosen usaña. seme aginbidea minbera ezarri,
Or duan ozte-aldrea Azkatasun deuna bial egistazu, odolaren mintzoan eman duzu argi,
aberri-miñez kantari!: atzindu nahi dot ba arrotzen iraña, dohatsuen taldean gu nahiz ezarri.
"Dana emon biar yako gorputz honek bakez atseden dagian
maite den azkatasunari". erri azkatuen Egun-Aundi arte! Odolaren mintzoa fedezko dohaina,
Gudan jaus nadilla zuzentzaren alde, mendek kanta dezaten, bertsuez errana,
Gazte horreik goruntz duaz ez ormari atzez, goiz eder argian. oihartzunak harturik gogoa hain barna,
abesti ta ikurriñez. Eta bake deuna sortuko danean Euskal Herria dadin betiko egina.
Lañuan baña tiro hotsak: neure azur utsak besteenakin batu;
bedartza dager odolez. eresi gurenaz lagundu bidean Eskerdun gaiten izan gure Xalbadorri
obi bakar-arte. bihotz bat eman baitu Euskal Herriari,
Ikaraz duaz usuak, Baña, arren, bukatu elgartuz dugun atxik kartsu eta garbi,
mendija dago ixillean. oroigailluaren maitasun itzala etorkizun edera gure gozagarri.
Hamar gazteren lerdena Kistoren gurutzat; Beragan ditxarot.
bixitza barik lurrean! Josu'ren fedea besterik eztaukot. PROPORTZIYO BAT
Erri zintzo-onenak zaindu dagiala (Txirrita)
Eta illuntzeko bakian il gintzanen atsa, il gintzanen ala.
norbaitek darrai kantari: Mixiolari baten moduan
"Dana emon biar yako MIXELENGO ZUBIA juan dan lau illabetian
maite dan azkatasunari"! nabil ejemplo onak ematen
Mixelengo zubia, zubi famatua, inozentien tartian;
GOIKO MENDIAN arrantzariendako toki hautatua; txorakeriyan ibilli giñan
haiza-hegoak han du azkarra xixtua, sasoi genduen artian,
Goiko mendian elurra dago niri laster egin daut xapelaz tratua. allegatu naiz irurogei ta
Errekaldian izotza amabigarren urtian,
Zu ganik aske nago ta Hameka orenetan, oraino barurik, zer lastima dan ezkondu gabe
Pozik daukat bihotza zubi hartan arraintzan ari nintzelarik, sartu biarra lurpian!
Uda hastean iguzkitara arrain bat naukalarik amuan lothurik,
Urtzen denean elurra haizeak ereman dau txapela burutik, Proporziyo bat izandu nuen
Zuk ere sendiko duzu xapela burutik. erdi zartu ta gero're,
Urrikiaren uztara neskatxa batek: «Txirrita, biyok
Haserre heldu hintzen, hozturik mendian; esposatuko gerade;
AZKEN OYUA niri mendekatu haiz; hobenik ez eman… dituan gauzak eta diruak
zer huen hartzekorik ene xapelian, zutzat izango dirade,
Goiz eder honetan erail behar nabe gisa hortan sartzeko hartu´ta urian? edo bestela azken fiñian
txindor baten txintak gozotan naukela? penetan illko zerade
El naiten leyora begiok intz gabe. Aphezari burutik xapela kentzia gurasu zarren mobimentua
barkhatu erran gabe, hoy duk ausartzia! nola dan ikasi gabe».
Gorbei barna yatort kañoi-ots itzela: Hegoa erho zela nian aditzia…
or egazkin-egak odei-lapur doaz. noiz ikhasi-gogo duk zer den zuhurtzia? Esan bezela neskatxa orrek
Guda-gotzon baltzak odolez dakustaz, eman ziran albistia,
euren oin aurrean beredin gudari. Hastiagarri haiz, agunaz bai gauaz, errespuesta aditu arte
Gazte argi horreik, eutsi lur amari! oro erhokeria; ez dakit zer nahas… larri egon zan tristia:
Bera baizen onik eztauko ludiak. Ez duka urrikirik egin dukan lanaz, «Alde batera pena artzen det
gisa huntan emanik apheza buru-has? zu modu ortan uztia,
Baña, Jaun altsua, orain ken nahi nozu? baña zartu naiz, ezta posible
Bildots baten antzez lotuta naukozu Nungo Satan gorriak igorria hintzen? lan oriyetan astia;
bearren naunean neure Aberriak? ez haut ikusi ere xapelaren hartzen! borondatia istimatzen det,
Aren deia dantzut arma-ots larrian. hartu dukan lekhurat ez baduk bihurtzen, eskerrik asko, gaztia».
Izkillu-tarteko dirdira bizian jakinen duk enekin zertarako haizen.
mendi goitietan Eriotz betorkit. Serio xamar letu omen du
Bertan eder dira azkenengo atsak! Haizea, izanen duk justiziaz gerla. bautismoko liburuan
Arte adartsu babes-toki bekit, Segur duk preso ere harturen hutela, ogei ta zortzi urte dauzkala
neure gezi meion eriotz-zauria Baionan galtzen badut, Pau-erat epela, San Migelak inguruan.
txastau dagientzat etsaien erranak! ez badaukat bihurtzen ebatsi xapela. «Zartu baño len asi zaizkizu
ille txuriyak buruan,
Zuzentzaren maitez bil diran semeekin Aphezen xapelari aski aiher denik nerekiñ ere etzera asi
ixuri daidala bizitz-iturria. baduk bai mundu huntan haizeaz bertzerik, oso leku seguruan,
Abestiak
gax'orrek egon biarko dezu ez kandelik jaso!
beste askoren moduan». Eziñ sinistu izandu nuen
neskatxa orren esanik, Mutill sasoiekuak
«Bi oi ta bost milla errial dauzkat ta berak ere etzekiyen ni badabiltza fuerte,
amona zarrak utziyak, zurruterua nitzanik; neskatx oiekiñ artu
milla pezeta arraia saltzen alkarrengana bildu bagiña nai dutenak parte;
neronek irabaziyak; etzan gurekin gauz onik; arrosa ta krabeliñ,
ankak listo ta eztarri ona, jende geiegik jakiñ ez dezan releju ta kate,
mobimentuak biziyak; ez det esango izenik, gorputza dibertitzen
nik dedan ditxa ez dadukate oraindik ere soltera dago, naiz animak kalte,
munduan diran guziyak, etzuen artu gizonik. premiya zeñek daukan
mixeriyarik ez dadukagu ezagutzen dute.
Jaungoikuari graziyak». ORAINGO NESKATXEN JAZKERA
(Txirrita) Lenguan neskazar bi,
Mutill zar eta neska zar asko oriyen jazkera:
gelditu giñaden, baña Ara, neskatx gaztiak, gona motxak jantzita
gure partiak eta geiago zuentzat bertsuak, pasiatutzera,
badago zeñek egiña, bistan daukazkitenai otsuak soildutako
sortzen ditugun labore-puskak petxu ta besuak; ardiyen antzera,
aisa kastatzeko diña; etziran ola bizi besuak agiriyan,
ogei pezeta anea artua, zuen gurasuak, kolkuan petxera;
lau duro t'erdi iriña, esperantza ederra amarrak alde arte
berrogeitaño iritxiko zan daukate gaxuak ez datoz etxera.
danak ezkondu bagiña. zartzera pasatzeko
egun erosuak! Ni askotan bezela
«Ama-alabak bakarrik bizi, tabernan neguan,
mantenu ona mayian, Gona laburrak jantzi, neskazar oiei esan
esposatzeko egon banitzan illiak moztuta, niyoten lenguan:
ipiñi nazu gayian; nor azalduko zaien «Jantzi (y) ori ona da
oinbeste diru sobratuba ta dabiltza poztuta; denbora beruan,
senarra artu nayian; amaren arrazoiak baño ez Illbeltzian
eziñ billatu baldin badezu baliyo eztu-ta. eta Abenduan;
Donostiya'n ta kayian, berenak aundiyago gaxuak, otzak illko
Txomiñenian billera da ta kopeta beztuta, zaituzte neguan!».
zuaz urrengo jayian». gorputza adornatzen
animaz aztuta. Ustez ez niyen egiñ
Aiskide batek esan dit neri abertitu baizik,
Donostiya'ko partian: Katiak lepuan da bat oso zapuztu zan
«Iya lazuan sartu ziñuzten, esku-muturretan egiñ gabe itzik;
etzabiltza apartian; jazten dituzte zenbait bestiak errespuesta
neskatx orri ez kasorik egin, fameli pobretan; eman zian pozik:
utzi zaiozu pakian, aberatsa berdintzen «Ez dauka jantzi onek
goizero an da botillarekiñ zalla da obretan; iñorako lotsik,
Amueneko atian, alabak apainduak sasoi daukanak eztu
litro erdi bat patar biaute estadu orretan, sentitutzen otzik».
ama-alaben artian». ta amak famelira
ogiya zorretan. «Beraz, erare ontan
«Diru ta oiak baziñuela olako sasoya;
amona zarrak utziyak; Zapata koskor-dunak ogei ta bi urtetan
ni engañatzen ibilli ziñan, anketan sartuta, etzeunden lasaya,
gezurrak dira guziyak; alpargata txuriyak adituko zenduen
zuek bi aizpa omen ziñaten paperan artuta, mutillen usaya;
ama gaxuak aziyak, billeran dantzatzeko polita zera, baño
zurrut geiago egitiâtik aiek muatuta, ajatzen asiya,
arraia saltzen aziyak, beren antzeko zenbat gona motz oiñ azpiyan
zuk ez baño arrek merezi ditu enamoratuta, daukazu etsaya».
eskerrak eta graziyak». or dabiltza saltoka
erdi txoratuta. Garai batez majuak
Ardua ere kastatzen dute, bazituan sobran,
ez aguardinta bakarrik, Dantzatik geldituta orañ zeñek nai duen
bazkalduta're kaferik gabe illunabarrian, emen dabill proban;
ez da artutzen patarrik; bakoitzak mutill bana afanosa bat dala
ez Donostiya'n jaiotakorik, badute urrian; ezagun du obran;
aiñ gutxi goiarritarrik, fallorik ote daukan iñork jakiñ nai badu
bere buruba ola ofrezitzen atzian t'aurrian, neskatx ori nor dan,
ez dabill neskatx jatorrik; alkar neurtuko dute Ote-motxen jaiua
baño gaxuak nere kontura luze-laburrian; Ximelaren bordan.
etzuen busti muturrik. erretiratzen dira
garai ederrian. LEHENDABIZIKO BERTSO LAGUNAK
Leio-zulotik beiratzen zuen (Txirrita)
gu ari giñan lekua, Zenbaitek esango dit
anima salbo antzarran gisa neronei akaso: Milla zortzirehun hirurogei ta
luzaturikan lepua; «Kantak jartzia gaizki hamalau urte urrian,
berak pentsatu zuen bezela egiñ dezu oso; lenengo plazan kantatu nuen
egiñ bazuen jokua, gona motx, ille, kate, nik Hernaniko lurrian.
ni izandu naiz alako batek petxua eta beso, San Antonio deitzen diyogun
merezi bezelakua: neskatxa gaztientzat ermita baten aurrian,
lenago iru baldin badira orrenbeste bertso...» lagunak alkar ixtimatuaz
ai zer nolako laukua! Konpadriyan ez danak lengo ohitura zarrian.
Abestiak
eztarriaren kaltean
Joxe Migelek atera zuan nire kantuak idurituko du Txorien abestiekin
oso hizketa leguna: zakurren zaunka katean. alaitutako eguna
"Hau da, gaztiak, prezisamente gizonen gorrotoakin
guk egin bihar deguna: Uztaila hontan beteko ditut hondatuko da eguna.
altxa dezagun San Antoniyo, nik nahi baino urte gehio
gaur da beraren eguna!" ilea galtzearren nik ez dut Ibiliko gera
Gaur Goiatz-txikin dago itxututa ematen gizon serio alkarri kalte eginaz
orduko nere laguna. ene hitz garbienak ere ez du ustez launik haundienak
inon ezer ez balio aurrez ondo hitz eginaz.
Orduko hango bertsolariyak nire buruari sekulan ez dio
lau lagun ginan guziyak inork jarriko prezio. Batzuen izerdiekin
Hernanin bertan bataiatuak, besteak diru eginaz
barriyu hortan haziak; Gau ixil hontan ikusten zaitut egia esan dutenak
Joxe Migel da Erramun hilak, iparraldeko izarra giltzapera emanaz.
ni ta Juan Mari biziyak, hamabost urteko neska baten
San Antoniok merezi du ta ametsa bezain ederra Gauza hoiek ikusteko
eman zaizkagun graziyak! urruti zaude mundu hontatik nola esnatzen gera?
librea eta bakarra Gauza hoiek egiteko
Hirurogei ta hamalau urte inoren menpe kantatzen duzu ta nola jaikitzen gera?
badaduzkat bizkarrian, zure boza da zilarra.
kargamenturik txarrena hau da: Txoriak alaitutako
ezin utzi baztarrian. Eguzkiaren hautsak horitzen eguna hondatzeko
Hanka batetik kojoka nabil, duenean egun berria hobe genduke ez esnatu
reuma daukat iztarrian, pozten zara gaztain iluna ta bertan geldi lotan.
baiña baditut laguntzalliak, zabaltzen duzu orria
ez nago modu txarrian ez zara makina beltz baten EPERRA
pioi zerbitzaria
Gazte-gazterik hasi nintzen da kalean arrastaka dabilen Eperrak badituzü bere bi hegalak
oraindaño bitartian, nire antzeko piztia. Bai eta bürün gainin kokarda eijer bat
zenbait umore eder jarri det Zük ere balinbazünü gaztetarsün eijer bat
Kantabriako partian, EGUN DA SANTIMAMIÑA Neskatilen gogatzeko bilo holli pollit bat (Bis)
pixka batian ez naiz haztuko
sartuagatik lurpian, Egun da Santimamiña Amorosak behar lüke izan lotsa gabe
nere aipamenak izango dira benetan egun samiña. Gaiaz ebiltia ez üken herabe
beste larogei urtian. Goiko zeruan gorde dezala Egünaz ebiltia desohore leike
luzaro neure arima. Txoriak ere oro haier soz dirade (Bis)
BEHIN BATEAN LOIOLAN
(Indalecio Bizkarrondo - Bilintx) Esaten dizut egia Ebili izan nüzü gaiaz eta beti
hau ez da usategia; Eia! atzamanen nianez lili eijer hori
Behin batean Loiolan erromeria zan, erroi artean izan nitzaden Azkenian atzaman düt oi! bena tristeki
hantxen ikusi nuen neskatxa bat plazan; benetan ausartegia. Lümarik eijerrena beitzaio erori (Bis)
txoria baino ere arinago dantzan;
huraxe bai polita, han politik bazan! Egun da Santimamiña… Mündian ez da nihur penarik gabe bizi
Nik ere badit aski hoitan segurki
Esan nion desio Itsas aldean izarra, Nik desiratzen nizün ezkuntzia zurekin
senti nuen gisan, hari begira lizarra; Bena ene aitak eztü entzün nahi hori (Bis)
harekin hizketa bat euskara salbo ikusi arte
nahi nuela izan; ez dut kenduko bizarra. Zure aitak zer lüke eni erraiteko
erantzun zidan ezik Ala enitzaio aski haren ofizioko
atsegin har nezan, Egun da Santimamiña… Ala zü soberaxe zitzaio enetako
adituko zidala Printzerik ez ahal da orai zuenganako (Bis)
zer nahi nion esan. Kantatu zuen oilarrak,
argitzen dira belarrak; EUSKO ABENDAREN ERESERKIA
Arkitu ginanian Ageda gure martiriari
inor gabe jiran, moztu zizkaten bularrak. Gora ta gora Euskadi
koloriak gorritu Aintza t' aintza
arazi zizkidan; Egun da Santimamiña… Bere Goiko Jaun Onari
kontatuko dizuet
guztia segidan, Bularrak moztu zizkaten eta Areitz bat Bizkaian da
zer esan nion eta Euskalerriak diotsa, Zar, sendo, zintzo
nola erantzun zidan. solomu luze dultzerik gabe bera ta bere lagia lekua
eman zaidazu bihotza.
"Dama polita zera, Gaiñian dogu Guretza Deuna
polita guztiz, ai! Egun da Santimamiña… Beti geure goiburu
baina halare zaude
oraindik ezkongai, Eman zaidazu bihotza eta Abestu gora Euskadi
ezkon gaitezen biok! ken berriz nahigabeak.
esan zaidazu bai!" Esan noiz garen izanen gure Aintza t' aintza
"Ni zurekin ezkondu? etorkizunen jabeak. bere Goiko Jaun Onari
ni zurekin? jai jai!"
Egun da Santimamiña… ITAUNA
BERTSO BERRIAK
EGUNSENTIA Maitatzen bazaitut, itaundu dautsozu
Bertso berriak jartzera noa leyuan klisk dagin illargi-izpijari.
euskara garbi batean Eguzkien argia Larrosa zuriko txindor kantubari
hitz politen bila ez etorri leihopetik sartzian itza artu eziñik gaba igaro dozu.
hortaz gelditu atean poz eta alaitasunez
barruak lasaituko ditut esnatuko gera. Axiari itaundu dautsozu legunki:
Abestiak
berak baña jolas dagi zeure ulian. libertadeko gorritasuna neskatxak esaten dit
Ete dakije ezer ixarren unian? zeinek ez dut nahi ikusi. hobeki hemen bizi
Mosu dagitzube gustijak kutunki. gu biok elkarrekin,
Ihes doazen ur lodi hoiek batzuetan galdetzen diot neure buruari
Itaundu dautsozu zeru garbijari, ludi osoa hartuko dute zertarako naizen hemen
itxasoko uiñai ta ixadi orori. haserrearen eskubideak zergatik ari naizen
Maitasun horretzaz baña, maite ori, mintzo gogorrez altxa baitira. betiro kezkatzen.
ez dautsozu itaundu zeure bijotzari.
Ez kanta beltza, alperrik da ta Baina aurrera joan behar dut
BULTZI-LEIHOTIK / OI, LUR indarren kontra jaso indarra bidea hartu arte
zuen bizitza oso motza da. bakarrik izan behar dut
Oi, lur, oi lur! Egin zazute librea. hori iritsi arte,
Oi, ene lur nerea!… eta egun on batean
oi, goiz eme, Gozeen Harlem, doinu zakarra pozik ikusiko dut
parre gogoz ernea! izen gabeko miseri zaharra eguzkia agertzen
bular legarrak zintzilik eta goizeko euri artean.
Arto musker, irentsitako karrazi latza.
mendi, baserri zaharrak; SAUTRELA
ale gorriz Ez kanta beltza, berriz ez kanta
abaildutako sagarrak: indarren kontra jaso indarra Euskara da kanpora eta
Moises zerutik jatxiko ez da. goazen denok dantzara
oro laiño Urreagatik saldu da.
mehe batek estalia, Euskara landa ezak
urrez oro Bainan zu beltza, astean bazera Garaziko herria,
eguzkiak yantzia… gu ere beltzak izango gera zeren hartu baituk
behin ta betiko burruka hortan behar duen grazia,
Nekazari, nausi berdinen legeen kontra. lehenago bai hintzen
gizandi bat iduri hizkuntzarik azkena,
soroan zut: Ez kanta beltza, berriz ez kanta, orain berriz izango haiz
beyondeizula zuri!… itxi ahoak, jaso ezpatak guztietan lehena.
gure bizitza gurea da ta
Zure bazter, inork ez beza lapurtu. Eta lelori bai lelo
gurazko aberria, leloa zarai leloa
doa zoro GAZTE-GAZTETATIKAN euskara da kanpora eta
ta (bertan ni) bultzia… goazen denok dantzara.
Gazte-gaztetandikan
Oi, ene lur, herritik kanpora, Euskaldunak edonondik
baninduzu zeurea, estranjeri aldean preziatu ziraden,
zu landu, ta zure pasa det denbora. baina haien mintzairaz
sariz asea! Herrialde guztietan denak ziren burlatzen,
toki onak badira, inongo luburuetan
Baiñan… ezin: baina bihotzak dio: izkribatzen ez baitzen,
beheko behar goriak zoaz Euskal Herrira! orain ikasiko dute
narama… Agur nola gauza ona zen.
soro, sagar, mendiak! Agur ene bihotzeko
amatxo maitia. Eta lelori…
XARMENGARRIA ZIRA Laster etorriko naiz,
kontsola zaitia. Euskaldun den guztiak
Xarmengarria zira, eder eta gazte, Jaungoikoak nahi badu burua altxa beza
ene bihotzak ez du zu baizikan maite, ni urez joatea, orenean ikusiko baitu
bertze zenbait bezala, ote dira libre? ama, zertarako da bere hizkuntza.
Zurekin ezkontzeaz dudarik ez nuke. negar egitea? Printze eta jaun guztiek
hura eskatzen dute,
Xuri gorria zira, arrosa bezala; Lur maitea uztea paperetan ikusita
profetak ere dira mintzo hola hola. da negargarria, ikasi behar dute.
Araberan bazinu gorputza horrela, hemen gelditzen dira
iduriko zinuen … zeruko izarra. ama ta herria. Eta lelori…
Urez noa ikustera,
Oi, maitea, zatozkit, plazer duzunean, bai, mundu berria; Gogo hura kunplitu du
nehork, ikusi gabe, ilhun-nabarrean; oraintxe bai naizela Garaziko gizonak,
lagun bat badukezu joaiteko bidean, errukigarria. eta haren adiskide
hark ezarriren zaitu trankil bihotzean. Bordelen dagoenak,
GOIZEKO EURI ARTEAN lehen inprimatzaile
Plazer eginen duzu, ixiltzen bazira, euskararen hura da
haur iñorantak hola tronpatzen baitira. Goizeko euri artean aterkiñarik gabe euskaldunak eskerturik
Ez da enetzat ina holako segida… eskuak sakelean pena bat bihotzean aurkiturik behar gara.
bertzalde zure baitan ez naiteke fida. etxetik urruti nago kalean bakarrik
goizeko euri artean kitarra bakarrekin. EZ, EZ DUT NAHI
Adios beraz orai, ene arraroa,
hori dela medio herritik banoa; Lan bat hartu behar dut Ez, ez dut nahi
bihotza trixte eta kexuan gogoa, gaur zerbait bazkaltzeko ez, ez, ez,
beti jarraikiren zait zur' amodioa. inork ez nau hartu nahi ez, holako zibilizaziorik.
arrotza naizelako.
EZ KANTA BELTZA Kaletan abestu dut Kaiolaren adarrak ditugu alboan
nere herriko kanta, eskuindarrek eskua zabaldu justuan.
Kaleak sutan jarri ziraden jendeak zerbait utzi du Zigor indarren menpe, tiroak gogoan,
eta txakurrak katerik gabe goizeko euri artean. horrela bizitzerik ez dago munduan.
beren bizitzen nagusi.
Ordu larriak hurbil daude eta Ez horrela ibili, Ez, ez dut nahi…
Abestiak
lot, gizon, arrnaka. zertan jin hiz nigana
Poliziak nun nahitik zerbait egitean Dilin, dalan… iratzarrazi nialarik
pentsatu arazi nahi makilen artean. ametsik eijerrena.
Iduri gu gerala kaiola batean Arrats hor lazgarria, Jinik hain goizik,
jarritako txoriak fusilen menpean. ezkil etsitua, uste hiena
Aitatxi gorputz da-ta baniala hanitz pena?
Ez, ez dut nahi… gerla da galdua. ez, ez, habil kontsolatzera
Dilin, dalan… malerusago dena (Bis)
MAYI / URA IXURIRIK
Bainan ezkila mintzo, NAGUSIA TA MAIZTERRA
Ura ixuririk sorginen bidean xo, dezagun adi, (Txirrita)
dohaina bildu dut Bazko arratsean Haur ttipi bat sortu da,
azkar bizi bedi «Oraiñ artian ni izandu naiz,
Gauaz Mayi nauzu, egunaz oreina Dilin, dalan… aitona, zure nagusi,
etxeko zakurrek xerkatzen nutena errenta txintxo pagatu dezu
Jakes nun tuk horak eztiat senditzen Kanta beza ezkilak zere kapoi eta guzi;
oihanpean kurri, oreina xerkatzen menderen mendetan! zu baño gizon umillaguak
Kanta beza bizia ez ditut asko ikusi;
Jakes dei zakurrak, salba zak arreba Euskal Herrietan! oraiñ etxea saltzera guaz,
ama nola sinets Mayi daitekela Dilin, dalan… nai bazenduke erosi.

Jakes zakurrei hasi da xistuka EKI EDER Larogei duro zuben errenta
oreina hil dute kolpez ausikika (B. Sarasola) etxiak oraiñ artian,
zedorrek ala pagatu dezu
Jakesek kanitaz eman du pusketan Eki eder sutian bero, berrogei ta amar urtian;
aseko ahal da Mayi gurekilan eskualdun bihotzak oro, lenguan bertan gelditutzia
gudukari diten gero, ezta neretzat kaltian,
Afal afal Jakes ni nuk hor lehena bilaka gau egunero. bost milla duro baliyo ditu
ene haragiaz beterik dupina ia konpondu gaitian».
Udazkenean mendiak
Ama sala zolan nigarra begian urtxoen eho tokiak, «Zer familia izandu degun,
puñala sartu du bere bihotzean. sare eta ehizlariak, jauna, nai al du aditu?
alde guzitan gordeak, Amabi aurren aita naiz ni ta
AURRESKU berdin ditugu etsaiak, semiak amar baditu;
gordagian jarriak, lan egiteko iñor gutxi ta
Aurresku izan degu beti gure seme ta alaben, mayian eziñ kabitu,
euskotarren dantza, oi ebasleak! baneukake non enpleatua
gure asaben izatearen bost milla duro banitu».
erakusgarri. Su pindarraren indarra
duelarik sortzen su garra. Au aditu ta beste aldera
Dantza garbi, zail, Preso ezarri gatua, bueltatu zan nagusiya,
osasun erakusgarri. nola den amorratua, esanaz: «Nik zer kulpa dadukat
Bai aupa hi, ta aupa ni, berdin dira euskaldunak zuk ume asko aziya?
danearen ikusgarri. gizonik hoberenak, Ez dezu asko ixtimatzen nik
baina agertzen zimizta, egin dizuten graziya;
Jantzi txuri, gerriz gorri ziztatu eta. zuek artu nai ez badezute
hosto orlegiaren azpian, bada zeñek erosiya».
gure besoak zabaldurik Bururatu da guretzat,
gurutze txuria egiñaz. ilusionen denbora: «Eskerrik asko, nagusi jauna,
jaun haundi bat Parisetik, pakian biagu bizi,
Agur hiri nere aintziñako lagun hori, jinen zela salbatzera! baña izketan bukatu arte
agur zuri, Nunbaiteko zeruetan, ez bedi juan igesi;
agur hari, badin bada Jainkorik, klaro dabillen gizonak eztu
agur ikusle guztioi. guk ez dugu sinestsiko arrazoi txarrik merezi;
nagusi denik! nai dubenari saldu bezaio,
DILIN, DALAN guk ezkentzake erosi.
Gizon enganatzailea,
Gure eliz’dorreko itxuraz baita zintzoa, Aziendaz ta lan-erremintaz
ezkila zaharrak aberatsekin dabila. bagenedukan indarra,
Badauzka hedaturik Ederra dauka mintzoa. aiekiñ ere ez degu orain
berrien bakarrak Harek du deliberatzen, oso alderdi ederra:
Dilin, dalan, dalan, din, dan gure ongia zer den, zazpi baliyo luteken gauzak
Din-dan boleran, din, dan (Bis) guk azala, harek mamia bostian eman biarra;
digularik jaten. au pentsatzian etortzen zaigu
Ene aitatxi zuten begietara negarra.
noizbat bataiatu, GOIZIAN ARGIA HASTIAN
Ezkil zaharra baitzen (P. Bordazarre-Etxahun-Iruri) Amabi lagun mayian bueltan
alegrantziatu. juntatzen gera jateko,
Dilin, dalan… Goizian argia hastian, geienaz ere aietatik bost
ene leiho-hegian irabazira juateko;
Sortuz geroz gizonak txori bat pausatzen da eta pazientziya artuko banu
zor du maitatzea, goratik hasten kantan. anbat ez nuke kalteko,
Bai kartsuki jo zuen Txori eijera, Jaungoikuari eska zaiogun
haren ezkontzea. hain alegera, osasuna emateko.
Dilin, dalan… entzuten haidanian
ene bihotzeko tristura Prezisamente martxatu biau
Bainan ezkil zaharra laister duak aidian (Bis) baserrira edo kalera,
zertako brandaka? norbaiti egin biarko zaio
Etsai gaiztoa dator, Ene txoririk maitena, bizi-lekuen galdera,
Abestiak
esplikatuaz nola izan dan txingar hezurrik eltzean. sor-lekhilat ützültzia
fameliyaren galera; ene herria, etsitü nian,
gure Jainkuak nai duen arte Etxean ditut nereak, zure berriz ikhustia
nonbait mantenduko al gera!» akuillu, haitzur, goldeak, aski sofritüz nik hanitxetan
uztarri eta hedeak. desir nükian hiltzia
BELAZKO UNTZIA Igazko ale ditut oraindik, ezbazüntüdan hain maite ükhen,
txoko guztiak beteak. oi Ama Eskual-Herria.
Zazpi urte baditu, Nola igaro urteak
uraren gainean ginela, ematen badu besteak, Hanitxen gisa
sei urteren janaria baizik ez gaitu hilen goseak. phartitü nintzan
gurekilan ez ginuela, etsaian güdükatzera
zazpigarrenean jan ginituen Landako hiru behiak, gogua bero, bihotza laxü,
txakurra eta gatua. esnez haunditu errapeak, eta kasik alagera
aratxe eta ergiak. ez bainakian, orano ordian,
Ene mutilik ttipiena, Bi idi haundi kopeta-txuri, zer zen amaren beharra
ene mutilik maitena, bizkar-beltz, adar-haundiak, hari phentsa eta biga bostetan,
habil harat, habil hunat, zikiro, bildots guriak, aiher zitzaizün nigarra.
mastanoaren puntarat, ahuntzak eta ardiak…
mastanoaren puntarat eta, Nereak dira guztiak! Erresiñola
ageri denez leihorra. khantari eijer
Ez degu behar lurrean, libertatian denian
Nagusia, heldu nitzaizu, errez bizirik etxean, bena trixtüran higatzez dua
bihotza arras tristerik, utzi laguna gabean… kaloia baten barnian
ez dut ikusi leihorrik, Jende beharrek ez dute jotzen gü ere ama hala guntüzün,
ez eta ere belarik, gure etxeko atean, tirano haien artian
jan nazazie, jan nazazie, nun ez duten mahaiean, zure ametsa kontsolagarri,
jan beharra naiz lehenik. otoruntz ordua danean, tristüra handirenian.
lekua gure aldean.
Ene mutilik ttipiena, Orhiko txoria
ene mutilik maitena, Pello nere semea, da den bezala
habil harat, habil hunat, nahiz oraiño gaztea, fidel Orhi bortiari
mastanoaren puntarat, da mutiko bat ernea. üskaldün guziak gütüzün,
mastanoaren puntarat eta, Goizean goizik bazken erdira, ama zure zerbütxari
ageri denez leihorra. ba-darama artaldea. alageraki lehen bezala,
Baitu bere egitea, egin izagüzü erri
Nagusia, heldu nitzaizu, segituz nere bidea, ikhusten gütüzü othoitzetan
bihotza alegerarik, ez du galduko etxea. zure arbola saintiari.
ikusi dizit londrese,
bai eta ere huraxe, Nere alaba Kattalin Sorthü berriak,
zure arreba dendaria, bere hamaika urtekin, bere khuñatik,
josten ari da leihoan. ongi doa amarekin. lehen elhia du "ama"
Begiak ditu, amak bezela, bere ilüsione ederrian,
IKUSTEN DUZU GOIZEAN zeru-zola bezain urdin. ez dezazüla abandona
(J. B. Elizanburu) Oraingo itxurarekin zure amodiuaz egar itzozü
uste det, denborarekin, bizitze huntako phenak
Ikusten duzu goizean andre on bat dion egin. begira dezan azken hatsetan,
argia hasten denean, azken hitza zure "Ama".
menditto baten gañean, Nere emazte Maria
etxe ttipitto aintzin txuri bat, ez da andre bat haundia, MAITIAK GALDEGIN ZAUTAN
lau haitz haundiren erdian, baña bai emazte garbia.
txakur txuri bat atean, Muxu batentzat etxean ba-det Maitiak galdegin zautan, pollit nintzanez
iturriño bat aldean nik nahi detan guztia. (berriz)
han bizi naiz ni pakean. Galdegiten det grazia, Pollit, pollit nintzela bainan Larrua beltz,
detan bezela hasia, larrua beltz!
Nahiz ez den gaztelua, bukatzeko bizia.
maite dut nik sorlekua, Maitiak galdegin zautan, premu nintzanez
aiten aitek hautatua. HERIO LATZA (berriz)
Etxetik kanpo zait iduritzen Premu, premu nintzela bainan Etxerik ez,
nonbait naizela galdua. Herio latza hüilantzen ari hiz etxerik ez!
Nola han bainaiz sortua, dolürik gabe orai nitarat
han utziko dut mundua, otoitzen haüt ixtant bat ützi nezak Maitiak galdegin zautan, poltsa banuenez
galtzen ez badut zentzua. ene azken adioren egitera. (berriz)
Poltsa, poltsa banuela bainan Dirurik ez,
Ez da lurrean gizonik, Hori bera da denen ixtoria dirurik ez!
printzerik ez erregerik, herioak bardintzen handi ttipiak
ni baño hobeki denik. zeren ilüsione bat bera da Maitiak galdegin zautan lanean nakienez
Ba-dut andrea, ba-dut semea, lürraren gaineko gure pasajea. Lanean, lanean nakiela bainan Gogorik ez,
ba-dut alaba ere nik. gogorik ez!
Osasun ona batetik, Ene jauregi pare gabekoa
ondasun nahiko bestetik… hiri altxatürik banüan fiertate Gaixoa hil behar dugu gu biek gosez (berriz)
Zer gehiago behar dut nik? hitan igaran denbora gozoa Gosez, gosez ez naski bainan, Elgar maitez,
hain llabur nükeala en nüan uste. elgar maitez!
Goizean hasiz lanean,
arratsa heldu denean, Hori bera da… LEHEN FLORIA
nagusi naiz mahaiean.
Kristau bat ona det hartu AMA / AI ZER PLAZERA Eijerra zira maitia
nik emaztea hartzean. erraiten deizüt egia
Ez du me-egunean Ai zer plazera nurk eraman ote deizü
sartuko, uste gabean, bost urthen bürian trai la la la lai larai lai lai
Abestiak
zure lehen floria? Txori erresiñula, üdan da khantari, triste ta mutu
zeren ordian beitü kanpuan janhari, paradisua galduta
Ez dizü egin izotzik negian ezt'ageri; balinban ezta eri! Bilbo aldera ailegatzen da
ez eta ere karruñik udan jin baledi gaueko trena hartuta
ene lehen floriari kontsola neinte ni. haurrak negarrez ikusten ditu
trai la la la lai larai lai lai andrea haserretuta
kalte egin dienik. Txori erresiñula ororen gehien, Altos Hornos-en pioi sartzen da
bestek beno hobeki har'k beitü kantatzen; kontratua firmatua.
Landan eder iratze harek dü inganatzen mündia bai trunpatzen;
behia ederrak aretxe, Bera eztüt ikhusten Gertatutako deskalabrua
zu bezelako pollitetarik bai botza entzüten mingozten diozka gozuak
trai la la la lai larai lai lai eta gainera pagatu behar
desir nüke bi seme. Botz haren entzün nahiz herratürik nago, piso txar baten plazuak
ni hari hüllant eta hura hürrünago, komodidade handirik ez du
Horren maite banaizü jarraiki nintakio bizia gal artino: proletario auzoak
obrak erakats itzatzü Aspaldi handian eta bizkiak erditzen ditu
elizalat eraman eta desir hori nian. bere emazte gaixuak.
trai la la la lai larai lai lai
han espusa nezazü. Txoria zuñen eijer khantüz oihanian! Hori bakarra behar genian
nihaurek entzün dizüt igaran gaian. dio amorru bizitan
Apezak dire Españian Eia! Guazen, maitia, bi biak ikhustera: bainan aguro agertzen zaio
beretterrak Erruman, Entzüten badüzü, adiskide bat bisitan
hurak hanti jin artino xarmatüren zütü. hiru bat orduz mintzatzen dira
trai la la la lai larai lai lai leihoak erdi itxitan
gitian txosta kanberan. Amak utzi ninduzüzun bedats azkenian; karneta ere eskeintzen dio
geroztik nabilazü hegalez airian. biharamuneko zitan.
Aita dizüt hil berri, Gaiak jaurthüki nindizün sasiño batetara,
amak eztizü urth'erdi Han züzün xedera, Handik aurrera Adan jarzen da
zurekilan libertitzeko Oi! ene malürra! su ta gar kausaren alde
trai la la la lai larai lai lai foileto batzuk eman diozkate
dolua dizut barnegi. Txoria, zaude ixilik, ez egin khantürik, hutsaren truke, debalde
ez otoi niri hola zuk egin pleinurik; Marx eta Lenin irakur ditzan
Oihaneko otsua, estüzü profeitürik ni hola phenatürik, gehiegi nekatu gabe
dolu dereiat, gaxua Ez eta plazerik hiru astean egiten zaigu
antxuekin lo'gin eta ni thunban sarthürik. fede berri baten jabe.
trai la la la lai larai lai lai
zeren barurik beihuxa. Bortiak xuri dira elhür dienian, Eta horrela bihurtzen dira
sasiak ere ülhün, hosto dienian. teologiak programa
Enunez ni otsua, Ala ni malerusa, zeren han sarthü nintzan? nolabaitean arindu nahirik
gutiago gaxua, Jun banintz aitzina, gizonak daraman zama
antxuekin lo'ginik ere ezkapatzen nintzan. ez baldin badu guztiz galdu nahi
trai la la la lai larai lai lai nahiko eskas duen fama
kuntet gabez beinua. Xoria, zaude ixilik, ez egin nigarrik, Mosku aldera itzul liteke
zer profeitü dükezü hola aflijitürik? Erromako elizama.
Borthü goretan lanhape, Nik eramanen zitüt xedera laxatürik,
hur bazterretan ahate Orhiko bortütik, JAUN BARUAK
zü bezalako faltsüetrik ororen gañetik.
trai la la la lai larai lai lai Jaun baruak aspaldin
ez dizut nahi deus ere. TEOLOGIA ETA IDEOLOGIA xederak hedatü zütin, (Bis)
txori eijer bat hatzaman dizü
UDABARRIAN Zeru altuan zegoen jaunak Paubeko seroren komentin,
egina zuen mundua orai harekin biziren düzü
Udabarrian zarra erara sei egunetan izerdi patsez aspaldian gogun beitzin (Bis)
Londresko ziudadean, moldatu eta ondua
maitearentzat oiak erosten zazpigarrenez deskantsatzia Xedera baliz halako
denda aberats batean. atera zuen kontua merkatietan saltzeko, (Bis)
izadiaren igeltserua Ziberuako aitunen semek
Dama galant bat topatu neban etzen batere tontua. eros litzazkie oro,
tabladu baten gainean, halako txori eijertto
kortesiagaz itandu neutsan Perfekziozko obra haretan zunbaiten hatzamaiteko (Bis)
oi horrek zegan zirean. laister sortu zen nahaspila
Adan maltzurra abiatzen da Igaran apirilaren bürian,
Bestearentzat diruetan da sagar errearen bila armadaren erdian, (Bis)
zuretzat bihotz trukean. lehendabiziko askatu zuen züntüdan bihotzian,
Eskerrik asko, dama galanta, gerrikoaren ebilla armak oro eskian;
eztot armarik aldean. Eva ikaraz zegoen baina present espiritian,
pekaturako abila. manka besuen artian (Bis)
Armak etxean itxi nituzan
Motriku herri onean, Sagarra koskaz Jauna maite banaizü,
Motriku herri onean eta irentsi orduko erraiten düzün bezala (Bis)
Ana Juanaren etxean. hor entzuten da kondena kita ezazü, kita ezazü
hartu nahi hukek baratza hontako Erregeren zerbütxüa
Txalupatxu bat, txalupatxu bi, fruta goxo ta honena eta maita herria,
Santa Klararen parean, hoa kanpora lotsagabea üken dezadan plazera (Bis)
neure anaia hara hantxe dator eta pagazak ogena
Ana Juanaren legean. esku lanaren beharra zegok Bena trixtüran higatzez
ematen diat ordena. dua kaloia baten barnian(Bis)
TXORI ERRESIÑULA Gü ere ama hala guntüzün,
Adan badoa tirano haien artian
Abestiak
Zure ametsa kontsolagarri, gu biak bat ginen,
tristüra handirenian (Bis) ene bihotza düzü Hilobi bat nahi nuke
zuri bethi egonen: lurpean ezarri,
Orhiko txoria den bezala Kitatü behar zütüt ene gorputz tristea
fidel Orhi bortiari (Bis) lotsaz etxekuen. gorde munduari,
Üskaldün guziak nire etsaiak oro
gütüzün, ama zure zerbütxari Oi!, ene traidoria daitezen liberti!
Alageraki lehen bezala, zer düzü erraiten? Akort izango zara
egin izagüzü erri (Bis) Elhe faltsü erraitez haiekin zerorri.
etsireia asetzen?
Ikhusten gütüzü othoitzetan Ene flakü izanez IZOTZ ONDOKO IGUZKI
zure arbola saintiari. (Bis) zira prebalitzen,
Sorthü berriak, bere khuñatik, hortatik ageri'zü Izotz-ondoko eguzki, neguaren parre:
lehen elhia du "ama" nunko seme ziren. Olerkariak noizpait irri goratzarre.
Bere ilüsione ederrian, Emeki duk itxaroz piztu garai-larre:
ez dezazüla abandona (Bis) Maitia nahi zütüt Udaberri-lamiak larreon batzarre (bis)
segreki mintzatü,
Zure amodiuaz egar itzozü arrazuak dereitzüt Behetik nator, ibarrak izoztuta utziaz,
bizitze huntako phenak nahi esplikatü; mendia jaiez dago urrezko jantziaz.
Begira dezan azken hatsetan, bihotz oroz züntüdan Haren parrea dadat irrika biziaz,
azken hitza zure "Ama" osoki maithatu: gozatua baitu gaur ezti bereziaz (bis)
Kitatu behar zütüt,
BI AMA ALHABA hiltzera nuazü. Udalenak irria oi-du zoro ozena;
udak, haragikoia; udazkenak, bena;
Barkoxen badira Thunba bat nahi düzüt negu-gau oskarbien izotz-ondorena
Bi ama alhaba; lürpian ezarri, berriz, bakarra duzu: denetan emeena! (bis)
Algarri segretien khuntatzen ardüra. ene khorpitz trixtia
Hek uste gabe heltü, haier beha zena, gorde mündiari, Bai baitetza eriaogean: erio
Etxahun xaharra, ene ixterbegiak atzapar itsusia luzatzen ario
Jinkuaren haurra. egin dezan erri: berbizkunde berria maiteak jario:
Haiekin zirade, Hitzik ezin eta irria hain ezti dagio.
Alhaba amari zu ere hain sarri.
Zen erraiten ari: Izotzak estali zuen gure Euskal Herria;
«Mündi'ari zitazüt bethi trüfaz eni, USAPALA mintzo ozenak zabaldu berbizkun-berria.
Erraiten beteitade: toû pay qu'ey toû payrî» Itzal-zokondoetan lore, izotz-bitxia;
Zer othe da hori? (bis) Usapal bat badugu baña gañetaz ari jauntzen eguzkia (bis)
herrian tristerik
Auxilik alhaba! Negarrez ari zaigu OI GU HEMEN
Hori dün mardalla! kaiola barrutik,
Hitzaz oküpü ondun hil ziña senharra; bere lagun maiteak Oi gu hemen
Hamar hilabeteren bürin, hi jin haurra baitu utzi bakarrik Bidean galduak (Tris)
Harek egin obra, zuen kontsolapenez Heriotz minez.
Hirur hortzekila! badauka beharrik.
Gizonen itzala luzea
Hamar hilabete nin, Oi neure izatea negarrez, haizea gauean
Sorthü nündüzünin! nahigabez beterik! arbolak, erroak airean
Enila hura aita jarten niz beldürrin, Munduan ez da inor heriotza da.
Aiei hau doloria eta ezin jakin ni bezain tristerik
Züganik aita nur nin! ni bezala maiteak Oi gu hemen…
traizioz saldürik!
Hire egüzaita, hoa! Amodioa, Pobreak kalean bilutsik
Zer gizun xarmanta! urrun enegandik. barnea esperantzik gabe
Hareki bürüz bürü jan diñagü zopa; doinua, basoko tristura
Ordin danik badiñat bai nik bethi lotsa Zure esanez dizut ilunabarrez.
Hunki zeitan kota traizioa egin;
Elkarrekin genuen Oi gu hemen…
URX' APHAL BAT gu biok atsegin.
Neure bihotza dago Nundikan ezinaren mina
Urx'aphal bat badügü zugana maitemin zergatik errekan iluna
herrian trixterik, etxekoen beldurrez egurra, kolpeka landua
nigarrez ari düzü hautsi dut zurekin. bide hustuak.
kaloian barnetik,
bere lagün maitiaz Oi! Zer traidorea Oi gu hemen…
beit'izan ützirik: horrela mintzatzen!
Kontsola ezazie, Hitz faltsuak esanaz USURBILGO ELIZA
ziek adiskidik. ez zara asetzen?
Ene makaltasunaz Usurbilgo elizaren hormak,
Oi!, ene izaitia zara baliatzen: ze horma sendoak!
dolorez betherik! Hor erakusten duzu beren zulotan txoriek dituzte
mundian ez ahal da nongo seme zaren. kobiak egiten
ni bezañ trixterik, hand ira sortzen, han
ni bezala maitiak Maitea nahi zintuzket beren kantua toteltzen.
traditu dianik, ahopez mintzatu,
habil amodiua, arrazoiak emanaz Gure herriko elizaren dorrea,
hurrunt ene ganik. zuri esplikatu; dena edergailuz apaindua;
nik bihotz guztiz zer dorre galanta!
Traditu zütüdala zaitut osoki maitatu;
deitazüt erraiten; zu utzi beharrez daukat Edergailu bakoitza,
bata bezañ bestea heriotza gertu. harri bakoitza,
Abestiak
zenbat izerdi, odol eta nigar gaiak oro igaraiten-tut pozez kantari
kosta ote zitzaizkien Ameriketako Inditarrei… maitearen onduan.
Itsas ontzi…
E, Etxebeste jauna…? ITSASOA LAINO DAGO
Agur senideak
Eta dorre luze hori Itsasoa laino dago agur lagunari
Usurbil-go Baionako barraraino, agur Euskal Herri osoari.
Eliza Nagusiaren nik zu zaitut maitiago Ez egin negar
dorrea da (Bis) arraitxoak ura baino. etorriko naiz
egunen baten
ZORION BETI BESTERENA Itxas-Aita, ur alorra pozez kantari.
Ama Lurraren senarra,
Maite zaitut, zorion bizi-iturri ilezkorra Gora Euskal Herri
inun etzeralako, gure poz eta negarra. Gora Euskal Herri
ezer etzeralako, Gora Euskal Herriari.
maite zaitut, zorion. Hondarribi, itxas herri
lamiaren amets kabi, UME EDER BAT / NERE
Amaitzen zeralako mariñelen bizi-toki MAITIARENTZAT
edozein gaurditan maitietan maitagarri. (J. M. Iparragirre)
kale baten ertzean
maite zaitut, zorion. ------------------ Ume eder bat ikusi nuen
Donostiako kalean,
Keinu zeken batekin Itsasoa laino dago hitz erditxo bat hari esan gabe,
azkar zoazelako Baionako barraraino. nola pasatu parean?
hertsi ezin liteken Nik zu zaitut maiteago Gorputza zuan liraiña eta
parentesis haundira, txoriak bere umeak baino. oiñak zebiltzen aidean;
zauritutako ezpainak politagorik ez det ikusi
sarri dituzulako Aita gutaz oroit dago nere begien aurrean.
zoritxar zeralako lainopean gaueraino.
maite zaitut, zorion. Nik zu zaitut maiteago Aingeru zuri, pare gabea
arraintxoek ura baino. Euskal Herriko alaba,
Ezpain zauritu eta usterik gabe zugana beti
begi lanbrotsuak, Afaria suan dago, nere bihotzak narama.
akasozko keinu bat, bero beroa sarridino. Ikusi nahian beti hor nabil,
ezer ez gehiago. Nik zu zaitut maiteago nere maitaia, hau lana…!
egur onak sua baino. zoraturikan hemen naukazu
Horrelaxe bakarrik beti pentsatzen zugana
zorionik gabe Izar zuriz mila dago
maite zaitut zorion iparretik hegoraino. Galai gazteak galdetzen dute:
beti ukatua. Nik zu zaitut maiteago aingeru hori nun dago?
ilargiak gaua baino. Nere maitea nola deitzen dan
Hitz soil bat zeralako ez du inortxok jakingo;
poetek asmatua Lo egizu, egizu lo, ez berak ere, ez luke nahiko;
zorionik asmatzen deskantsuan bihar artio. konfiantza horretan nago.
etzekitelako, Nik zu zaitut maiteago Amoriodun bihotz hoberik
denona zeralako gau beltzean loa baino. Euskal Herrian ez dago.
ezer etzeralako
maite zaitut zorion Orain haurra hor lo dago; XORIERI MINTZO ZEN
beti besterena. lo egizu aingeruño. (Mixel Labeguerie)
Nik zu zaitut maiteago
URZO LUMA GRIS GAIXOA zure aitak nihaur baino. Xorieri mintzo zen
Mintzo zen errekari
Ürzo luma gris gaxua, orai bidajin bahua; ZUTAZ OROITZEN NAIZ Oihaneko zuhaitzeri
baratzen bazaik musde Sarri, jaun apetitü hun Ta zeruko izarreri
hura, Zutaz oroitzen naiz Mintzo zen haizeari
begiz ikusten balin bahai, Phetiriñalat bahua. ene Maddalen. Xoro batentzat zaukaten
Etxetik urrun zaude Xorieri mintzo zen
Artoz asia hun düzü libertatia bagünü; maite zaitudan arren. Xoro batentzat zaukaten.
Orhiko bago erkürtto hurak guri hobetxe Festa bakar hartan
zirkützü, azaldu zinen. Ez zakien irakurtzen gizonen liburutan
anglesa Frantzian sartzen bada, Españalat Dena esango dizut Bainan ongi bazakien zeruko seinaletan
baguatzü. maite zaitudan arren. Zeruko seinaletan ta jenden bihotzetan.
Baina bukatu da
Ürzua, ago ixilik, Frantzian eztük anglesik; seguru naiz zeren Xorieri mintzo…
Baiunara jiten badira Agaramuntek hilen tik; etxetik urrun nabil
Phetiriñalat eztük jinen zaragolla lüze hetarik. maite zaitudan arren. Haurrek zuten harrikatzen zahar gaztek
trufatzen
Fida niz zure erraner, fidago ene hegaler; ITSASONTZI BATEN Etxekoek berek ongi laneko baliatzen
goraintzi erran behar derezü jiten badira Laneko baliatzen eta gosez pagatzen.
angleser, Itsasontzi baten
nik ere her gisan erranen diet español papo Euskal Herritik kanpora Xorieri mintzo…
gorrier. naramate eta ez dakit nora (Bis)
Hil da xorua bakarrik bakarrik da ehortzi
BASOILARRAK Agur nere ama Ez zen han kristau bat ere salbu lau hilketari
laztan goxoari Salbu lau hilketari ta apeza kantari.
Basoilarrak kantatzen düzü, Agur nere maite politari
Iratiko basoan; ez egin negar Xorieri mintzo…
nihurk elezakezu pentsa etorriko naiz
nik zer dudan gogoan: egunen baten Hil hobian ezartzean haizea zen gelditu
Abestiak
Xoriak ziren ixildu zerua zen goibeldu gizon artera sartuta!
Zerua zen goibeldu ta jendea oroitu. Edozer gauza esaten degu Iñoiz pentsatzen nere artian
edanarekin poztuta. Ni jarritzen naizenian,
Xorieri mintzo… Bi alkandora ekarri ditut, Gaur ere asko dirala joango
bat eranztea ahaztuta… Lirakenak zuzenian.
URTXINTXAK Pellok bi nola jantziko ditu Ez luke iñor sinistatuko
bat besterikan ez du ta? Zer pena ematen didan.
Urtxintxak oihanian Ai! horla nintzan ni ere sano
Jauzika, BEGIAK PARREZ-PARREZ Ta gazte nengoenian…
Aldaxkatik aldaxkara… Gaur limosna bat eskatutzen det
"Zuk erradazu, ama Begiak parrez-parrez, Jainkuaren izenian.
Zendako bihotza negarrez, (Bis)
Ez diren erortzen lurrerat?.. " halaxe joaten nintzan, maitia, Ai! txorakeri asko egiten
zugandik, dolorez (Bis) Da zentzurik ez danian;
Nik ere nahi nuke izan Sinista zazu ur hau pasia
Urtxintxa bezala! Ama zuriak neri, Daukanaren esanian:
Hain gora, hain trebe, parian pasata, (Bis) Hobiago da sasoin dan arte
Izaiteko libre!… ez dit agurrik egin, maitia, Saiatutzia lanian.
burua jirata (Bis) Negar egiñaz ibili gabe
Urtxintxak oihanian Gero denbora joanian…
Zintzilik, Ama zuriak neri Limosnatxo bat bildu eziñik
Buruz behera buztanetik!… ez agur eiteko, (Bis) Jainkuaren izenian.
"Zuk erradazu, ama, zer palazio dauka, maitia,
Zendako zuri emateko? (Bis) HAIZEA DATOR
Ez duten buruko minik?.. "
Palazio eder bat Haizea dator ifarraldetik,
Nik ere nahi… haitzaren gainian, (Bis) hego berotik ekaitza,
ez da euririk sartzen, maitia, ez da nabari lanbro artean
Urtxintxak oihanian ari ez dunian; ai, ai, ai. asaba zaharren baratza…
Karruxkaz, ez da haizerik sartzen, maitia, Eguneroko lagunak ditut
Neguko bildu heltzaurrekin… ez dabilenian. beldurra eta zalantza,
"zuk erradazu, ama, ardo txar honek eragiten dit
Zendako LIMOSNATXO BAT / MUTIL KOXKOR noraezeko balantza.
Ez dezaketan egin berdin?.. " BAT
(P. M. Otaño) Itzal gaiztoak isurtzen dira
Nik ere nahi… mendi hegaletan behera
Mutil koxkor bat itsu aurreko argi apalak badoaz laster
LAIDA PILOTARIA Zubela aldamenian bat-batean itzaltzera…
Gizon burusoil bizar zuri bat Izen zehatzak uzten ditugu
Zilar finaren pare da pilotaria Bi makuluren gainean, erortzen zulo beltzera,
Korpitza sano eta zohardi begia Kale ertzian ikusi nuben prestatzen gera etxe hustua
Txerkatzen dü lehialki plazan jokatzia Iñora ezin joanian arrotz guziei saltzera.
Bere Euskal Herria gora laidatzea. Ta bera nor zan jakin nayian
Inguratu nintzanian… Etxea hustuz badoa ere
Zelüko jinko jauna, gutzaz orhit zite Limosnatxo bat eskatu zidan noizbait bazuen biztunik,
Pilotarien biltzarraren zü jar zite jabe Jainkuaren izenian. ez dut onartzen ordez datorren
Gazte horriek ondotik har dezaien parte maizter aldrebes hiztunik…
Zer lizateke Euskal Herria pilotarik gabe? Zerbait emanaz galdetu niyon Nahi ez badugu denon artean
Al zan modu onenian, eraman karga astunik
Eder pilotaria agertzen delarik Jayotzatikan al zeukan ala gurdi okerra zuzen lezakeen
Aingüru baten gisa xuriz beztitürik Gaitzak hartuba mendian; dotrinarikan ez dut nik.
Gogua arin eta kurajez beterik Erantzun zidan: ez semia, ez,
Harek eztü ordian nihuren beldürrik Nik sasoya nubenian, Agur oihanak, agur itsaso,
Ez nuben uste iritxitzerik atariko lizardia
Zelüko jinko jauna… Onetara azkenian… imajinetan izkutatzen zait
Gaur limosna bat eskatutzen det hurbileko izadia
Perkainen denboratik bai eta oraida Jainkuaren izenian. Odolarekin pozointzen dugu
Plazetan zunbat lüta eginik izan da herri baten izerdia
Zunbat txapeldun jelki hemen hanitx bada Eta segitu zuben esanaz: irrintzi gorriz auzika dator
Nihuntik ez laiteke pilota galtzera. Lengo gerrate denian, irabazleen zaldia.
Ni aurren xamar ibiltzen nintzen
Zelüko jinko jauna… Beti edo geyenian. NERE HERRIKO NESKATXA MAITE
Nekatu gabe aisa igoaz,
ARI NAIZELA, ARI NAIZELA Aldapik luzenian, Nere herriko neskatxa maite
Etzan burura asko etortzen Ahozko lorez zaitut gaur laztantzen
Pello Errota: Gu ala genbiltzanian… Itsaso garden, lur gozoko landare,
Gero limosna eskatutzerik Kresalaren usain, zeru kolore
Ari naizela, ari naizela, Jainkuaren izenian. Nere bihotzaren taupaden hotsez
hor ikusten det Txirrita. Zure grazia dut kantatzen.
Eta zein ez da harrituko gaur Odola bero eta burua
gizon hori ikusita? harrua dagoenian Bihotz minberen egunsentia
Dudarik gabe egina dio Edozeñ moduz sartutzen da bat Herri sufrituaren lamia
andregaiari bisita. halako itsumenian: Ipuin zaharren piper eta eztia
Oso dotore etorri zaigu Atsekabe ta negar samiñak Erreka garbien kantu bitxia
bi alkandora jantzita. Badatoz ondorenian, Udazken lizunen zaude jantzia
Nola ere bai batek biziya Izar zerutarren irria.
Txirrita: Utzitzen ez dubenian
Limosnatxo bat eskatu behar Lanbro artetik itsas geldira
Hauxe da lotsa eman didana Jainkuaren izenian. Leunki zoazen txori airosa
Abestiak
Amodiozko sentipenaren hatsa kate motz eta astun batez Bestela…
Zure espainetan loratuz doa
Goizeko ihintzetan belardi zera ZURE BULARRETAN Barkua da oso fina,
Eguzkitan zilar dizdira. dirudiena bergantina, bergantina.
Zure bularretan Bestela…
ERROTA ZAHAR MAITEA lurperatu nun eguzkia
zure begietan Kapitaina korajetsua
Errota zahar maitea urratu nun goiza. eta gainera indartsua, indartsua.
Uraren ertzean Bestela…
Uraren ertzean da Zure hortzetan
Basati beltzean: hozkatu nun haserrea Ezeren beldurrik ez du,
Negar egiten dezu zure hitzetan inork ez du hau ikaratu, ikaratu.
alea xehetzean. gorde nun poema. Bestela…
Ni ere triste nabil
zutaz oroitzean. Zure soinean Txikota berga ta denak,
Izar eder bat dago galdu nituen eskuak moldatzen ditu kapitainak, kapitainak.
hor goiko lepuan. zure ezpainetan Bestela…
Errota zaharra, berriz, ahantzi nituen neureak.
erreka zokoan. Untzian dabilenean,
Berebiziko pena INTSUMISOARENA marmarizoa gehienean, gehienean.
Badaukat barruan: Bestela…
Ezin gindezke bizi Postari zintzo horrek
Elkarren onduan. zer dakark karpetan? Pipa badu ezpainetan,
Bizitzaren legea amodio gutunik ez da beldurtzen sekulan, sekulan.
Nahi det onartu etzegok hiretan Bestela…
Horrela beharra militarren ohar bat?
Koraiaz hartu. bitxi benetan Bizar luze gorrizkara
Berez dijoana bidali duenari holandesaren tankerara, tankerara.
Zertan behartu? eramaiok bueltan. Bestela…

AITA SALDU NAUZU Natural sentitzen dut Horra adierazi dana,


egiten dudana nolakoa den kapitaina, kapitaina.
Aita saldu nauzu idi bat bezala eta natural egin sentitzen dudana Bestela…
eta abandonatu Intsumiso egin naiz
ez baninduzun bezela. horixe da dana BEOTIBAR
ahaztu gabe guztioi
Aita nerea lotsarik gabea muxu handi bana Beotibarko zelaiak, lehen illunak,
adio triste bat izan da gaur alaiak.
herentzia zurea. Nigarrez ari zara Beotibarko harkaitzetan frantsesak
ama maite hori gure oiñetan.
Aita nereak utzi naun bezala ba omen nuen beste
illunpetan bizi behar aukera ugari. Arro asko sartu ziran, umil asko irten dira
etxetik urrundi. Nola obedituko Oñaz, agintari haundia, zuretzat guro bizia.
diot eroari
URAK DAKARRENA ez badizut jadanik Nora zoaz Oñaz jauna, frantses
obeditzen zuri? jendearengana?
Urak dakarrena Elur-maluta ugaria, ugariago etsaia.
Urak daroa Ene kolega maite
lurrak emandakoa beldurtia haiz hi Larrean emaztetxoak, begiak malkoz bustiak:
lurrean gelditzen da. aholkuak ematen zatoz lehenbailen etxera, bestela galdu zera.
Eta gu hemen ez hadila hasi
beti gu hemen. kartzelara noala Aurrera, mutil maiteak, etxera doillorkumeak:
diostak itsusi hil hemen edo garaitu, asolen du Oñaz jaunak.
Zuhaitz bezala lurrean etor hadi bisitan
katuak bezala haizean txorizo ta guzti. Nor gelditzen da atzean, Oñaz ikusita
muinak bezala erroetan aurrean?
ura bezala itsasoan. Funtzionari zoli Zu zara nere nagusi, zurekin hil edo bizi.
ene kartzelero
Ekaitzak bota-arazten juezen sententzia Joan dira hemendik betiko, ez dira iñoiz
ifar eta hegoaldetik txikien borrero etorriko.
gizon izateko hasi behar da ezin nauzu hain errez Gure euskaldun mendiak ez besterentzat
gizon izaten hemen. bihurtu numero gaziak.
kantari esnatzen naiz
TXORI TTIKIA goizero goizero. URRUNDIK HELDU NAIZ

Txori ttikia nintzelarik KAPITAIN PILOTU Urrundik heldu naiz luze ibiliz,
esan zidaten, bidez bide eta bidetako
kaiolan bizitzeko Ni naiz Kapitain Pilotu. hautsak garia sortarazi du
sortua nintzela, Ni naiz Kapitain Pilotu. ene oiñetako behatz artetik…
gero arrano bihurtuko nintzanean Neri behar zait obeditu, obeditu.
kaiola hautsita aldegingo Bestela zenbaiten kasketa Ene burua untzaz ari da estaltzen,
nuen beldurrez, bonbilun, bonbilun behera eskuetako behatzetan madariondoaren hosto
libro nintzela sinistarazi egin ezkero zenbaiti, xamurrak
nahi zidaten, bonbilun bat eta bonbilun bi loratzen…
horregatik iriki zizkidaten ateak eragiok Santi arraun horri.
egin nezan hegaz, eragiok Santi arraun horri. Bizkarrean…
bainan luze gabe ohartu nintzen ortzien barna…
hanka harkaitz bati Kapitaina da txit beltza, magali mikatzen kimuak
lotu zidatela dirudiena alkitrana, alkitrana. txertatzen ari zaizkidalarik…
Abestiak
San Migeletan… itsasoa… ñabarra Egoten al zarete hemendik aparte: N. J. : Biyotz nereko dama polita,
ludia ttipitzen duen itxasoa… Baldin arotz horiek jakiten badute, asmoz muda zaite, auxen tori-ta
Garien egiteko urtuko zaituzte. amasei duroko urre fiña,
Ene baitan urriaren hego haizearekin batera, sendatu nai zazun nere miña,
hazi busti eta emankorra JUANA BIXENTA OLABE J. B. : Ez, jauna, ez, ez!
ari du… (Indalecio Bizkarrondo - Bilintx) Merezi beziñ kopeta beltzez,
esango diyot ezetz ta ezetz!
Zilegi bekit adiskide, esatea, pentsatzea J. B. : Nagusi jauna, auxen da lana,
harek ez du goroldio baizik sortuko amak bigaltzen nau berorrengana. N. J. : Gañera berriz, Juana Bixenta,
gure harrizko buruetan… N. J. : Ai, bigaldubo bazinduke maiz! utziko dizutet etxeko errenta
Zu ikusita konsolatzen naiz. kito zor dirazuten guziya,
EUSKAL ROCK & ROLLIN Xinista zazu kunplitzen banazu kutiziya.
oso zoraturikan nakazu! J. B. : Lotsa gogorra!!
Izan gira euskal herrin Orren polita nola zera zu? Sufritzen dago gaur nere onra,
rock & rollin penaz malkuak darizkit orra!!
J. B. : Amak esan dit, etxeko errenta
Gaüa heldü denin pagatzeko dirurik ez zuben-ta, N. J. : Nik ditut kulpak, ez egiñ negar,
adiskidiekin ia egingo diyon mesere, orlakorik ez nizun esan biar;
juraiten girela bestaka… illabetian geienaz ere, animan sentitutzen det miña
itxogotia; zuri ofensa ori egiña.
Bal-en urhentzin bara zierto dala ematia Maldiziyua!
ene maitea pasa baño len illabetia. Ez dakit nun nekan juiziyua,
eneki jin zite "au coucou des bois" eskatzen dizut barkaziyua!
zü eta ni N. J. : Logratutzia, errex alare,
biak goxoki. naiz ori ta beste zernai gauza're, J. B. : Barkaziyua, du-ta eskatu,
seguru dala esan amari, nere biyotz onak eziñ ukatu;
ARRATSALDE LIZUNA zu baldiñ bazatoz mandatari; erakutsi ditalako, jauna,
dudarik gabe, gaitz egiñaren damutasuna,
Arratsalde lizunak nere borondatiaren jabe konforme nago;
bere baitan bildu ginduen, zu zera, Juana Bixenta Olabe. ez egiñ-ta ofensa geiago,
eta odol gaztearen eraginaz gaurkua oso aztutzat dago.
haren soina daldartuz joan zen. J. B. : Beraz bertatik nua etxera
poz aundi bat amari ematera; N. J. : Berriz nik egiñ zuri ofensa?
Bizitza-xokoetaz deus ez zekiten begi ñabar oraiñ ariyo, nagusi jauna, Arren orlakorik ez bara pensa!
haiek presaka juan biat amagana. Zaukazkit neskatxa fiñ batetzat,
urrun joan nahirik, N. J. : Ez zuazela; eta gusto aundiz emaztetzat
eguzkiaren printzetan eta itsasoaren zilarrezko portatu zaite nik nai bezela, artuko zaitut;
dizdirean galtzen ziren. gaur etxera juan ez zaitezela. biyotzetikan esaten dizut,
zuretzat ona baderizkizut.
Sentipenak, berriz, Zuben etxia dago irruti,
itxaropenaren eta zalantzeren artean birian zer gerta izan bildurti; J. B. : Ori egiyaz baldiñ badiyo,
lauso… ahalgetasunaren aurka burrukatu bara iya pasa da eguna, neregana egon liteke fiyo;
ziren. arratsa berriz dator illuna; bañan usatubaz kortesiya,
oraiñ juatia ama neriari lizentziya
Irabazi behar hartan, txartzat iruki, nere maitia; eska bezaio.
arratsalde hari berez zijoakion gaur emen bertan gera zaitia. N. J. : Ori gustora egingo zaio,
ongi nahia jabetzen hasi zen, biyar goizian juango naitzaio.
eta lillurak jotako ezpain gordiñen artetik Ez juan etxera, bire oietan,
irriño bat, gabaz, bakarrik eta illunbetan; J. B. : Banua oraiñ.
udaberriko belar gaztearen intza bezain hezea kontura erori zaitia zu: N. J. : Atoz onuntza,
lortu zen gabaz illunbian juan biazu birerako artu zazu laguntza.
nigan ahalgetasuna soraraziz. peligro aundiz, Adi zazu, morroi Joxe Juakiñ
eta obe dezu eun aldiz etxera farolan argiyakiñ
Lore hura, biyar goizian juan egun argiz. aingeru oni
nere baitan landatu nuen, gaur zuk laguntzia da komeni,
gero, J. B. : Ezetz etsiya egon liteke, kezketan egon ez nariyen ni.
nere gau ixilletan, ni emen gelditu eziñ niteke;
oroitzapenak dastatzean, amak espero nau gaberako, Morroiak: Aingeru ari lagundu eta
gaztetasunaren bizigarri hura eta ark espero naubelako, orra, jauna, egiñ ostera buelta;
maiz dut laztantzen. juan biar det nik; birian, bai, bildurtxo zan bera,
alaba ikusi bagetanik bañan allegatu-ta etxera
ITURINGO AROTZA amak izango ez luke onik. kontentu zegon;
oraiñ kezketan ez du zer egon,
Ituringo arotza, Erramun Joakin, N. J. : Emen zuretzat dira parako oiera juan ta pasatu gau on.
Hasarre omen zaude zeren degun jakin, jaki txit goxuak afaitarako;
Santurik ez daiteke fiatu zurekin: erariya berriz, -Jaungoikua!-, Eldu zanian urrengo goiza,
San Kristobal urtuta joaliak egin. illak piztutzeko modukua nagusiyak zuben kunplitu itza
ardo onduba, juan zitzaion amari etxera,
Arotzak erran dio bere andreari: ontzen urtietan egonduba, andretzat alaba eskatzera;
"urtu behar dinagu; ekarran santu ori. " Malaga'tikan da bigalduba. amak txit firme
"gizona, nora zoaz? bekatu da hori. " artu ta gero milla informe,
"etzionagu erranen sekulan nihori. " J. B. : Jauna, berorrek, bañan alferrik, gelditu ziran biyak konforme.
badaki armatzen lazo ederrik;
Iturringo garaile, Ramuntxo Joakin, lazua eiz bage gera dediñ, Andik zortzi bat egunetara,
Hasarre omen zira zeren dudan jakin. nere etxian nai ditut egiñ edo amar ziran ez dakit bara;
Konfesa zaite ongi erretorarekin: afaldu ta lo; ez, amar eziñ zitezken izan,
Ez dute zer fidatu santuek zurekin. naiago ditut ango bi talo, andik zortzi egunera elizan
ta ez emengo milla erregalo. ezkondu ziran;
Kobrezko santurikan inon bazarete, ezkondu ta etxera segiran,
Abestiak
jendia franko bazuten jiran. euskalduen artean Uso zuria aurkitu dute,
maitagarriena. hotzaz dardaraz erdi hila.
Bost illabete edo sei ontan Munduan sortu zanik Uso gorria garretan dago
ez dirade beti egondu lotan; hikuntzik zaharrena, Euskal Herriaren bila.
eman dute zenbait jirabira gora ta gora euskaldunak Uso zuria lehengoa duzu,
eta gozatutzen bizi dira eta gure euskara. uso gorria geroa
ditxak ausarki; Euskal Herritik uso bakar bat
obeto eziñ litezke arki, IKASTOLETAKO ERESERKIA eguzki aldera doa.
espero dute aurtxo bat aurki.
Plazara, euskara plazara! Uso zuria, uso gorria…
Dama gaztiak, ez egon lotan, euskaldun irakasle eta ikasleok …neure umeak neure zain.
begira zaitezte ispillu ontan dantzara! plazara, dantzara!
gustatuta birtute ederra, Geure herriaren geroa baikara San Juan loreak usaina dute
andretzat artu bere maizterra eta Herriek arima,
du nagusiyak; Bai, arreba ta anai, Euskal Herria euskara barik
orla irabaztera graziyak guk ere herria izan nahi, irin gabeko ogia.
saia zaitezte beste guziyak. geure lurrak laiatuz eta irauliz Euskal Herria euskara gabe
udaberriko emaitzaren zai! hegal gabeko usoa,
HAURRAK IKAS ZAZUE herri jakintza nahi dugu uso gaztea aidatu hadi,
eta jakintza herriarentzat nahi! eta eguzkiraino hoa.
Haurrak ikas zazue,
eskuaraz mintzatzen, Plazara, euskara plazara! Uso zuria, uso gorria…
ongi pilotan eta, euskaldun irakasle eta ikasleok …neure umeak neure zain.
oneski dantzatzen (bis) dantzara! plazara, dantzara!
Geure herriaren geroa baikara eta bai, eta bai,
Aide ttun ttiki ttun nik euskarari bai ta bai.
aide ttun aide.. (tris) Ez, erderarik ez! eta bai, eta bai,
euskadin sortu ginanez guk euskarari bai ta bai.
Gure kantu zaharrak, Denok Euskara bakar bat nahi dugu
kontserba ditzagun, Bizi giro ta jakintza bidez AZKEN AGURRAREN NEGARRA /
aire politagorik Mundu berri bat nahi dugu NORA ZOAZ ESKUAL SEMEA
ez da sortu inun (bis) Herri bakoitzak beretik emanez
Nora zoaz eskual semea,
Aide ttun ttiki ttun… Plazara, euskara plazara! arma hori eskutan?
euskaldun irakasle eta ikasleok Armen hartzera deitzen naute
Euskaltzaleak gera, dantzara! plazara, dantzara! frantsen aldera (bis)
neska-mutil gazte, Geure herriaren geroa bait gara
poza ta alaitasuna Eskualerritik urrunduz,
guk ditugu maite (bis) Plazara, euskara plazara! ta atzerrira joanak,
euskaldun irakasle eta ikasleok a ze negarra entzunen duzu
Aide ttun ttiki ttun… dantzara! plazara, dantzara! Eskualerrietan! (bis)
Geure herriaren geroa baikara
Eperrak kantatzen du Morts pour la patrie, (bis)
goizian goizetan GUK EUSKARAZ eskuara baizik
ez asko fiatzeko etzakiten haiek
mutilen hizketan (bis) Guk euskaraz morts pour la patir…(bis)
Zuk, zergatik ez? (Bis)
Aide ttun ttiki ttun… Gure historian zehar
Euskara putzu sakon zenbat malko ta ezbehar!
Fiatzen bazerade eta ilun bat zen, (Bis) Landetaratu gindutenekila
mutilen hizketan, eta zuek denok dugu orain hil behar (bis)
eroriko zerade ur gazi bat atera zenuten
harri labanetan (bis) handik nekez (Bis) Bere ama agurtu du
etxolako atarian;
Aide ttun ttiki ttun… Guk euskaraz… bere amak bisitatuko du
atzerriko hilobian (bis)
AITORREN HIZKUNTZA ZAHARRA Orain zuen birtutez
zuen indarrez (Bis) Morts pour la patrie, (bis)
Aitorren hizkuntza euskara eskuara baizik
zaharra itsaso urdin etzakiten haiek
nahi degu zabaldu eta zabal bat morts pour la patir…(bis)
munduaren aurrean izanen da
gizonki azaldu, eta guria da (Bis) GUDARI EUSKALDUNAREN KANTUA
baldin gure zainetan
odolik badegu - Zer duk nigarrez, zer duk hain ilhun,
euskaldunak euskaraz eskualdun gudari?
hitz egin behar degu. Ator gurekin, phesta duk egun,
BAI EUSKARARI gaitezen liberti.
Zein hizkuntza ederra
euskera guria Uso zuria, uso gorria Ez, ez, ez naike alai izan ni
inun ez det aurkitzen dantzan nabil suaren gain. ez baita libro Euzkadi,
beste bat hobia Uso gorria, uso zuria ez baita libro Euzkadi.
usai goxondun hizkuntz Herriak Euskarari Bai. Ez, ez, ez naike alai izan ni
txukun ta argia, Neure kabia daukat garretan, ez baita libro Euzkadi,
biraorikan ez duan neure umeak neure zain, ez baita libro Euzkadi.
hizketa garbia nago odoletan, garretan,
txinparta gainetan Lagunak hilak, gorputz lur pean,
Gora euskara maitea neure umeak neure zain. edo desterruan…
zoragarriena Gu berritz hemen, bertzen menean,
Abestiak
preso gur'etxean… Agur eginik Burgosi espetxetik jali ta joanen zaio bila!
nahizta ez asko merezi Maji neskatila, hori dun mutila!
Ez, ez, ez naike alai izan ni bueltan gentozen Kriado jauna Nihor salatu baino nahiago du hila!
ez baita libro Euzkadi, gendula nagusi
ez baita libro Euzkadi. Bakoitzak zazpi polizi Itziarren semeak
Ez, ez, ez naike alai izan ni heuren pistola ta guzi ez du laguna salatzen
ez baita libro Euzkadi, bideak libre zitun ihesi Eta zakurren aurrean
ez baita libro Euzkadi. nahi zuenak hasi tinko ta ixilik egoiten.
Heldu ginen Zamorara Espetxerat igorri dute,
Gauak goiz alba duela ondoko, ifernu zulo hontara Amak ez du ezagutu
lagun, orhoitadi Jainkorik bada dagon lekutik Ta Majik, pulliki pulliki,
luza gabe diuk bai libratuko gaitzala anpara Eman dioska bi musu.
gur'Ama Euzkadi. Urte batzuren bolada
gu hemen izango gara EZ DEAT ERRANEN
Bai, bai, bai alai izango naiz ni bien bitarte Euskal Herria
libratu-eta Euzkadi, askatzen ez bada Burua sutan eta odola kaldan
libratu-eta Euzkadi. Urte batzuren bolada begiak dir-dir jakin nahian
Bai, bai, bai alai izango naiz ni gu hemen izango gara hor dago gazte beti barrandan
libratu-eta Euzkadi, bien bitarte Euskal Herria so huni, so hari duda-mudan.
libratu-eta Euzkadi. askatzen ez bada.
Hau entzun eta hura aditu
EUSKAL HERRITIK APARTE ITZIARREN SEMEA denek arrazoin, nola trenkatu?
Nahasi haute, ezin ukatu
Euskal Herritik aparte Itziarren semeak orain ez dakik zein bide hartu.
mila legua bitarte ez du laguna salatzen…
esku eta hanka loturik preso Eta zakurren aurrean Eta hor habil kasik galdua
Zamoran naukate tinko ta ixilik egoiten… lanbro txar batez inguratua
Pentsaturik zenbat urte saltsa askotan doi bat sartua
behar dogun hemen bete Itziarren semea: hori duk mutila! ez duk erraxa hire hartua
pazientzia hartu beharko nihor salatu baino nahiago du hila
libre utzi arte harro egon liteke Maji neskatila, Alta gazte ez deat erranen,
Maiatzeko egun batez espetxetik jali ta joanen zaio bila! zein bide, zein bide
hogeitamar hain suertez Maji neskatila, hori dun mutila! Alta gazte ez deat erranen,
gose greba bat hasi genduen Nihor salatu baino nahiago du hila! zein bide hartu behar hukeen.
geure borondatez
Goitik laguntzarik batez - Haurra zer egin haute holan egertzeko? Baina halere ikus zak ongi
guztia zan geure kaltez - Ama, jo egin naute mintza arazteko zertan dagoen gure Euskadi
obispo ta apaiz golko-haundiak - Izenik eman al duk? Esan zak egia! menperatua ate bi zati
lasai bizi bitez - Ez ama, ez dut eman! Jali naiz garbia! askatasunik ez duk ageri
Hiru egun ta erdira - Jali haiz garbia?
lotu ta komisarira - Bai ama, egia! Hego Euskadin presondegiak
ardi gaxoak bezala goaz Ta amak eskeini zion klabelin gorria. bai eta ere iheslariak
geure hiltegira asko pairatzen langileriak
Jotzen hasiko balira Itziarren semea: hori duk mutila! usu eskainiz beren biziak.
bizkarrik ez erretira nihor salatu baino nahiago du hila
lehenago ere emondakoak harro egon liteke Maji neskatila, Ipar Euskadin, frantseskeria
danak hartu dira espetxetik jali ta joanen zaio bila! toki orotan izan gaberia
Geroztik astebetera Maji neskatila, hori dun mutila! turisma nasai, faltsukeriak
tribunal faltso batera Nihor salatu baino nahiago du hila! hiltzera doa gure herria.
azaldu ginen gure krimenen
kontu emotera Zazpi gizon nituen joka inguruan Alta gazte ez deat erranen,
Mila arrazoi atera Makilaz hartu naute ostikoz lurrean. zein bide, zein bide
ebezan gure kaltera Bainan nik ez dut eman lagunen izenik! Alta gazte ez deat erranen,
karga ederra debalde jaso ta hantxe galditu dira fitsik jakin barik! zein bide hartu behar hukeen. (Bis)
genduen kolpera
Tribunaleko nausia Lau aldiz sartu naute urean burua IRRINTZI BAT
trumoi artetik jausia zangotik euki naute zintzilikatua
gizona ala piztia zer zan bainan nik ez dut eman lagunen izenik, Irrintzi bat entzun dugu
dudan gagoz ia Ta hantxen gelditu dira fitsik jakin barik! ezpataren aurrean
Eztula ta aharrausia Zangotik zintzilik, ni beti ixilik! Oskorria zabaltzen da
haren zientzi guzia Ta hantxen gelditu dira fitxik jakin barik! euskaldunen lurrean.
esku onetan dago mutilak Zeru horren pean jaso
gure justizia Itziarren semea: hori duk mutila! behar dugu herria
Ezker eta eskubira nihor salatu baino nahiago du hila begien aurrean baitu
ha zan ezpata dirdira harro egon liteke Maji neskatila, etorkizun berria.
pentsa zeiteken sartu ginela espetxetik jali ta joanen zaio bila! Hara bihoan fedean
sugeen habira Maji neskatila, hori dun mutila! eta borondatean
Ikaraz nengon begira Nihor salatu baino nahiago du hila! bertan iraun dezan
bost juezen aurpegira beti egiazko pakean.
akerrak ere haien ondoan Izerdia ta odola burutik behera
pizti finak dira ezpainak urratu ta azazkalak atera Bake hortan euskal haurrak
Juizio xelebre hartan Bainan nik ez dut eman lagunen izenik, jaio behar dirade
poz bat nuen neure baitan ta hantxen gelditu dira fitxik jakin barik! etorkizunaren beldur
halako pizti saila debalde odolez beterik, ni beti ixilik! izan ditezen gabe.
ikustea bertan Ta hantxen gelditu dira fitxik jakin barik! Berdin izango dituzte
Bainan gauza baten faltan eskubide osoak
geratu nintzan penatan Itziarren semea: hori duk mutila! kontutan eduki gabe
buztanik zeuken begiratzea nihor salatu baino nahiago du hila zein diren gurasoak.
ahaztu egin jatan harro egon liteke Maji neskatila,
Abestiak
Andre-gizonek elkarri ez egin negarrik
loturik dirauteke Tria lara tria lara la la tria lara munduak ez du eta
haien artean bat ere malkoen beharrik.
katerik egoteke Lepoan hartu ta segi aurrera
Lokarriak iraungo du Handitzen zarenean
maitasunak bezainbat, Ez dugu beldurrik, Ez dugu lotsarik ikusiko duzu
ezkontza ez da izango Nor geran, zer geran aitortzeko ixilik egoteak
ikusgarri ezain bat. Ez gaituk lapurrak, ez eta zakurrak zenbat balio dun
Kataiaz loturik ibiltzeko jarrai zure bidetik
Ondasunak gertatzeko Gizonak bagera, jozagun aurrera hobe da horrela
tresnak ez dira jaunen Gure herriaren jabe egin arte gauza denen gainetik
eskuetan gozatzeko Askatasunaren hegal azpian haizea bezala.
goxokiak izanen Kabia egiten ohituak gare
ondasunaren jabetza Ibiltzen aspaldi ikasia dugu Amaren bularra
izango da publiko Otsoak eskutik hartu gabe haurraren janari
Gizona ez da lan bila aterpe xamur hortan
eskean ibiliko. Tria lara tria lara la la tria lara lo hartu nahi dut nik.

Fabrikak izango dira Lepoan hartu ta segi aurrera MATALAZ


euskal langileenak Arrotzek ezpataz hil nahi banaute
eta solo-pinudiak Isilduko gaituztelakoan Dolü gabe dolü gabe, hiltzen niz,
nekazariarenak. Zutitu ta euskaraz mintzatuko naiz bizia Xiberuarentako emaiten baitut.
Itsas-ontziak izango Nere hiltzailearen aurrean
dira marinelenak. Mutila etzazu nigarrik egin Agian, agian, egün batez
Euskararen harmoniak erortzen banaiz gau ilunean jeikiko dira egiazko xiberrutarrak,
sozial poetenak. Izar berri bat piztutzera noa egiazko eskualdunak,
Euskal Herriko zeru gainean tirano arrotzen hiltzeko,
Eta orduan, orain hasi den borroka luze egiazko eskualdunak,
horretan, nor bere lekua, kontsienteki eta AGUR EUSKAL HERRIARI / AGUR tirano arrotzen hiltzeko.
errespontsableki, hartu ondoren, oferta eta ETA OHORE
demandaren erreinua abolituko dugunean, BATASUNA
gizonak ez dira langosta plato batengatik Zazpi Euskal Herriek bat egin dezagun,
salduko, andreak ez dira gau baterako eta ez guztiok beti-beti gauden gu euskaldun. Aupa gizona, jeiki mutil
gau guztietarako erosiko, Euskal Herrian ez atzar emazte ta neskatil
da klase sozialik izango eta euskaldunak Agur eta ohore Euskal Herriari borrokarako dei eginaz
zoriontsuagoak izango dira. Lapurdi, Baxenabar, Zubero gainari; irrintzi bat dabil.
Bizkai, Nafar, Gipuzko eta Arabari. Euskal Herria diagu zai
KALERA, KALERA Zazpiak bat besarka lot bitez elkarri. presoak eta hilak ere bai
abertzale izan ezkero gaur
Altza begiak zapaldu orok, Zazpi Euskal Herriek… gauden denok anai.
diarra lagunari,
berriro izango gaituk kide Haritz eder bat da gure mendietan, Borrokari luza zaidak eskua
indar emanaz iraultzari. zazpi adarrez dena zabaltzen airetan. hona hemen nerea zabalik
Frantzian, Espainian, bi alderdietan: euskaldunon banan banan hiltzea
Kalera, kalera, borrokalari, kalera (Bis) hemen hiru eta han lau, bat da zazpietan. otso beltzak ez dik beste nahirik
Euskadiren alde
Hire indarraren beharra diagu Zazpi Euskal Herriek… loturik bagare
gure indarrarekin batera (Bis) goaz borrokara!
Hi haiz, Euskal Herria haritz hori bera, Nagusituko bait gare
Zai dago ama, zai aita, arrotza nagusiturik moztua sobera. Gerokoak geroko utzi
zai andre ta lagunak. Oi gure arbasoak ez, otoi ez beira, Gaur Herriak ziok:
Hator, hator Euskadira; zein goratik garen gu jautsiak behera! "nahi diat bizi"
hator, hator etxera.
Zazpi Euskal Herriek… Aupa gizona, jeiki mutil
Ezin gure oihuak isildu atzar emazte ta neskatil
ezin gaituzte zapaldu, Ekalde-Iberian noiz ote sortua? borrokarako dei eginaz
lagunak non diren badakigu, Lau mila urte huntanhunat aldatua; irrintzi bat dabil.
oihuka herria daukagu. hain handi eta azkar lehen izatua, Euskal Herria diagu zai
orai gure haritza zein dan murriztua! presoak eta hilak ere bai
Bultza ta bultza euskal langile, abertzale izan ezkero gaur
euskal populu sufritua, Zazpi Eskuak Herriek… gauden denok anai.
burni kateak erre labetan,
danba-danba lurrera kartzelak. SEHASKA KANTA (AMAREN Otso beltza gauaren gauaz heldu
BULARRA) artzainak zebiltzala kalakan…
Luza eskuak indarrik baduk, goizean goiz, odolez gorrituak,
jaikitzeko garaia da; Amaren bularra hamaika ardi hilak belarditan
herri guztia zuen zai dago haurraren janari, artzain kalakari, atsoak iduri
denok eskuz esku helduta. haurraren negarra har makila eskuan
beti hunkigarri; eta lotu etsaiari
LEPOAN HARTU baratz honen erdian anaien aurka ez habila
goseak nago ni, otso beltzarentzat atxik makila!
Gazte bat lurrean aurkitu dugu zure bular laztanen
Lore gorriz beterik kolkoa antsiz ta egarriz. Aupa gizona, jeiki mutil
Burdinen atzetik ihesi dator atzar emazte ta neskatil
Euskal gazteriaren oihua Zure bular politak borrokarako dei eginaz
Mutilak eskuak elkar gurutza zerrien jostailu, irrintzi bat dabil.
Egin ta bultza denak batera edertasunak kontuz Euskal Herria diagu zai
Bidean anaia erortzen bazaik gorderik behar du presoak eta hilak ere bai
Lepoan hartu ta segi aurrera zaude ixilik haurra abertzale izan ezkero gaur
Abestiak
gauden denok anai. Ikurriñan atzean. egin dezagun biharko
Faszistak datoz eta Euskadi sozialista bat.
Agur, agur, andere askatasuna Euskadi da altxatzen -
Agur, agur, biharko Euskadi goazen gudari danok
Iguzkitan dantzatuko gaituzu gure aberria askatzen.
errana diot maiteñoari OLENTZERO
besoak loturik, Eusko gudariak gara
ez dugu pestarik, Euskadi askatzeko Olentzero joan zaigu
nola dantzatuko gerturi daukagu odola mendira lanera
biok belaunikaturik? bere aldez emateko. intentzioarekin
Lehenik urratu gatea, ikatz egitera
gero libre izanen dantza egitera! Eusko gudariak gara Aditu duenean
Euskadi askatzeko Jesus jaio dela
Aupa gizona, jeiki mutil gerturik daukagu odola lasterka etorri da
atzar emazte ta neskatil bere aldez emateko berri ematera
borrokarako dei eginaz
irrintzi bat dabil. TXABI ETXEBARRIETA Horra, horra,
Euskal Herria diagu zai gure Olentzero
presoak eta hilak ere bai Lehengo batean, pipa hortzetan duela
abertzale izan ezkero gaur kalearen erdian, eserita dago
gauden denok anai. Benta-Handi erdian, kapoiak ere ba(d)itu
abertzale izan ezkero gaur Xabier anaia, hil zuten (Bis) arrautzatxoekin
gauden denok anai. bihar meriendatzeko
Eta nolaz gu, botila ardoakin.
GU GIRA EUSKADIKO gu, eguneroko patxara merkean
(Mixel Labeguerie) oso lasai bizi geran… Olentzero gurea
geure izerdia xurgatzen duten ezin dugu ase,
Aita, zer egin duzu gure lur maitea? beste jende hoiek osorik jan dizkigu
Kanpokoari saldu, oi dohakabea! bihar ere, hamar txerri gazte.
Arrotzez betea da Euzkadi guzia, berriro ere, Saiheski ta solomo,
Eskualduna etxean ez dago nausia. beste bat hilko dute (Bis) horrenbeste heste,
Gu gira Euzkadiko gazteri berria, Jesus jaio delako
Euzkadi bakarra da gure aberria. INTERNAZIONALA erruki zaitezte.
Gu gira Euzkadiko gazteri berria, (Gabriel Aresti)
Euzkadi bakarra da gure aberria. Horra, horra,
Zutik lurrean kondenatu
Aita, zer egin duzu eskuara maitea? Zaren lagile tristea! Olentzero gurea
Erderan hazi duzu oi zure semea. Nekez ginen elkarganatu, begira honera,
Ontasun ederrena aita batek galtzea. Indazu albiristea! izar dizdizari bat
Bihotzean sartua dugu ahalgea. doa Belenera.
Gertatuak ez du ardura. Bere argi dizdiraz
Gu gira Euzkadiko gazteri berria, Jende esklabua jaiki! goazen estalpera,
Euzkadi bakarra da gure aberria. Aldeketak datoz mundura. Jesus haurtxoarekin
Gu gira Euzkadiko gazteri berria, Nor den herriak badaki. gaua pasatzera
Euzkadi bakarra da gure aberria.
Oro gudura, ala! Horra, horra,
Kaskoin edo maketo ez dugu etsaia, Bihar izan dadin
bainan eskual semea da gure anaia. Internazionala OLENTZERO BURU HANDIA
Hemen dela España, han dela Frantzia, Pertsonaren adin.
mugaren bi aldetan da Eskual-Herria. Olentzero buru handia
KAPITALISMOAK entenimenduz jantzia
Gu gira Euzkadiko gazteri berria, bart arratsean
Euzkadi bakarra da gure aberria. Kapitalismoak dakarren edan omen du
Gu gira Euzkadiko gazteri berria, katai ta zapalketa bost arroako zahagia
Euzkadi bakarra da gure aberria. izan dadila guretzat Ai urde tripa handia!
indar askatzailea, tralalara tralalara (bis)
Jaungoikoak emana hor dugu herria, izan dadila guretzat
bere semek hiltzera zergatik utzia… indar askatzailea. OLENTZERO BEGI GORRI
Bat egin behar dugu Euzkadi guzia,
bildu gaiten, anaiak, gure da bizia! Nagusi lantokietan Olentzero, begi gorri,
baserri ta eskoletan non harrapatu dek arrai hori?
Gu gira Euzkadiko gazteri berria, gure herriko nausiak Zurriolako harkaitzetan.
Euzkadi bakarra da gure aberria. izan arte aurrera, bart arratseko hamaiketan.
Gu gira Euzkadiko gazteri berria, gure herriko nausiak Armarioan sagua
Euzkadi bakarra da gure aberria. izan arte aurrera. haren ondoan katua
etxe honetako limosnakin
EUSKO GUDARIAK Aurrera langiledia beteko degu sakua.
aurrera herri-gizona
Eusko gudariak gara etsaiak puskatu arte O, o, o, bihar Olentzero
Euskadi askatzeko jo dezagun aurrera, i, i, i, etzi Eguberri
gerturi daukagu odola etsaiak puskatu arte kantatu Olentzerori.
bere aldez emateko. jo dezagun aurrera.
Eusko gudariak gara Eguberri berri
Euskadi askatzeko Langile, nekazariak nik atorra berri,
gerturi daukagu odola euskaldun guztiak Eguberri zahar
bere aldez emateko. ez dezagun gure herrian nik etorri zahar.
Irrintzi bat entzunda klase diferentziak Mahukarik ez
mendi tontorrean egin dezagun biharko nik axolarik ez.
goazen gudari danok Euskadi sozialista bat,
Abestiak
OLENTZERO, SALDA BERO
Laster urte berri, gaur Olentzero Denbora ere aurrera doa
Olentzer, Olentzero alperrontzi, mozkor eta tripero zainduaz bere neurriara
gure etxean salda bero hor dago zutondoan bere-bero. urte zaharrak agur esanda
Olentzero, Olentzero badator urte berria.
gabonak iritsiz gero. Tranka-tranka trostan hiru errege
hirurak datoz jator eta legez, ERREGEAK DATOZ
Tralaralarala… panpin politak ekarri mesedez.
Erregeak datoz
MARI DOMINGI Bizarzuri-Bizarzuri… presaz Belena,
guk bila dezagun
Horra Mari Domingi, begira horri URTEZAHAR al dan lehena.
gurekin nahi duela Belena etorri.
Gurekin nahi badezu Belena etorri Dios te salve Ate txokoan oilar bi,
atera beharko dezu gona zahar hori. ongi etorri, batak bestea dirudi,
gabon jainkoak diela, Etxe hontako etxekoandriak,
Atoz, atoz zure bila nenbilen ni legearekin kunpli dezagun ama birgina dirudi.
atoz, atoz zure bila nenbilen ni. urteberriren bezpera. Ama birjina,
Atoz goazen agurtu dezagun ama birjina
Belenen jaio den haurtxo eder hori. Lezo ta Errenteria zu zera zeruko erregina.
hirugarren Oiartzun,
Nondik atera den gona zaharr hori? nere lagunak, Erregeak datoz…
berririk baldin baden gorde zan hori. dios te salve
Harriturik ziagon Belengo herria, garbiarekin erantzun. Atean eder epelez
atera hadi hortik farregarria. atala burua zilarrez,
Zapata txuri paperez, nagusi jauna, esan bezaigu
Atoz, atoz… euri denean baterez. hasikogeran ala ez.
Nagusi jauna, esan bezaigu Nagusi jauna,
Jo ezak panderoa, hik, Antonika. hasiko geran edo ez. nagusi jauna,
Nondik etorri haiz honen korrika? gabon emanaz gatoz zugana
Ezin esplikaturik misterioa. Horko hor goian izarra,
Belenen jaio dela haur dibinoa. errekaldian lizarra. Erregeak datoz…
Etxe hontako nagusi jaunak
Atoz, atoz… urre gorrizko bizarra. Eguberrian bezpera,
beti honela ez gera,
HATOR HATOR Horko hor goian elorri, hori inolaz galdu ez dedin,
ondua jo ta erori. etorri gera eskera.
Hator, hator mutil etxera, Etxe hontako etxeko andriak Galdu ez dedin,
gaztaina ximelak jatera, ama birjina dirudi. galdu ez dedin,
gabon gaba ospatutzeko txanpon eske gatoz zure etxera.
aitaren ta amaren ondoan. Etxeko seme zalduna
Ikusiko dek aita barrezka, Jesukristoren laguna Erregeak datoz…
ama be poz atseginez. horla bakarrik gaizki zaude ta
behar zenduke laguna. GABEKO IZAR
Eragiok mutil aurreko danbolinari
gaztainak erre artian Etxeko alaba, non zera? Gabeko izar argitsuena
gaztainak erre artian Inon ageri etzera; piztutzeakin batera,
txipli, txapla pun… Hatoz honera, ate ondora haurtxo eder bat etorri zaigu
gabon gaba pozik gure ilunak kentzera. gaur arratsean etxera.
igaro daigun. Ordu ezkeroz etxeko danak
Lau galai gazte badauzkat, poztu ta zoratzen gera,
OILARRAK KANTA KANTARI jarriko dizut aukera, haurra dalako zerutik honuntz
neroni ere gaian nago datorren Jainko berbera.
Oilarrak kanta kantari; baldin gustatzen bazera.
kukurruku, kukurruku, Zoraturikan aingeru pilak
kalejiran dabiltza: Emango bauzu emazu, alkar artean lehiazka,
kukurruku, kukurruku. bestela ezetz esazu, zure goietik dakarkioke
ate ondoan otzak hiltzera urre hutsezko sehaska.
Egubarri gaua ospatzen, amak ez gaitu bialdu. Guk eskeiniko maindire txuri
kukurruku, kukurruku, garbi ta ederrak badauzka;
Jesus jaio da Belenen, Eskupekoa hartu degu ta geroztik gabiltz, haur inguruan
kukurruku, kukurruku. orain abia gaitian, pozaren pozez ohiuka.
adiosikan ez degu eta
GABONAK agur ikusi artian. Alai ta pozik kanta dezagun
haurtxo honen etorrera,
Gabonak-gabonak, hau zoriona! Garai honetan festa handiak gure iluna alaitutzeko
bertsotan ari zaigu gaur aitona ospatzen dira lurrean jaio den argi ederra.
ja-ja-ja barrezka dago amona. gabonak eta eguberriak Gaurtik aurrera atzerri hontan
dauzkagu gure aurrean. zorionekoak gera,
Bizarzuri-Bizarzuri mendi gaina haurra delako zerutik honuntz
zuri-zuri Pipa hortzetan hartuta dator datorren jainko berbera.
zorionak-zorionak bertan gure lagun Olentzero,
ditugu gabonak. opari asko ekartzen ditu Gau eder hontan zeru goitikan
ongi portatuz gero. jaitsi da jauna berbera.
Tximini zulotik norbait sartu da Zure hitz ona entzutearren
mutur beltz, begi gorri, aiba lio! Hori delako kalean zehar goaz leial Belenera.
Olentzero dela halaxe dio. ibiltzen gara kantari Hitz egiguzu, jangoiko hitza,
itxaropena eskaini asmoz isil-isilik bihotzera.
Bizarzuri-Bizarzuri… Euskal Herria guztiari. Zure ondoan gabon gau hontan
Abestiak
egotekotan baikara. aingeru artian dator gugana (Bis) bihurturik haurhumila
Gloria zeruan, pakea hemen, ikusi nahirik errege haiek
GABON GABONZETA kantari aingeruak dagoz Belenen (Bis) joan zira den bere bila,
bere bila, bere bila.
Gabon gabonzeta, Belengo portalean, Zer atsegina zuten nahibaitu
errez errezeta, negu gogorrean, zutenean Jaun ona aurkitu.
Jesus jaio dala, jaio da gure Jesus Belengo estalpe aurrean ziren.
jo daigun kisketa. askatxo batean. Makurturikan geratu.
estalki gabe dago, Bihotzez antxen humilki zuten.
Urte barri barri, abere artean. Jesus haurra adoratu
txarri belarri, Guztiz ahaltsua dana, adoratu adoratu.
daukanak ez daukanari, zeru te lurrean. Zer zoriona beren barrenen
zaria bete madari. Hantxe dago gure Jesus ikusirikan Jesus Belenen.
hantxe dago bai!
MENDI ALDETIK Haurtxo txikia askan dago, BINBILI BONBOLO
amak esan dio lo egiteko,
Mendi aldetik datoz baina haurtxoak begiekin Binbili, bonbolo, sendalo,
artzaiak, artzaiak esaten dio: ama, ezin. akerra Frantzian balego
bildots bana harturik akerrak kanta,
bizkar gainean (bis) GABON GABEAN idiak dantza
hauntzak danbolina jo.
Gabon gauean kanta Gabon gabean ohituten dogu
kanta aleluia, kanta aleluia Guztiok afari ona ALAKEN ALAKEN
Aleluia Gabon gauean kanta Bixigu, legatz, makailau-saltsa,
kanta aleluia, gauean Bakoitzak berak ahal duna. Alaken, Alaken
ala pikula tun paire
Haur txiki bat jaio da Gero txurrun-plin-plan errespunde la pikula tunba
Belenen, Belenen Ardau ta pattarra, Jesus, Maria, Jainkoa zen (Bis)
guztion Jainkoa da Katua hartuta
poztu gaitezen (bis) Zabu-zabuka. Adiskideok, ikusi dezute,
zelai horietan artzaiak,
KANPAIAK JAIETAN HIRU ERREGE artzai txiki, artzain haundi,
artzain mutur leunak (bis)
Kanpaiak jaietan Hiru errege datoz
dindan, dindan, dindandon! kale nagusitik, BELENEN JAIO DA
Izarrak argitan tripak ardoz beteta
Gabon gauetan. ezin egon zutik. Belenen jaio da goazen artzaiak
Meltxorrek heltzen dio gure jaungoikoa ikustera
Mara-mara elurra, Gasparri besotik, Abere artean lasto gainean
txuri-txuri gailurrak. ez muturrez aurrera mundura begira gertu da.
Jainkoa jaio da. erortzeagatik Alaitu anai berria gurekin agertu da
Poztu da lurra. (Bis) abestu indar guztiakin
TRAKATAN, TRAKATAN gorputz arin onak
Kanta bat entzun da bizkor bihotza zabalik
gauez mendialdean. Trakatan, trakatan, etorri dalako
Zorion! Zorion! hiru errege, munduarentzat pakea
Guztioi gabon! trakatan, trakatan,
Belenera, ANA ETA JOAKIN
Belengo estalpean Belenen jaio da Jesus haurtxoa
sehaskatxo batean, trakatan, trakatan, Ana ta Joakin, Peru ta Martin
lo dago haurtxoa, agurtzera goazen zortziko dantzara
gure Jainkoa. (Bis) gabon gabean zoro eztana
Meltxorrek, trakatan, zororik handiena da…
ATOZTE KRISTAUAK zaldia beltza, Portala zaharra lorez beterik
Gasparrek trakatan, gabon gabaren erdian
Atozte, kristauak, zaldia gorri, marabilea jaoitzen dago
bihotzak pozturik, trakatan, trakatan,
atozte guztiak Baltasar zaharrak DIN, DAN, DON
Belenera. zaldia, trakatan,
Jaio den gure zuri-zuri. Din, dan, don,
Jesus ikustera. Din, dan, don,
HIRU ERREGE EKIALDEKO Eguberrion,
Jauna gurtu dezagun, Zorion, zorion
jauna gurtu dezagun, Hiru errege ekialdeko Gabonak din, dan, don.
jauna gurtu dezagun, Meltxor, Gazpar ta Baltazar.
auspezturik. Haiek hirurak omen zekiten. ETXETXO TXIKI HONETAN
Trinitatezko misterioa
Ardiak utzita Trinitatezko misterioa. Etxetxo txiki honetan
datoz artzai onak Birgina amaren semea. jotzen det atea (bis)
zerutik deituak Huratxe da guztion Erregea. ireki al badezu
estalpera. Hiru errege ekialdetik amandre nerea (bis)
Goazen gu ere Jesus onaren bidera.
berekin batera. Izar eder bat agerturikan. Atez ate zure bila nabil ni (bis)
Bidea erakustera atoz, goazen, adora dezagun
Jauna gurtu dezagun… erakustera erakustera. Belenen jaio dan
Izarrarekin ziren gidatu Haur eder hori (bis)
MESIAS SARRITAN zuten artean Jesus bilatu.
Joxepe gizon ona
Mesias sarritan agindu zana Mundu guztiko egile ona harotza zera zu (bis)
Abestiak
Haurtxo txiki honentzat egin dezan lo ona.
seaska egizu (bis) Haurra lo dago, ama begira
Atez, ate zure Hotzaren hotzez lasto artea joka eskillak Eguberri!
gorde du gorputz gurena, Esnatu haurra, zeruko argi,
GABONAK amak musuka bero nahi luke zure barrea dugu bake.
arkume txuri otzana.
Gabonak, festa alaiak, Eta sehaskan ikusi zuten
gabonak, alaitasun garaia. (bis) Maitasun eztiz eskaintzen dizut Jangoikoaren seme bera.
Maiteñoa, nik dedana, Aintza zeruan lurrean bake,
Gure kaleak argiz beteak, Bihotz bero bat txirpil goxoaz Salbatzaileak jaio zaigu!
etxeetan zuhaitza, Egiteko lo ona.
suaren ondoan opariak, Harriturikan handik joan ziren
aurpegietan poza. Zeru goi goitik gugana dator Maria amak ez du ahaztu!
gure Jesus laztana, Eta artzainak itzuli ziren
Elurra, zapi txuria, lasterka lasterka goazen, kristauok, aintzat kantatuz Jaungoikoa.
elurra, erortzen den saria. (bis) gure jaunarengana.
Olentzero berriz herrian, KANTA DEZAGUN DENOK
jostailuz betea. DRINGILIN DRON
Abesten gaude denok kalean, Kanta dezagun denok
denoi zoriona! Dringilin dron, gaur gabon, (Bis) hau da egun alaia
tripea beteta daukat eta Jesus jaio da eta
HAUR EDER BATEN BILA besteak hor konpon! kanta aleluia

Haur eder baten bila Galdara bete aza egosi, Poztu familia, poztu gurasoak
gabiltza zoratzen, ori, zuri ta gorriak poztu biziak, poztu hildakoak
ta izarrak esan digu berehala iruntsi neutsazan
galdetzeko hemen. azkenengoko orriak. Kanta dezagun…
Jaungoikoaren herri
maite Jerusalen, Hiru puntako azkal batekin, Poztu herriak, poztu herritarrak
esan zaiguzu laster sakatrapua bailitzan, Poztu eliza, poztu eliztarrak
Jesus nun jaio den (Bis) ezti-lapiko handizko bati
barrua huts-huts egin neutsan. TXAMARRA TXATXO BAT
Hola kantatzen zuten
herriko atean, GAUAREN ZORAGARRIA Txamarra txatxo bat Jauna zuri
Meltxor, Gaxpar, Baltaxar gorputz eder horren estalgarri (Bis)
hirurok batean. Ai! hau gauaren zoragarria, emango nizuke gustu handiz
Artzai buruzuri bi, Jesus jaio da Belenen, luze laburrean ongi balitz.
Anton eta Peru herririk herri bila gabiltza
Belengo estalpera etxe honetan ote den. Ai, oi gabaren on
etorri zaizkigu (Bis) jaio berri hori non degu, non
Aingeruak kanta, non degu, non; non degu, non;
Sartu dira barrena, artzai onak dantza, jaio berri hori non degu, non.
Manueltxorengana, guztiok alabantza.
eskeintza egin diote Zuri zor dizugu. Laguntxoak ere baditugu
arkumetxo bana. lau artzai eta bost unai gartsu (Bis)
Batak arkumea ta Ai! hau gauaren… Santxo Peru eta Martin Anton
besteak ardia; Prantzisko Paulo Beltzior Ximon
ondo konpontzen dira Hartu makilak eta
Jose eta Maria (Bis) jantzi albarkak, Ai, oi gabaren on…
artzainak joan dirade
ELURRA MARA-MARA Jesusen bila. SANTA AGEDA (Bergara)

Elurra mara-mara ari da, Ai! hau gauaren… Zorion etxe hontako denoi
zuritu du mendia, oles egitera gatoz
arditxoak sartu dira hotz, hotzez Ai! zer atsegin den aterik ate ohitura zaharra
txabol, txabol zaharrean. dantzan jende guztia, aurten berritzeko asmoz
salto brinko eginik
Nik badaukat bildots txiki bat, denak joan ziren. Ez gaude oso aberats diruz
hemen seaskatxoan, ezta ere oinetakoz
hura jango duen otsorik Ai! hau gauaren… baina eztarriz sano gabiltza
ez da sortu munduan. ta kanta nahi degu gogoz
ZOAZTE BELENERA
Elurra mara-mara… Aintzaldu daigun Agate deuna
Artzainak zeuden beren ardiak bihar da ba deun Agate
Haurtxoak loak hartu digu, arretaz zaintzen etxe hontako zorion hutsa
jango nuke musuka; gaberdian ta bapatean gotzonek die betiko euko al dabe
aingerurik baldin bada, Mesias jaio da Belenen.
hemen gure haurtxoa. Baita bihar da Martin deunaren
Artzainak zeu den beren ardiak heriotzeko eguna
BIRJINA MAITE gaberdian ta bapatean gotzonek die aintzaldu ta goratu daigun
Mesias jaio da Belenen. bergarrak bere izena
Birjina maite lotan dago
zure semetxo laztana, Artzainak zeu den arretaz zaintzen Mila bostehun ta hirurogeita
seaskatxoan ipiniozu gaberdian ta bapatean gotzonek die zazpigarren urtean
gure bihotzen kuttunai. Mesias jaio da Belenen. agorra hamaika eguna zan
Bergaran jaio zenean
Ongi, bai, ongi igaro ditzan Artzainak zeu den
gauak eta egunak. gaberdian ta bapatean gotzonek die Agirre Martin santua
Poliki, poliki eragiozu Mesias jaio da Belenen. txikitatik onartua
Abestiak
ikaskuntza ta zuzenbidea Santa Agedak kendu digu gaur
agertu zan goratua eskean hasteko lotsa Zerua hustu zaigu aingeruz
dirurik ez bada, berdin zaigu hoiek emen jaiotzean
SANTA AGEDA (Bizkaia) gizendutako bildotsa. Zeruko Jaunak gordeko ditu
gizon egin bitartean.
Aintzaldu daigun Agate deuna Zelai erdian loreak argi
bihar da, ba, deun Agate; larroz krabelin ta lili; GIZAKUNDE
etxe honetan zorion hutsa etxe hontako etxekoandreak
betiko euko al dabe. Ama Birgiña dirudi. Gizakunde
goazen olez egitera,
Deun Agatena batzeko gatoz Etxe honetan urdaiazpiko leher lanean arizan eta gero
aurten be igazko berberak; asko kakutik zintzilik; goazen libertitzera!
igaz lez hartu gagizuez ta ta lukainka gorriak ugar
zabaldu zuen sakelak poltsa betetzeko guri. Xango mango
hau da fandango,
Opa dautzueguz osasuna ta Mutil taldea ementxe gaude gure herrian eguna gaua
Jaungoikoaren eskerra danok gazteak eta gai goibel lodi eta ñabarra,
Zuen bitartez txiro ta umilak mundu guztia igaro degu gure herrian berri frango.
eztabe izango biharra. itsas, lehor, mendi, zelai Ihauteri sorginkeri
gure herria dago eri.
Orain bagoaz alde egitera Neskats ederrak utzi ditugu
agur dautsuegu gogotik; negar malketan gure zain Emakunde
Agate deuna bitarte dala baiña guk neska denen artean ai oi zeinen aspaldikoa den
ezeizue izan dongerik. emengotxe alaba nahi. gure aiherkunde!

------------------------- Aspaldi ontan ura garesti Emakumeak


dabil esne ta ardotan irri eta aufa
Deun Agatena batzeko gatoz mahats gutti izan arren, ardorik urrup edan klikaka
herriko neska-mutilak; ez da falta tabernetan. illargi beteko ortziralez
bihotzez hartu gagizuez ta sorginak dira bihurtzen,
zabaldu zuen sakelak Jesusek ura ardotu bazun. ukatua dagoena desukatzera
Kanaango eztaietan: gizartearen gorroto eta herra
Alkate jaunagaz egon gara orain ikasle askarrak sortu errepresio eta mina,
atzoko arratsaldean, zaizkio ardangeletan. gure bestearen bila
askatasuna geurekin degu ezaren bila.
ibilitzeko bakean. Ura gustatzen zaigu eskuak
ta aurpegia garbitzeko: Orakunde
Orain bagoaz alde egitera baiña napar beltza behar degu orok batera
gure zereginetara. eztarria buztitzeko eskuak esku
Agur urrengoerartean eta goazen libertitzera!
osasun onagaz bizi. Txanpaña ere edango genuke
norbait balitz emayteko Plazan dantzan
Agate deuna batzeko gatoz patarra ez da gaizki etortzen etxean errintan,
bertako nesta-mutilak. bizkarreko hotsa kentzeko. kanpoan urzo etxean bele
Poztu zaitezen ate ondora elkar zipoka ika-miketan.
Abesten gatozenian. Itzal berria zabaldu digu
atari aurreko intxaurrak Orakunde ihauterikari
Orain ba goaz alde egitera abe berriak sendotu ditu orakunde egun guztiz
agur daitzuegu gogotik etxeko sakape zaharrak orok batera elkarrekin
Agate deuna bitarte dala behar dugu ari.
ez eizue izan kalterik. Senar-emazte gazteak neurtu
dituzte bere indarrak Gizakunde
SANTA AGEDA (Gipuzkoa) arto ta gariz beteko dira emakunde
aurten mandio baztarrak. orakunde,
Zorion etxe hontako denoi ihauteri
oles egitera gatoz: Tantai luzeak gerria zuzen zagi zahar ardo berri,
aterik ate ohitura zaharra darama zeru aldera ortziaren azpian
aurten berritzeko asmoz. etxe ontako seme jatorrak denboraren gauean
ba du maitale aukera galdutako herri.
Ez gaude oso aberats diruz
ezta ere oiñetakoz; Alaba gazte asko dabiltza Berriz ere
baina eztarriz sano gabiltza zugatik bihotz minbera izan ditzagun auta eta kanta
ta kanta nahi degu gogoz. mutil zahartuta bizi izteko kondairaren ihauterian.
Jaunak egiña etzera.
Santa Ageda bezpera dugu GALTZAUNDI
Euskal Herriko eguna, Mutil gazteak atean gora
etxe guztiak kantuz pozteko non da etxeko larrosa? Ta Galtzaundi, ta Galtzaundi,
aukeratua duguna. Atera bedi azkar leihora apellidua det Goñi,
begiak ditzagun goza. ta Galtzaundi, ta Galtzaundi
Santa maitea gaur hartu dugu apellidua det Goñi.
gure bideko laguna Eguzki berak ikusi nahi du
haren laguntzaz bete gentzake horren aurpegi ponpoxa Ni nere Erregien
egun hontako jarduna. nere emazte izan nahi balu etsai nintzanian,
betea nuke nik poza. nebillen Eliza ta
Mendi tontorrak elurrez zuri Fueroen kaltian.
atai aldean laiotza Gau ederrean hilargi inguru Bañan ikusirikan
etxe hontako nagusi jaunak izarrak zeru urdiñean zerbait istoriya,
urrezkoa du bihotza. sukalde ortan amaren albo ikasi nuben zerbait
aur ederrak jolasean: maitatzen egiya;
Abestiak
maitatzen Fueroakin etxe honetako nagusi jaune garaitu ditu
euskaldun erriya, nekazari langilie. zure konpainuak etsaiak.
maitatzen euskera ta Ez dauka Elizak,
zure familiya. Horra hor goien pinue ez Euskal Herriak
uzabak ei’sku kiñue ez dauka
Ta Galtzaundi, ta… uzabandriek emongo ei dau bildurrik inongo aldetik
tabernarako dirue. Inazio hor dago beti
Neri deritzat Galtzaundi, ernai dago armetan
apellidua det Goñi, Guazen bai guazen hemendik jarria dauka konpainia
Aldasoro izengoitiya hemen ez dago gauzonik txispaz armaturik
deitzen dirate neroni; atorra zarra ikoan eskeite bandera zabalik;
iltzerikan ez nuben ta bera kakaz beterik. gau eta egun
lenago pentsatzen, guk guztiok pakea dezagun,
bañan oraingotikan Etxe aurrean asune beti gau eta egun
ez naiz eskapatzen, etxe ostean baltzune zure guztiok pakea dezagun,
testamentu egitera etxe honetako etxekoandreak beti gau eta egun.
nua ni lenbailen, oialokean zentzune.
nere parientiak AGUR JESUSEN AMA
lasatu ditezen. Erbi txikia azatzan
erbi nausia babatzan Agur, Jesus'en ama,
Ta Galtzaundi, ta… etxe honetako uzaba jaune Birjiña maitea,
bera beteko kakatzen. agur, itxasoko izar
Aitaren, Semiaren, dizdiratzailea.
Espiritu Santuaren, Etxekoandre mondrongo Agur, zeruko eguzki
Jaun Zerukuak lagun zaidala hik ezton asko emongo pozkidaz betea.
lan onetan neri, arren. hik emotunan limosnagatik Agur, pekatarien,
Sentimentu bakarra etxunau asko edango. kaia ta estalpea.
dadukat barrenen: Agur, pekatarien,
alaba ipurtaundiya BEGOÑAKO ANDRA MARI kaia ta estalpea.
utzitzia emen;
orra neregatikan Begoñako Andra Mari Baña Zugandik alde,
oiek nola dauden, Bizkaiko zaindari bihotzak ezin du,
Jaunak eraman nazala zure seme maitaleak Zuregana dijoa,
zerura lenbailen. zugana kantari. Zugan bizi nahi du.
Birjin berdingabea,
Ta Galtzaundi, ta… Itxas gizon siñesdunak onetsi nazazu:
zugan dabe kabi Agur, Ama nerea,
Ni il da gero nere emaztia artzain gaixo menditarrak Agur, agur, agur.
penaz ilko balitzake, zugan euren begi Agur, Ama nerea,
nere onduan enterratzia lugin eta langileak Agur, agur, agur.
iñola al balitz nai nuke; zuri otoilari
eta gañian jarri aberatsak ta txiroak -
letra bat aundiya: zaituela argi.
«Emen dago Galtzaundi
eta konpañiya; Ama maite bihotzeko ARTOLAK DEUKO
poz aundi bat artu zun bigun eta garbi
Tolosako erriyak, Bizkaiko seme alabak Artolak deuko, Artolak deuko, Artolak deuko
merkatu ziralako hartu ta zain beti (berriz). famia
ordun erariyak». berea deuela, berea deuela, mundu guztiko
Begoñako Andra Mari jendia.
Ta Galtzaundi, ta… Bizkaiko zaindari
zure seme maitaleak Goxean Parisen, gaubean Parisen,
Entierrua nai det egitia zugana kantari. Parisko kalean luzea.
neri bigarren klasian, Auxe kalea paseu ezkero,
lau zapatarik eramatia SAN NIKOLAS atzeko mandoa neurea.
gañera berriz aidian,
jota nabarra juaz San Nikolas txikia Urkiolara joan da
Enpero kalian, gure ganbaran hazia; zapatak urrutu (bis)
sobrekamak balkoitan gure ganbaran zer dago? Aite San Antonio, morena,
naramatenian; Andre Juana Maria. barriek engoitzuz (bis)
Arramele zubiyan Ave, ave Maria.
aizken-aizkenian Dios te salve, bakailao jale. Urkiolara joan
zagi bat ardo jarri Bost eta sei hamaika. Mañariti gora (bis)
kajaren gañian. Txorizorikan ez baldin bada, trokotza sartu nauan, morena,
igual dela lukainka. eperditi gora (bis)
EGUEN ZURI
SAN INAZIOREN MARTXA Aite San Antonio
Eguen zuri honetan Urkiolakua (bis)
hasi gara gu kantetan Inazio gure patroi haundia askoren biotzeko, morena,
zuri-zuriek maixuarentzat Jesussen konpainia fundatu santu debotoa (bis)
beste enparauek guretzat eta duzu armatu ez da
ez etsairik jarriko zai Askok egoten dotzo
Zakua dauku ariñe zunik inolaz aurrean San Antoniori (bis)
Matxin santuek egiñe gaurko egunean egun batian joan, morena,
hau betetako leku on batera nahiz betor Luzifer bestian etorri (bis)
ailegatuko bagine. deabrua utzirik inpernua!
Inaa! ATZO TUN-TUN
Hor goien-goien goldie Zure soldaduak dirade aingeruak,
haren gainien belie zure gidaria da Jesus haundia; Atzo tun-tun, gaur ere tun-tun
Abestiak
beti tun-tun, gaitun gu. Oi! ene maitia, nun duz'izpirituia, luze zadazü bizia:
Fediaren jabe aita deraukazuia? phena da hola hiltzea.
Gure diruak aitun eta Atxikazu fedia,
nork naiko gaitun gu. Maitia bertutia, Ni hiltzen baniz huntarik,
Libra kontzientzia; ez egin othoi, nigarrik:
Atzo tun-tun, gaur ere tun-tun Munduko bizia ez jauntzi oihal beltzik,
beti tun-tun, gaitun gu. Labur da, maitia, ezpeitut sino-beharrik.
Ez zaitela kanbia!
Zazpi librako ollo txuria XORITTUA NORAT HUA
azeritxoa jan tun gu. SALBATORE GORA DA
Xorittua, norat hua bi hegalez airian?
Atzo tun-tun, gaur ere tun-tun Salbatore gora da Garazi aldian; Espainialat juaiteko elhürra dük bortian;
beti tun-tun, gaitun gu. ni ere han nündüzun igaran astian, juanen gütük alkharreki hura hurtü denian.
debozione gabe bai senthoralian,
ZATOZ GUREKIN ene gazte lagünak han baitziradian. San Joseferen ermita desertian gora da;
Espainialat juatian han da ene phausada:
Juanik aspaldian Bortietan artzain'ta ez jaisten ardirik, gibelilat so'gin eta hasperena ardüra!
Utzirik herrian, untsa jan, edan eta egin lo zabalik,
Nexkatxak plazetan, mündian ezx ahal da ni bezain irusik, Hasperena, habil hua maitenaren borthala:
Bihotz min haunditan es nüke segür nahi bizitze hoberik. habil eta erran izok nik igortzen haudala;
Hor zaude tristerik bihotzian sar hakio hura eni bezala
Plazerra galdurik Izar bat jeikitzen da goizerri aldeti,
Geroztik ez dakit argi eder batetan, leinhürü bateki, Baratzian erramü borogatiak erran du
Ez dakit zergatik. erien sendotzeko photariarekin; oraiko mutil gaztetan eztela behar fidatü:
Zatoz gurekin hunki-jin egin diot nik hari segürki. ni gaixua fidatü, trunpaturik baratu.
Bidaian goazin
Berriz Garazin Izar hur jiten da boztarioreki, Batzeko ezpela, hire libreia ederra!
Dugun besta egin! zelialat emanen naiala bereki; galdu diat esperantxa ezpenaite kontsola,
Kaliforniako hitzaman deriozüt nik hari saminki, hargatik banabila mündian alegera
Bortuan bego haren zerbützaria nizatela bethi.
Gazte zireno Amodio, amodio, nahi dienak har dio;
Zaute maitatuko! Amorio zaharra, behar hait kitatü, harekilan bizi denak plazer guzti har dio;
Zu gabe etxean hanitx phena dereitat hik eni kausatü; nik aldiz erran diruat sekulakoz adio.
Amak bihotzean maite berri bat zitakezpiritian sarthü,
Nigar duenian hari behar deroat bihotza libratü. INTXAUSPEKO ALABA
Denen ixilean
Hor zaude tristerik Amorio zaharrak zütia jenatzen, Intxauspeko alaba dendaria,
Amodio gaberik berri baten jitiak hanitx agradatzen? goizian goizik jostera joalia
Geroztik ez dakit nigarretan pasatzen du bidia
Ez dakit zergatik. Zü ere gaztettorik hasia maitatzen, aprendiza kontsolatzailia.
Zatoz gurekin… hoberik düzünian orai ni kikatzen!
Ez egon oraindik Zelian den izarrik ederrena
Bizia galdurik Zunbat aldiz nigarrez egin dit ütürri, jin baleki argi egitera
Ezkondu ezinik zü zinadiala kausa amak eraginik! juan naite maitiaren ikhustera
Ameriketarik Arrazu're ziala sobera badakit, ene phenen berri hari erraitera.
Utzi Los Angeles zeren zütaz benintzan xarmatürik bethi.
San Francisco ere; Mundu hartan phenarik gabetarik
Zuretzat da hobe Kitatzeko süjeta zer othe ahal den bizitzeko nik eztut perilik;
Garazi Doniane. ahal bezain barnati niagozuphentsatzen. Maithatu dut ukhanen eztudana,
Ene büria deusetzaz eztit aküsatzen… horrek beiteit bihotzian phena.
IDUZKI DENEAN inozent nüzü eta zü joan zite arren!
Maithatu duzia ukhanen eztuzuana,
Iduzki denean, zoin den eder itzala! AMODIOAREN BERRI horrek dizia bihotzian phena?
Maitia, mintzo zira, plazer duzun bezala: Maith'ezazu ukhan diokezuna
Egiten duzula Amodioaren berri eta juanen da zure bihotz mina.
Mila disimula, inork ongi ote daki?
Iñorant zirela; Ni hemen nago gaixo hau!, ikusirik ongi, Mertxikaren floriaren ederra!!
Erraiten duzula emanik mila goraintzi Barnian dizu hezurra gogorra;
Bertzetaik naizela, neure gaztezaroari. gaztia niz, bai eta loriusa,
Faltsuki mintzo zira. eztut galtzen zure esperantxa.
BAZKO ETA SALBATORE
Zazpi urtez beti jarraiki zait ondotik, Adios bezaz, ene maitia, adios!
Erraiten zautala, ez dut bertze maiterik; Bazko eta Salbatore, adios deizut orai sekulakoz;
Hitzez fidaturik hüllanena Mendekoste; ezkuntz zite plazer duzunarekin,
Nago tronpaturik, eta ni gaxo hau triste, eta begira ene arrakuntruti?
Gaixoa trixtenik; xütik ere ezpenaite!
Ez dut eiten lorik, Zer izanen da zure arrakuntria?
Ez jan edan onik, Franko gazte nintzelarik, Zer ahal da zure egin ahala?
Maitia, zuregatik. eritarsün bat sartürik, Zerbait kasu nitan gertatzen bada
sobera gai-beilatürik, sujet berri bat sutan izanen da.
Oi! ene maitia, nik ere zure gatik, badit ondorio hunik.
Pasatzen dizut nik, zonbeit sabeleko min; ARGI-AZKORRIAN JINIK
Ezkonduz zurekin, Hogoi eta lau urthetan
Samur ait'amekin eri bat ofe batetan, Argi-azkorrian jinik ene arresekila,
Behar nindeite jin; ene lagunak plazetan, bethi beha entzun nahiz nunbaitik zure botza;
Ez dakit zer egin, eta ni gaxoa phenetan. ardiak nun utzu? zerentako errada
Ez eta nolajin, nigarrez ikhusten deizut zure begi ederra?
Nik neure etxekoekin. Mendegarai medizia,
ene kontsolatzailea, - Enen aitaren ixilik jin nuzu zure gana
Abestiak
bihotza erdiaraturik, zihauri erraitera ezer ez daukazularik izkribaturik dago letra birekin;
khanbiatu deitadala ardien alhagia, maitasunaren eskale. K eta B dira,
sekulakoz defendatu zureki mintzatzia. askotan nago haiei begira;
Maitasuna maitasuna Hain dira finak!
- Gor niza ala entzun dük? erran deitadazia romantikoen uharte, sedaz ederki,
sekulakoz jin zaiztala adio erraitera? penak desegingo zaitu kolkoan gorderik dauzkat beti.
Etziradia orhitzen guk hiz eman dugula odola izoztu arte.
lurrian bizi gireno alkharren maithatzia. Esperantzetan bizi, maite gozoa,
Zure tristura nabari dut noizpait kunplituko da gure plazoa.
- Atzo nurbait izan düzü ene ait'ametara, keinu bakarzale gisan, Eta orduan,
gük alkhar maite dügüla haien abertitzera; etsipenean hain harro gauza txarrik ez hartu buruan
hürünta aztez alkhar ganik fite ditin lehia nola nahi zenuken izan. lengoai utzi,
eta eztitian junta kasta Agotarekila. ez degu pasatzen pena gutxi,
EGIA GARESTI DALA preso sei urtez
- Agotak badiadila badizüt entzutia; ondoko gaituzte nere ustez.
zük erraiten deitadazüt ni ere banizala; Heldu zen udaberria
egündino ükhen banü dementren leinhüria, kantuz hasi henaria. KOPLA BIKIAK
enündüzün ausartüren begila so'gitera. Lagunak preso jausi direla
iritsi zait gaur berria. Kopla bikiak
- Jentetan den ederrena ümen düzü Agota: aurten jarriak,
bilho hori, larru xuri eta begi nabarra. Urtu ziraden elurrak pontu txikian,
Nik ikhusi artzainetan zü zira ederrena; narrotu otso-zakurrak aire luzian,
eder izateko emets Agot izan behar da. oraino ere minberaz daude atso-agure buruzuriak,
ene lagunen hezurrak. iduri esposatu berriak,
- So'izu nundik ezagützen dien zuin den farragarriak!
Agota; Lainoak dire odoltu Deia sepulturan hanka biak,
lehen sua egiten zaio hari beharriala; gizon prestuak ixildu halere nahasten bazter guztiak.
bata handiago düzü eta aldiz bestia behin berriro ere gure Sisifo
biribil et'oroitarik bilhoz üngüratia. maldaz behera amildu. Atso markexa,
zeloz beteta,
- Hori hala balinbada, haietarik etzira, Kontzientziak urratu senar gaizoari
ezi zure beharriak alkhar üdüri dira; Bakea dute saltu beti erresta.
Agot denak txipiago badü beharri bata, lau horma artean egin dituzte Batak flakatua du errementa,
aitari erranen diot biak bardin tützüla. bizirikan enterratu. bestiak idortua du buketa.
Andre Bixenta,
ERREGEK GIZON EDERRIK Indarra dela morala sartuz geroz gutxitzen da fuerza,
ordena dela kabala hitz gutxirekin konpreni beza.
Erregek gizon ederrik guardetan badu segurik; agertu dute gizonarentzat
Lekunberriko brigadan batto ororen gainetik egia garesti dala. Fuerte atsoak
neskatxen enganatzen ez baitu parerik. arrazoia du,
KONTXESIRI modu txarretan
Mendiak bethe belarrez, begitarteak sonatzen badu,
nigarrez… Maite bat maitatzen det maitagarria Etxeko esnea kanporat saldu,
Lan eginaz urruki dut, bainan probetxurikan Begi ederra du ta guztiz argia; fruituren bat edo bertze galdu,
ez… Daukat urruti, zer egin bihar du?
Orai hemen enagozu sabeletik minez… Bañan ezin kendu det burutik Batek sobera besteak bihar du.
aren itxura. aspaldizean bai malpeka du.
Ene maitia, zen duzu? zerk holakatzen zaitu Saldu al baliteke pisura.
zu? urriaren truke Oi pikarua!
Ez du denbora luzia zirela penetan sartu… nork erosi faltako ez luke. Inbusterua!
Plazeraren ondotik desplazera duzu… Inganatu nahi
Hogeita lau leguaz nago aparte, andre gaxua!
Ogiak dire burutu, artoak ere jorratu, bitartean badaukat milioi bat ate Bilatua duk hire portua,
primaderan egin lana, udazkenerat agertu, guztiakitxirik; amarratzeko hire barkua,
ene maiteñoari… gerria loditu. nahi arren ez egon ixilik; zer pilotua!
beti negarrez Luziferrekin haiz eskolatua,
Mendian eder arbola, luze hostotsu, lerdena nere maite maitearen galdez; bizi haiz eta kendenatua.
zu zirada mundu huntan nik maitatzen ote dan bizi,
zaitudana… bihotz bihotzeko ene Kontxesi. Hago pixka bat,
Bizitaturen zaitut ahalik maizena. jaiki nadian,
Egunaz argi gutxi, gabean ilun, zer nahi den hola
Lekunberriko neskatxak, Zuberoala banoa; kontsuelorik ez da neretzat inun inbusterian?
Zuberoako kolonbak deitzen bainau beregana; maitea gabe; Jakingo dire Andaluzian,
hautatu behar dela zuzenez lehena. egin ote danik haren jabe Aragoan eta Katalonian.
oroitutzean Bai ta Frantzian,
ZURE TRISTURA zenbat pena nere bihotzean paperak bota mundu guzian,
ditut igaro; hi nola habilan portal azpian
Zure tristura nabari dut maite det eta ez da milagro.
keinu partikular gisan, PELEGRINOAK GATOZ
dintasunez hain tristea Lehengo gau batean egin det amets,
nola nahi zenuken izan. bainan pentsamensua beti aldrebes Pelegrinoak gatoz
irtetzen dira; Santiagotikan,
Dintasunez hain tristea ustez nengoen zuri begira atea ireki beza
kaletan zoazean, maite polita. ikusteagatikan.
ezpainak krabelin xuri Kofrearen gainean jarrita, Txomin, jo zak tonpeta!
bihotza oinazepean. kontu kontari Patxi, non duk konketa?
nahi nuen baina ez nintzan ari. Edaririk ez badiagok
Desafiozko hauzitan ekarri beteta (Bis)
epai zorrotzen esale, Zure gauza polit bat hor det nerekin
Abestiak
Miseriz ia hilak Eta buruz barrikara, Egun senti berria
iritsi garade, trala… noiz argitu behar duk
beon laguntzan behar eta buruz barrikara gaua luzea zijoak
ateetan gaude. ahoa zulora (Bis) etar hadi,
Txomin, jo zak… (Bis) gau beltzeko txori
Ni hiltzen naizenean, kantari motela…
Hamalau hilabete trala… illunpetako gizon
bidean oinutsik. ni hiltzen naizenean zaitut gogoan.
Ez dakargu gurekin ez ehortz lurpean (Bis)
miseria baizik. Egun larri batez
Txomin, jo zak… (Bis) Bainan laga nazazue, zu eroritzean
trala… negar egingo dugu
Errukituko al ditu bainan laga nazazue anaia guztiok,
gaur gure antsiak, belardi batean (Bis) illargi gorria
kanpo ta barren gatoz ezkutatuko da…
biziro hautsiak. Ta poxpoloak patrikan, illunpetako gizon
Txomin, jo zak… (Bis) trala… zaitut gogoan.
ta poxpoloak patrikan
Zorioneko etxe papera aldean (Bis) EKAITZA
bilatu duguna,
Jaungoikoak diela Hilik egonez gero, Ekaitzak ekaitzak
denei osasuna. trala… hostoak daramazki
Txomin, jo zak… (Bis) hilik egonez gero zuhaitzak bilutsirik.
ez egon tristerik (Bis)
Agur etxeko denak Negarra negarra
eta ondo bizi, Bainan dantza ezazue, heriotz usaia
aurrera goaz gure trala… inguruan utzirik.
traste zar eta guzi. bainan dantza ezazue
Txomin, jo zak… (Bis) pandero eta soinu (Bis) Gure basoko
zuhaitz lehorrek
BIARRITZEN ETXE BATEAN Eta musiko direnak, oraindik irauten dute.
trala…
Biarritzen etxe batean eta musiko direnak Lurraren babesak
joan den arratsaldean (Bis) poltsikoan gutxi (Bis) emango die
neskatila dantzatu da itxaropenezko bizitza.
sei mutilen artean, EZIN UKA
tranlaralan laran laran Ekaitza ekaitza
sei mutilen artean. Ezin uka zure indarra
Gizonen burruka ez da iraunkorra.
Soinua entzunda plazara zuzengabetik dator
joaten dira dantzara, (Bis) eta da galkor: Udaberria etorriko da
elkarrekin jostatuaz alde batetik berarekin loreak.
dute nahiko algara, zuzen gosea
tranlaralan laran laran eta bestetik Bizitza berri bat
dute nahiko algara. indar zapaltzallea, etorriko da
hortik lehortuko dira malkoak.
Biarritzen beti mutilak bien arteko gerra
txit maite neskatilak; (Bis) eta herria Haize legunak laztanduko ditu
borondatez dizkiete ezin asea. gure aurpegi penatuak.
ematen erroskilak,
tranlaralan laran laran Zu ta ni ta besteak UMEEK ERE JAKIN DUTE
ematen erroskilak hartzen gaitu haserreak
mundu zabalean, Bi mila makil dabiltza
Ilunabarra etortzean ikusirik miñez mundua zabaltzen,
pozkida bihotzean, (Bis) gizonen arteko bizkar guztiak okertuta
neskatilen etxeraino zentzugabekeria, makil guztien menpean.
laguntzeko pozean, mugagabea
tranlaralan laran laran gizonen nahigabea. Zuhaitzen lorak luperatu dute
laguntzeko pozean. hainbat gazteen antsia,
ILUNPETAKO GIZON makillen lorak eskeini digute
Neskatilatxo lehunak irriparren lez makillakada.
dira gure lagunak, (Bis) Ilunpetako
oso maitatuak gara lantegi latzetan Umeek ere jakin dure,
gu frantses euskaldunak, gure lurra iraultzen jakin beharko berria.
tranlaralan laran laran ari zerana, Mendiz mendi entzun dugu hotsa
gu frantses euskaldunak. beso zainak daldarrez mendez mende izan lotsa.
begiak ikaraz…
NI HILTZEN NAIZENEAN illunpetako gizon Umeek ere badakite
zaitut gogoan. zein zalla zaigun bizitza,
Ni hiltzen naizenean, umeek ere esan dute
trala tralara laralala, Itzalak iresten zein erreza dan heriotza.
ni hiltzen naizenean zaituenean
ez ehortz elizan (Bis) nor izango duzu SASI INTELEKTUALARI
zutaz oroiteko
Bainan ehortz nazazue, bide zailletatik Gure herriko
trala lara lala larala abiatutzeko… jakintsua
bainan ehortz nazazue illunpetako gizon intelektuala
kupela tartean (Bis) zaitut gogoan. hitz politen
jaun eta jabea.
Abestiak
Gure bide galduak
Beti goitik behera kalte hau ekarri dit. Amonaren alkia
begira zaudena hago sutondoan
bañan behin ere EGIA haren ipuirik aldek
lurra ikutzen hik jaso gogoan?
ez duzuna "Mendiak zuhaitzak baditu; hik ez? Laratzak? Ezta…
Ibaietan ura dijoa; Ez uste gozoan
Gauz onak Izarrak ditu; geunden ta gure poza
eta txarrak Egunak argi, gauak ilun; betiko da joan.
ezagutzen dituzuna Udaberri argitsu, loretsu;
herri maitale Udazkena, berriz, euritsu; Orduan belaunikatu
pare gabea Gizona da bizitzarako". nintzan auts gañera.
tertuli bakoitzean Egi haundiriak dira. Hark gordetako sua
mundu bat Baina egia, egia, egia, zu ere hil ote zera?
konpontzen duzuna. zertarako, galdetu nahi nuke. Autsa pitinka urratu
Baimenik ez badu? nuan, beldur bera.
Zure bultzaden Egia, egia, egia. Sua bizirik dago
zai dagoen herria Zertarako? galduak ez gera.
ez ote da aspertuko Geroztik ari nauzu
zuri begira? JABETASUNA auts zaharrak astintzen
aiton-amon guztien
TRISTE JARTZEN NAUZU Gure nahiaren grinak ipuiak jasotzen
ezinezko uretan herriaren pitxiak
Triste jartzen nauzu murgildurik daude. magalean biltzen
triste ez baita hil gure herria
ez kanpotik Pauso baldar askoren zutitu gaitezen.
bai barrundik jabe eginik
begiratzen nauzulako hala ere aurrerako Hil ez da ta ezta hilko
inor begiratzekorik askoekin. guk ez badegu nahi.
ez duzunean. Bizi irrikaz zegoen
Zu, zer nahi dezun gure maitasun zai,
Triste jartzen nauzu ondo dakizuna haren susper beharrez
triste zertan zaude patxara hortan goazen nora nahi.
ez kanpotik eskuak lotuta Pizkor urra ditzagun
bai barrundik etxekoak ez diran hoien malkar eta zelai.
jaten eman didazulako limosnaren zai.
zeni ematekorik Egizute nerekin
ez zenuenean. Zu, malko lodiz aberri bidea.
negarrez zaudena Bildu dezagun nun nahi
Bainan ez gehiago mugitzeko bildurrez asaben lorea.
tristurarik etxean sartuta Ta gaur danik gorritu
ez kanpotik altxako al dezu burua gure sukaldea.
ez barrundik jabetasunez, jabetasunez Ni nor naizen? Asmatu.
nahiago gorrotoa jabetasunez burua. Euskal pizkundea.
ezen ez errukia
nai makila ZURE ASKATASUNAGATIK ESKU EZKERRA
bainan ez limosnik
karitateak Zure askatasunagatik Haurra jipoitu haute
lotsa baitu berarekin. burrukatzen banaiz, behin eta berriz
kantatzen badut, esku ezkerrez
GURE BIDE GALDUAK ez dut, maite zaitudalako gurutze santua
kantatzen. egin dukelako.
Gu gazteok gaur gabiltza Ez eta
mundu galdu honetan, zure malkoak xukatzeagatik. Hirea balitz bezala errua
gerra bat barruan degula Zoriontsu ezkerrez trebeagoa ezatea,
zer egin jakin gabe. libro behar zaitudalako, baizik; bainan denak bezala
Zure askatasunean eskubiz egiten
Gurasoen mundu aldrebes hau zure zorionean ikasi behar duk,
ez dugu onartzen, nereak ikusten dudalako bestela ezbedina izango haiz
diruaren morroi izaten eta hori gaizki ikusia zegok,
erakutsi digute. EUSKAL PIZKUNDEA denak berdinak
berdinak denak
Ilunpe horrek Gau luzea gau latza behar omen ditek izan.
bakardade galduan utzi gaitu; Gau izar gabea,
Argirik gabeko bideak nekez gendun ikusi Hi ere hala izatea
etorkizunik ez du. haren azkentzea. nahi dik gizarteak
Gauerdian hil zaigu ohitura onak gordetzeagatik
Bizimodu lasai bategatik amona gurea, aurreegi joan ez hadin,
idealak galdu. esku gogortuetan patxaran bizi direnei
Bizitzaren gauza ederrenak dauka gurutzea. kezkarik ez sortzearren,
dizkigute zapaldu. nahiz eta hiri
Gure sukalde zarra esku zuzena (ezkerra) okertu.
Gizonak kartzelan daude Etxe pizgarria Dilin dalan, dilin dalan,
beren herriagatik. bart lagunarte goxo zibilizazioaren kanpaia.
Jainkoak beharko du lagundu gaur bakar gorria
guk ahaztu baditugu. len epela jario ENTZUN ZAZU
orain hotz larria.
Maitasun hitzak nahi nituzke esan Amonaren batez Entzun zazu adiskide
baina gaur ezin dut; dezu utzi bizia. kantu hau dizut eskeintzen,
Abestiak
ene barne kolpatu hontan Hire edertasunaz liluraturik eta oroitzapena.
zuretzat da oldozten. jeisten baizizkik, jazkera apainetan xuri, Tegi baliosa
eta lotzen besarkada luzeetan, altxor preziatua,
Nigan dut zuen mezua ixiltasunaren azpian. karlistek eta lieberalek
zuen zerutik bildua, borrokatutakoa,
mendi beltzetan barrena Bele beltza hega hegaka, osinean amildu eta gero
oihuz dijoan breizh atao. getaria bat iduri, finean
zuen atseden oparoa gordetzen. edozein aizeren menpekoa.
Saint Maloko itsasoan,
herri bat nuen hausnartzen, Bainan ez gaituk hire jabe… Zure azken atsaren lekuko
haren kolkoan errotik nintzen, Galdua ote diagu arbasoen odol-zaina?.. Telleria zuzendaria
zuertako bat sentitzen. Zer diok hik gure ahuleziaz?.. zure magalean ehortzia
Eskuak elkarturikan. Ahalge ote haiz?.. Xangoaren bakean
Eskuak elkarturikan Estalgarritzat deitzen ote diok lanbroari?.. labeen ondoan
lotu ginen dantzetan, fago batzuen azpian,
elkarrekin landuko dugun Oi, gure lurra; sabeleko suaren getari
bide bat han hasi zan. Ene gogo-minaren ezti gozagarria, hillik ere zeletan.
hiri so, ene hatsak duk egiten ahoan abesti.
ORIA IBAIA Orbaitzetako ola
ZUBEROA (I) gure amets arriztatua
Gure bazterrak bustitzen gure itsaropen urtua
dituzun ibaia, Zuberoa, Zuberoa hor zaude
aspaldian ustelkeriz emakume edo igali zu zara
zikindurik zatozena. izpilluen izpillu. mendien erdian
Ez daki zure baitan erresiñolaren bat lo ote euri, elur eta laiño
Zigortzetik utzi zaituen datzan, gure aragi urratuaren
une beretik ikusten dut, ez dakit zure belardi-azpian inor pitxiak ondar hil eta bizia,
oraindik ere lantzen Orbaizetako ola zahar
bizi nahia ari ote den, astiro. eta berria
borondatea Ez dakit ere arto-sailik ba ote duzun, gure izatearen oroitarria.
eta maitasuna, ez eta zein den ere zure sagar-azalen kolore.
igeri dabiltzala Noiz dagi euri Zuberoan? ORBAIZETA ARMA OLAREN KANTUA
zure haunditasunean. Nola dute begiratzen Zuberoan?
Nola da hiltzen Zuberoan? Nola? Orbaitzetako arma-olaren
Zugan daramakiten pozoiketa Zutaz ez dakit deus ere horma zaharrak
ez da nahikoa Ez zaitut ezagutzen. suzko ekaitz dardartsu guziak
zure hats bizikorra itotzeko. Bakarrik, zure kantaren bat entzun dut jaurtikiaz jasanik,
eta horregatik zaitut maitatzen, kondaira urratu baten
Zure menperatzaileei horregatik, bakarrik, nauzu zure alde. ezaugarri bezala,
dena barkatuz bezala, xoilki,
osasuntsu ageri zara ZUBEROA (II) bakardadean geldituak.
eta oraindik
gazia den zure gatza Zuberoa, Beren baitatik ohizko bidean
eskertzen dizute arraitxoek. gure herriaren ondamendi garratzaren eredu erreka iheskorra badoa,
Jainkozko mundua, harriez maitemin eta lehen-minez
Nik: zure barnetaraino zure azken atsetan ihuteriari zara lotzen, eten gabeko joanean,
murgildu nahi dut gaur Ihauteri, ezetasun oriegiz
zure maitasunean igeriegin bizitzaren soka-dantzan lehenbiziko jauzi itzala jauntziaz,
eta hantxe zure bustitasunean natura eta bizi-indarren ereberritze eta uraren murmurio zoroak
abiatuko naiz kosmozkoan hantxe du aurkitzen
heriotza menperatzeko duzun bizi sinestearen oinarri. oihartzunaren lillura.
sekretoaren bila. Zuberoko herria,
ondatzen eta bersortzen diren naturen arteko Nortasun sarkorra darion
Eta han, eten gabeko borrokan yaure sendoa,
zure bihotzaren erdian beti garaile. gure nahi eta ezinezko izate aurtsiaren
nere ahalmen guztiak Zuberoko herria, irudi apurtua.
txertoaren gisa lurrezko jakinduria Zahartuegia dagoen
ixuri nahi nituzke jatorrizko bihia, gure nahi eta ezinezko ezate autsiaren
etsaiaren atzapar beltza munduko ardatza irudi apuertua.
eror ez dakizun, gure ardatzaren mundua, Zahartuaegia dagoen
edertasun guztien leku zuk asmatu dituzun kanta eta dantza gure ez izatearen mina
izan nahi duzunez gero klasiko-aurrekoaren eta betikotasunaren ixurtzen ari den sabel sofritua.
hala izan zaitezen. orantza…
Jinkoak benedika zaitzala. Eta eguneroko bakardadean,
Bizitzaren kantu zaren ixil ixilean,
Oria ibaia. ASKATASUNAREN SEMEEI nehor ere ohartu gabean,
AIEZKOAKO MENDIETAN suzko, burdinezko eta zizpazko
OI GURE LURRA oroitzapen zaharrak
Aiezkoako mendietan kopletan jalgitzen dira
Oi, gure lurra; Auñamendiren magalean hormetan erroak dituzten zuhaitzetan gora.
Begietan urtuz bizitzeko lur pare gabea. Iratiko oihanaren itzalean
Hire misteriozko iturriek asetzen ditek, bihotzaren erdian … Eta basoilarrak kantatzen du
ene gogoetako egarria. euri, elur eta laiño Iratiko basoan.
Hire bazterrak haizetan kantatzen, laiño guztien artean
asaba zaharren mezua. zegoen eta dago OTARTXO HUTSA
Haien testigu bakarra, bakardadean
munduan bazain zaharra, ixillean, lo Mendian ari da
oihan eta erreka garbien bebesle zuhurra, Orbaizetako ola kukua kantari;
lainoen maitale jatorra. Orbaizetako fabrikaren ondarra Basoa ta itzala
Abestiak
elkarren maitari; haizean gure herriaren erortea, zorabiozko jirabiretan,
Mitxeletak, ilkor- aragi daldartien hatsedenean,
ezik beren ustez, Zarautzko zineetan begirada trixteko eta askatasunaren semei dei eginaz…
badabiltza han ta hor buruan aluminiozko xedearen neskatxa Gure munduaren astapena
lur apaindu gainez… bilatzen, hantxen osatuko dut
Zumezko otartxoa gure herriko plazeetan Otsagiko "baboa" zure sabelean.
udaberria ezan Pelikula mutuetako ereduak
ta, nola gaixoa, Japoiko portabioietako lumez eztandu ditugu, ALTABIZKARKO KANTUA
zaude baxterrean?.. tiburoien ortz eta aginen barrena ibili behar
Yun baita, betiko izan dugu, Oiu bat aditua izan da
yun, aitaren poza. geure seme-alabak itsas-ertzean eduki ditugu Eskualdunen mendien artetik,
Loreak biltzeko aingira eta itsas-trikuen eskumenean. eta etxeko jaunak bere atearen aitzinean xutik,
ez izaki gauza. idekitu beharriak eta erran du:
Beso biguin haiek Odolezko ohetan lo dugu egiten "Nor da hor? Zer nahi daute?"
gogortu baitziran, eta Eta xakurra, bere nausiaren oinetan lo
ta itzali begiek atzerriratzen gaituzten trenetako zaguena
gau etengabean… komunetan negar egiten altxatu da ata karrasiz
Zumezko otartxoa; Bainan ez izu, maite, Altabizkarren inguruak bate ditu.
erraidazu arren, gure etxera inor ex dator orain,
uts duzun ondoa. Gorbeian urtzen ari den elurra da Ibañetaren lepoan harrabots
Ez ote, bederen, ibaiak arrotuak jausten dira, bat agertzen da,
loreño bat aaztu itoko ahal dituzte? urbiltzen da, arrokak esker eta eskuin jotzen
zure sabelean; dituelarik;
aita dadin poztu ASKATASUNAREN SEMEEI hori da hurrundik heldu den armada baten
bere negarrean? burrunba.
Lore bat gorria, Herri neketsu hontan Mendien kopetetarik guriek errespuesta eman
mardul, eze, beti; polborazko lohitara diote;
erts-ezin zauria euskal semeak boteaz, berek duten seinua adierazi dute,
odolezko iduri… trintxeretako nekeaz eta etxeko jaunak bere dardak zorrozten ttu.
Oroitzezko lore, gure barne muinak ezituaz,
laztan bihotzeko, ukatzen zaigun izatearen Heldu dira! Heldu dira! Zer lantzazko sasia!
itzali den nere funtsa lurrean errotuaz Nola zer nahi kolorezko banderak
izarrarentzako. mendez mende bagoaz. heien erdian agertzen diren!
Zer zimiztak atheratzen diren heien armetarik!
ZORTEAREN KOLPEAK Gure begi legorretan Zenbat dira? Haurra, kontatzak ongi.
askatasun egarriz Bat, biga, hirur, laur, bortz, sei, zazpi, zortzi,
Zortearen kolpeak joaz, nahigabea haunditzen, bederatzi
emeka negar etsipeneko aurreo hamazazpi, hemezortzi, hemeretzi, hogoi.
herra itsumenean,
gorroto izar gidaririk ez. Hogoi ata milaka oraino.
irri, dantza eta malko Heien kontatzea denboraren galtzea liteke.
irentsitako lur puska honetan Ez dator gugana Urbilt ditzagun gure beso zailak,
suertatu naiz bizitzan, jaikosa Mariren errotik athera ditzagun arroka horiek.
eta lurrak egin nau urrezko ileen dizdirarik. Botha dezagun mendiaren patarra behera.
asekaitz Ez eta, erreka garbietaran Heien buruen gaineraino;
bizitza bizi nahi eta lamiek kantatutako leher ditzagun, herioaz jo ditzagun.
ezin doinu liluragarririk,
argia ikusi nahi eta Zer nahi zuten gure mendietarik
itsu Ez ote inoiz Norterko gizon horiek?
iduzkiaren printzak ferekatu nahi eta otz beren urrezko orrazeaz Zertako jin dira guro bakearen nahastera?
amodioa urrupatu ferekatu nahi eta sasi nahasi hau orraztera jetxiko? Jaungoikoak mendiak in, dituenean, gizonek
otz Ez ote gaitu ez pasatzea nahi izan du.
amodioa urrupatu nahi eta Sugar zerutarraren sumindurak Reinan arrokak biribilkolika erortzen dira,
motz. bere seme Jaun Zuriaren ikuituaz tropak lehertzen dituzte.
Hala ere erraietatik dagit txertatuko? Odola xurrutan badoa, haragi puskak dardaran
grinaren oihu latza daude.
laztasunaren otsa Hor dire nunbait maite, Oh! Zenbat hezur karraskatuak! Zer odolezko
bizi nahiaren oihu etsitua gure errege-alaben itsasoa!
orai eta hemen setazko jantzi zuriak
ase ezina. hor nunbair, izan ere Eskapa! Eskapa! Indar ata zaldi dituzuenak.
oraindikan usaindu gabeko Eskapa hadi, Karlomano errege, hiru luma
AMODIOZKO POEMA lore freskoak, beltzekin ata hire kapa gorriarekin;
askatasunaren semeen hire hiloba maitea, Errolan zangarra, hantxet
Gu, dantzari zuberotarrak ginen Estuerdoen parabisuan. hila dago;
kortean bere zangartasuna beretako ez du izan.
eta ez ginen haien hizkuntzaz mintzatzen. Amodiozko kontuak Eta orain, Eskualdunak, utz ditzagun arroka
Horregatik, egun guztiz, oihuz genuen zilegi izango zaizkigunean, horiek.
dantzatzen. Euskal Herriko haurrak Jauts ghiten fite, igor ditzaugun gure dardak
Haien ondoan inguratutako ega-luze saldo bat berriro ere euskal ipuin xarmantez eskapatzen direnen kontra.
ginen. lotaratuko direnean.
egunsenti-arte kantatuz laztandu ninduzun, gure izatearen Badoazi! Badoazi! Non da bada lantzezko sasi
urriko gau epel batean arrapatutako einara ardatza sendoaren bueltan hura?
nerea. garaipenezko kantuak Non dira heien erdian ageri ziren zer nai
entzungo direnean… kolorezko bandera hek.
Egun hartara itzuli nahi nuke Ez da gehiago zimiztarik ateratzen heien
emeki-emeki Orduan bai maite, arma odolez betetarik.
etsasoari begira, begi itxiz, gure lurreko belar gozoa Zenbat dira? Haurra, kontatzak ongi.
jiratutako itzulian barrena. zure eta nere soinean lizun bilakatuaz, Hogoi, hemeretzi, hemezortzi, hamazazpi,
Neure behatzez gure herriko belarra bilatzen, amodiozko mozkorrean murgilduta, hamasei, hamabortz,
Abestiak
hamalaur, hamairur, hamabi, hameka, hamar, gero, gau eta egun gelditu gabe
bederatzi, etzean gelditu zen aitatxi itsuarekin dabil txistu ta irrintzi.
zortzi, zazpi, sei, bortz, laur, hirur, biga, bat. Gartxot koblakariaren kanten ametsean
eten gabeko dantza luzean lotua oihan ARRATSA MOSKUN
Bat! Ez da bihirik agertzen geiago. ata zeharbideetan barna ata oihanean
Akabo da. Etxeko jauna, joaiten ahalzira zure eder lagos oroitzapenaren mikatza! Arratsa Moskun
zakurrarekin. Orreagako gatazkan erakutsi ahala hotza ta ilun
Zure emaztearen eta zure haurren Orreagako oihanetan, ai! oto galdua? abesti bat erntzun ohi da
besarkatzera.
Zurer darden garbitzera ata altxatzera, zure LORE SORTHU ORDUKO Bihotz tristea
tutekin berorik gabea
eta gero heien gainean etzatera eta lo eitera Hogeigarren urthera ari naiz hurbiltzen… bere penak negartzen hari da (bis)
Gabaz, arranoak joanen dira aragi puska eta nere oinetan tonba dut ikusten
lehertu horien jatera. Ni zertarako mundura etorria nintzen? Bihotz iluna
Eta hezur horiek oro xurituko dira Ondikoz ez sortzea neretzat hobe zen. ez behar dunak
eternitatean. esperantza du pozgarri
Sekula zoriona zer den jakin gabe,
ORREAGA hainitz dut nik lurrean izan atsegabe Zeruan izar
lore sorthu orduko histu baten pare, maitasunak dakar
Zuhaitzetan den ederrena da oihan beltzian biziaren uztera guti naiz herabe. Moskuko gau ilunean argi (bis)
pagoa…
Orreagako mendi gainetan badabil euskal- Mendian ur txirripa, harrien artean, ILARGIRA NOA
gogoa: auhen eta nigarrez jausten da bidean,
Galernen eta gerlen artetik mendetan barna izan nahi baihuke zelhai ederrean… Agur agur agur
xut doa, hala nere egunak badoaz lurrean. Ilargira noa (bis)
pagadoietan ixilik kontuz Europakoen geroa.
NORTEKO TRENBIDEARI Nerekin damazkit pentsakisunak
Zenbat gerlari, sarraskiz gose, odolez eta suz neronekin ezin ikusiak
hordi, Mila zortzirehun hirurogeita neronekin gose ta gorrotoak
Europatarrak zanpatu nahiz iragan denik zazpigarrengo urtian neronekin inbide guztiak
horgaindik! lenengo trena ikusi nuen
Ibañetako mendi lepoa heietaz mintza baladi, Espaniako partian; Agur agur agur…
aipa letzazke lehen-lehenik Arrolan ata bide pixka bat bistan pasa ta
Karlandi. inoiz sartua lurpian Hemen uzten ditut nahirik onenak
perra berriak erantsi dizte hemen pakea ta osasuna
Buru-gabetu, bihotzez hustu jendalde handikan orain artian. hemen gizonaren ezkubideak
lehertuekin, hemen danontzat askatazuna
mundu guztia nahiko zuten, beren azpiko Modu horretan jarri zuenak
bategin. Norteko ferrokarrila, Agur agur agur…
Euskal jendeak, denen gatik xut, gogor jakinduriya haundiya zuen,
jeikitzen du jakin entendimentu abila; Amets ola bart gabean egin dut
mendi gain hautan, burua gora, gizonak gizon gizonik ezin hasi liteke amets jarri nau postuta
dagotzin. zaldi hobiaren bila: bainan Almeriako bomba horrek
goizian irten Irundik eta utzi dit ametsa zapuztuta
Indarkeriak ezarri mugak kraskatzen hasi iluntzerako Madrila. utzi dit ametsa zapuztuta
orduko, eta orain ezin ilargira joan (bis)
Euskal gogoa noiz da jauziren arranoaren Linea horrek badauka zenbait
pareko? tunel, zubi eta irrio, GAUEKO ELE IXILEN BALADA
Azpilkueta bezein kartsuko eta jakintza bi biderekin ipini dute
gaitzeko sekulan baino berrio, Gauaren lumez idazten doazen
gizon libroak noiz ote dire Orreagatik jaliko? elektrikako indarra eta ele ixilak nator kantatzen
horrenbeste guardarraio, jainko guztien ateetan deitzen
Zoin den pizgarri mendietarik jauzika doan gau eta egun gelditu gabe asekaitz noa bizitzan barnatzen.
xirripa… beti zerbaiten karraio.
Euskal-semeak, Aiten gogoa bihotz guziaz Fruitu ukakorrak ditut usantzen
hurrupa! Trenera lasai balijuake amets haragikoietan ixurtzen
Altxa burua, denek bat kanta: Euskal Gudua eginagatik zartzera, grinen zirrarek naute edertzen
gaur aipa: Iyo-biriak ederrak dauzka, gauaz maitaleen suan naiz erretzen
Entzunik zuen irrintzina, xutik jar dadin kotxian aisa sartzi'a;
Europa! Hamar legua bide pasa ta Ene gogozko agunsentian
ordu beteko etxera, druiden arpen oihartzunean
ORREAGAKO GATAZKA lengo segunda bezain ederra iheskor noa ohargabean
dago oraingo tertzera. ezkutuko oroitzapen bidetan
Orreagako gatazka
irabazi azkena Eseri-alki ederrak eta Udazken margoz andere lurra
gure ondamendiaren astapena, beste gauza bai on-ona, emeki dator ene baitara
geroztik artizarra galduxe dugu ezertarako bihartzen bada zimeldutako sinismen hura
galduxe kemena kotxe bakoitzak komona; jainkozko ikuituez laztantzera
askamena. lenguan hantxe ikusi nuen
Geroztik beldurti ata larogei urteko amona, Azmarriez ferekatzen dudan
lotsak gabiltza bizitzaren zehar frantses euskaldun buruzuri bat, belar hezearen funtsean
bideetan barrena, ltzaltzuko koblakaria Bentaberriko Monona. biluztuz noa luokoi bidaian
kantari ari zen euskaldunak azkonak oharpen zaharren dastatze gozoan
zorrozten Indarrak elkartzen ata Karbonerarik ez dute bihar
Orreagako gatazkan lehen aldikotz fogonerorik hain gutxi; Itxaropena zatoz nerekin
Karloman su dotze pariak galtzaile Hor bihar dana: begiyak erne apainduaz jaintzi xuriekin
atera ziren, Orreagako gatazkan eta llabiari eutsi; ene maitale nahi zaitut egin
irrintziak goraka arriak biribilkolika abiyatzian iriki eta aitonen semeen ohorearekin
Euskalerriak erakutsi zuen nor zen, ailegutzian itxi,
Abestiak
ITXAROPENA non geratzen den denbora etziuen uzten,
non ez dagoen arnas biderik sartu baino lenago
Bakardadea sentitzeko beldurrak behartzen non ez goazen inora bi txanpona zuzen.
nau egun hontan barnekoa ateratzera. Nerekin non oihukatzen hurbiltzen garen
zaude nahiz eta soilik bihotzean laister erraldoiaren ondora PEDRO
elkartuko gara izar alaiago batetan. Ez dut igo nazazu nire mendira
galduko Itxaropena nahiz 'ta zu ez egon zure zure gailurretik gora Ai, ai, ai, ai, ai, ziri ziri Pedro,
zain naiz. Agertzen zinen bakoitzean ez nuela gizonak ez du ondo ematen
behar ezer zure izate hutsak betetzen zidan egunez zu bizitzera mozkortu ezkero.
gorputza baina gure mundu hau nahiko gaizki arimak zenbatzera Ai, ai, ai, ai, ai, Pedro ziri ziri,
eraikia izan denez azkenean paradisua infernu urrun nabigatzera zertarako ditugu herrian
bilakatu zan. Ez dut galduko Itxaropean nahiz elur gazietan honenbeste hordi.
ta zu ez egon zure zain naiz.
igo nazazu nire mendira ARDOARI KANTAK
ALDE ILUNA aurki dezadan bidea
askatu nadin zure loturaz Ni naiz txit gauza gozoa
Maitasunak, erakusten du batzuetan behar dezadan airea eta poztasun osoa,
bere alde iluna, bere alde iluna. ez nadin izan jainko lurtiarra beltza naiz ta zuria,
Ez, etzaitut gogoko; agur, bai ezinen bidaidea indarra naiz ta garboa
esan beharko, agur betirako, igo nazazu nire mendira eta deritzat ardoa.
agur betirako. zu ez bait zara nirea
Noe gizon aditua,
Taberna batean orduak itxoiten egunez zu bizitzera zedorren pentsamendua
zu berriz etzinen agertzen. azken mugen hertzera izan zen txit haundia,
Maite zenidan buruari galdetzen lainoen agurtzera paratzea mahastia;
bitartean beste batekin jolasten. elur gazietan zu zara ardoren autore,
O! Zorioneko Noe
Neska zurekin ez dut ezer egiten DONOSTIAKO BALEAREN BERTSOAK
ez etorri orain barkamena eskatzen, Edari maitagarria,
begietatik malkoak askatzen, Milla zortzirehun da tristearen alegria!
ez duzu nire bihotza sendatzen. zinkuenta i kuatruan Duzu alaitzen begia,
gure donostiarrak kentzen melankonia,
Iada esan dizut etzaitudala maite! baletara juan. mutua ipintzen kantari
Horrelako konturik eta errena dantzari.
Orain aske daukat nire burua, zeinek du goguan?
pakerik gabe nire barrua. Etzitzaigun haztuko Hautsi, atera, ebakia,
Zurea izan da guztiaren errua genbora galduan. llaga dela edo zauria,
hemen bukatu da nire sufrimentua. kuratzeko belarra,
Donostiako jente klareta edo nafarra,
Iada esan dizut etzaitudala maite! prestu ta nobliak, moskatela edo malaga,
Gipuzkoa guztian edozein ardo ona bada.
LAZTANA parerik gabia;
zuek, getariarrok, Erregin ta erregeak,
Eztarriko korapil sendo hau gauz onen zaliak, munduko agintariak,
nahi nuke askatzea bisigua zalauste al apaizak ere ongi,
kantu hau bukatzean zenduten balia? fraideak are hobeki,
ezagutu zenuen sumendia altxatzen dute goizetik
etengabe su jauzian Luis Gaiztoak emanik ukalondoa gogotik.
itzaltzen doa orain. lenengo arponada,
balia harrapatzeko Ardoaz dago alegria,
Aitortzen dut txit gizon ona da; musika, dantza, armonia;
haseran jolas soil bat zen estimatzekoa zan baina bada hasitzen
haragiaren gosea halako jornada, belaunak limuritzen,
mila mozkorren azkena beratzi mila errial eta irakiten burua
Barkaidazu bazuen jornala. ezta gauza onik orduan.
baina oraingo hontan ni naiz
babes eske datorrena Ondora joan zitzaigun Ai, niri zer egin ote zai!
fideltasunaren ardura. balia hil zanian, Oinez ibiltzen ahaztu zait!
Aldatu naiz etxera etorri ginan Burua jaso ezin dut,
zurekin pentsatzeak agiri etzanian; lurra idoro ezin dut;
odola irakiten dit getariarrak hartu triste dut bihotza guztiz,
ezintasuna dakarkit, zu gabe. azaldu zanian, edan dezadan, ea, berriz.
ez genioten kendu
Inoiz ez dut sinistu amodioan lenengo esanian. Ai, hau edari gozoa!
sexuaren indarrak Zerutik jetsitakoa!
estali dizkit begiak Zuek ekarriagatik Zenbat eta hondorago
azkenik neri ere iritxi zait deseua ugari, hainbat haiz gozoago!
sentimendu garaia utzi esaiozute Jainkoak bedeinka hazala
sentitzeko garaia. gure baliari; nik bedeinkatzen hautan bezala.
ama igesi juan da
Aitortzen dut…. umia da hori, Baso honetan ikustean
segi egiozute poza diat bihotzean,
Burua galtzen hasi naiz nahi dezunak ari. hemen begiraturik
inor ez bezela maite zaitudalako ba naukak txoraturik;
benetan. Getariar horiek zer egingo eztuk barrenean?
etziran izutzen, Sar hakit bada, lehen bait lehen
NON GERATZEN DEN DENBORA Antiguara juanda
balia ikusten; Eska zaiogun Jaunari
Gure baitango lurraldetan pagatu gabetanik demala indar zepari,
Abestiak
libra dezala harritik, jai arratsaldean;
izotz, lehor larritik; además tienen novio, Maite dut eguzkiaren gorritasun bipila,
erreza zaigun berari hiru barkilero, gehiago ilargiaren argitasun isila, argitasun
digun mahats ona ta ugari. zazpi soldadu zar ta isila.
bi karabinero. Zu bizirik ni, maitea, gerta banendi hila,
ESAN DOZU EDER HORI zatoz izarren zelaira ene arimaren bila, ene
ENBATA arimaren bila.
Txikitxua zara baina
haziko zara oindino Montetxion dago Katxibatxi, Ene arima Hegoatik Iparrera egina,
hazten ez bazara bere handik dabiltza Txorten ta Patxi. ilargipean zurbila, itsasoan urdina, itsasoan
ez zaitudala itziko. Xiprinetik urdina.
Bibonera Eguzkiak haizeari damaion maitemina
Esan dozu eder hori zeharka doaz etxera. bil dezagun elkarrekin bakarrean ezina,
ez zagozala neuretzat bakarrean ezina.
eskerrik asko majea Tunbai, tunbai, tunbai
ba neu be enago zuretzat. tunbaitia enbata. KULEBRIN KULEBRON
Tunbai, tunbai, tunbai
Neure amak ezkontzeko tunbaitia enbata. Zorioneko etxe honetan
neure moduko bategaz Xiprinetik Bada hamaika istori
dotea emoten dio Bibonera ama ohean etzan zenean
oilo lokea bost txitagaz. zeharka doaz etxea. aita gainera erori
ondorenak zer ekarri zuen
Hauxe da despedidea HIRU IZAR ez esan gero inori
despedida honen tristea aita gainean mugikor eta
inori txarrik egin barik Gau giro izartsu hartan marik ez zan ageri.
aserre dauku jentea. ametsetan bezala Aitonak lanik ematen duen
ilargia testigu edo ez, amari galde
UDABERRIA DA ETA berak baiezta dezala utzi ezkero amona ere
salduko luke debalde
Udaberria da eta itsasoak eskutitzez alde batetik erdi itsua
Martzelina bero bidalitako kresala despistatua bestalde
harek emongo leuke nigana hurbildu eta pixa egiten iaioa degu
eskatuz gero. estali zidan azala taparikan altxa gabe.

Eskatuten bildur eta itsasoak eskutitzez Gure etxean ezin bestean


bera emoten lotsa bidalitako kresala telebistak jo du kiebra
alperrik galtzen dauko nigana hurbildu eta aitona degu kulebroi eta
bere santu motza. estali zidan azala amona berriz kulebra.

Oraingo mutikoak Hiru izarrak zirala ZAZPI LAGUNTXO GERA


zatorran plantakaz izarrak hiru zirala
erromerira doaz hiru izarrak zirala Zazpi laguntxo gera
abarka mantakaz. argitsuenak zirala kuadrilla batian,
ondo ezautzen gaituzte
Despedidea da eta Nigana hurbildu eta Orioko herrian,
ibili kontuen estali zidan azala neska gaztiak diote
akabatzera noa hiru zidan argitsuren ez gaitula bihar,
hurrengo puntuen. zenbatzen ari nintzala guk holako neskarik, txin-txin,
ez degula bihar.
BASERRITARRAK argi izpiek besapean
ekarri zuten itzala Txin-txin, txin-txin,
Baserritarrak gara gu, ilargia ta gainontzekoak diruaren hotsa
ezin genzake ukatu; itzali zirala harrek ematen digu, maitia,
baina kaletarrek bezain ongi bihotzian poza (Bis)
soinua jotzen dugu, argi izpiek besapean
soinua jotzen dugu. ekarri zuten itzala Neska horrek esateio
ilargia ta gainontzekoak bere lagunari
Kalean dira bi gauzak itzali zirala etzaiola gustatzen
niri gustatzen zaizdanak; mariñel pobrerik.
ardotxo zuri gozo eta Hiru izarrak zirala Horrei etorriko zaio
opil koxkor bigunak izarrak hiru zirala markesaren seme,
opil koxkor bigunak hiru izarrak zirala askotan holakua, txin-txin,
argitsuenak zirala gelditzen da gabe.
MAHATSAREN ORPOTIK
ITSASOTIK ILARGIRA Txin-txin, txin-txin,
Mahatsaren orpotik dator diruaren hotsa
mama gozoa, mama gozoa. Itsasoak mendez mende beratzen du hondarra, harrek ematen digu, maitia,
Edango nukeela beterik basoa, haitzen kontra hausten bere arimaren indarra, bihotzian poza (Bis)
klink, beterik basoa. arimaren indarra.
Nik zuri, zuk neri, Kresal usainak dakarkit maitearen aparra, ATZO ETORRI JATAZ
agur eginaz alkarri, ene bihotzaren mugak hegoa ta iparra, hegoa
basoa txit garbi ta iparra. Atzo etorri jataz
beharko da ipini. hiru mandatari:
Hegoatik Iparrera doan bide luzea, uso zuri eder bat
HAY CIERTAS SEÑORITAS pozkarian ostadarra nahigabean lezea, ta aingeru eder bi.
nahigabean lezea.
Hay ciertas señoritas Zure arnasa zait, maitea, bizigarri hezea - Uso zuri ederra,
Donostia aldean eguzkitik ilargira datorkidan haizea, zeruan ze barri?
que salen de paseo datorkidan haizea. - Zeruan barri onak
Abestiak
orain eta beti. zazpi astian soinian dauka abisatzen dirade egoitera gordez.
soinian dauka zazpi astian Ni ere, hurak bezala, gaxua nigarrez,
- Niretzat zer dakarzu zazpi astian soinian dauka ene bizi trixtia kuntserbi beharrez.
zeruko gauzarik? erantzitseko alperrez.
- Olibo-adartxo bat Hogei eta bi hurtik bete egunin,
Birjinak emonik. La la lara… emazte bat hartu nin ene zorigaitzin;
erraiten ahal beitut zereki zeitan jin,
- Erramu laster da-ta AMA EZKONDU ene urka bullhurra gorderik altzopin.
igartu ez baledi!
- Ez da ba igartuko Ama ezkondu, ama ezkondu IPARRAGIRRE ABILA DELA
zeruko gauzarik. gazte geraden artean.
Ene alaba, etzeukanagu Iparragirre abila dela
- Igartu baledi bere ardo ta ogirik etxean. askori diot aditzen,
barriz dakarket nik, Galburutxo bat berezi nizun eskola ona eta musika,
zeruan asko dira garia ondu zanean. hori horiekin zerbitzen.
olibo-adarrik. Eun errega kendu ninttion Ni ez nauzu ibiltzen,
igurtzi aldi batean. kantuz dirua biltzen,
JOSEPA LEHENGUSINA komeriante moduan,
Ama ezkondu, ama ezkondu debalde festa preparatzen det
Hamaika demonio gazte geraden artean. gogua duan orduan (Bis)
badago munduan Ene alaba etzeukanagu
Josepa lehengusinak argirikan etxean. Eskola ona eta musika
engaina ninduan. Txantxan gorri bat etor zaitzaidan bertsolaria gainera,
josten ari nintzenean. gu ere zerbait izango gera
Beti ibili jatan Eun arroba kendu ninttion hola hornitzen bagera.
neure inguruan igurtzi aldi batean. Hatoz gure kalera,
bereganatu artean baserritar legera,
sorginen moduan. MANUELATXO musika hoiek utzita;
Errenterian bizi naiz eta
Eperrak kantetan dau Manuelatxo, eska zaiozu egian zaidazu bisita (Bis)
Arrate gainean barkazioa andresi, (Bis)
neskarik ederrenak beti horrela ibili gabe ORHOITUZ
Zumarraga kalean. majo zaharraren ihesi.
Napoleonen pauso gaiztoak Zaldi beltzak irrintzika zeuden;
Adios esan arren ondo dituzu ikasi. Sutan ziran inguruko zelhai
lagunen aurrean Gorak. Hartzen genduen atseden,
etzaitut despeditzen Ez dut Andresi barkazioa Alhargunen intziriez alai.
neure bihotzean. nik eskatu beharrikan (Bis) So ziraden, bekhaitz, saiak oro
ez dudalako sekulan egin Giza-hiroz ok-egin beharrez.
UMETXOAREN AMETSAK inon behar ez denikan. Garoetan neska sabel naro
Ez dut Andresi barkazioa Zaurituen odola nigarrez…
Mutiltxo batek nik eskatu beharrikan. Gau joriak zithal hotz zerion:
behin galdetu zun Geure bihotz-min-gai'ta zorion
"Aita noiz etorriko da" Amodioak hego luzeak Orhoitua gizaldiz gizaldi.
Amak negarrez beti bihotzaren bila! (Bis) Lagun! Hilkar-lore-baratzetan
erantzun zion ni nahi nauena nire aurrera genbiltzanok, ilhargi zuritan,
"zeruan dago gure zai" belaunka jarri dadila. Noiz dukegu, diztirant, Eguerdi?
Ta geroztik gauean Amodioak hego luzeak
izarrak ikustean, beti bihotzaren bila! JOSEPA MENDIZABAL
mutiltxoak pentsatzen du
amaren magalean. Manuelatxo, bihotzekoa Etarren amek
Laster, laster, laster, laster pozez nator zuregana (Bis) asko sufritzen dute.
handitzen naizenean egi egia esaten dizut Andre hauen bihotzean
aitatxoren bila joango naiz bihotzetikan nik dana. kabitzen da
izar baten gainean. Manuelatxo, bihotzekoa munduko min guztia
pozez nator zuregana.
ASTELENIAN EZKONDU ETA Aitak
Belaunkaturik zure aurrean Lemoako frentean
Astelenian ezkondu eta nago, nahi zenuen gisan (Bis) hil zizkiaten.
Martitzenian basora basora elkarren jabe zuk nahi baduzu Nebak
Eguastenian horbelak batzen egin gaitezen elizan. gartzelatik deserrira
horbelak batzen eguastenian Belaunkaturik zure aurrean ibili zaizkie
eguaztenian hornelak batzen nago, nahi zenuen gisan. barreiu.
eguenian etxera.
Andres maitea nirea zara, Eta orain semeak
La la lara… ezin dut bada ukatu (Bis) kaminoetan
Amodioan indarrak gaitu erortzen zaizkie
Nere andria biak betiko elkartu. zerraldo…
andre ona dala Andres maitea nirea zara,
auzoan ola dinote dinote ezin dut bada ukatu. Etarren amek
erositako preziuetan asko sufritzen dute,
preziu erositakuetan MUNDIAN MALERUSIK semeak hiltzen dizkietenean
erositxako presiuetan eta batez ere
pozikan salduko nuke. Mundian malerusik hanitz bagirade semeek hiltzen dutenean…
bena ni bezan denik ezta ihur ere.
La la lara… Nihauren funtsentan nahiz ezan jabe, Arrosa gorri-zuri
hamar urteren galerak enetzat dirade. idien apatsek zapalduz
Nere andriak kamixa zahar bezalakoak dira:
beria balu ezer ez ezer ez Desertuko ihiziak, jentzen beldurrez Andre urrikari hauez
Abestiak
urriki zaitezte… besterik ez zala. negarra dagit sakonki,
zeren Euskal-Herria hiri so
Axularren sagarroia Baionatik Bilbora nere hatsa duk
bezalakoa itsaso aingura bihurtzen auhena,
da. nadila zure albora oi Zuberoa
oraindik ingura. zer hintzen eta non hago.
Bere egitez ere
nekez erditzen da Baionatik Bilbora ZELAIAN
baina bere faltaz itsaso zakarra
nekezago, baldin baneki nora Lora-bila neskea
penazago… kamino bakarra. larrarantza doa.
Bera loretan lora
Eta ETA Baionatik Bilbora lore gorengoa.
(lehen zen EDO) itsaso pobrea Ene maitia
sagarroiak bere burua non du aurkitu behar zelaiko galbidea!
erditzera Euskadik hobea. Larratik itun dator,
apoderatzen duen harria itun, bai neskea
da. Baionatik Bilbora
itsaso euskara Minez dozu barrena
Asko izan da karloez Baionatik Bilbora negarrez bihotza
eta arrantzeez… galduak ez gara. Bihotz barruan dozu
Hainbeste otoitz… arantza zorrotza
hainbeste ezpata-dantza, Baionatik Bilbora Ene gaixoa,
euskal-meza, itsaso gorria ilun dozu gogoa!
zortziko nagusi, Baionatik Bilbora Zeure matrail-lorea
alboka, gure memoria. zimelduz doa
txistu…
Hainbeste hostia, alu eta potro… Bilbotik Baionara Lora-bila neskea
Herri honi alua itsasoa larrarantza doa.
erditzeko tenorea iheri ez dakiena Lora-bila joatean
tokatu zaio… hondarrera doa. galdu dau gogoa
Ene mattia
Mutilen barrabil ostikatuak GEORGE JACKSON zelaiko galbidea!
eta Loretan lore zanak,
neskon diti zigarroz erreak Xuri guziak ez dira irinak galdu dau beria.
dilatazio-minak izan dira ez beltz guziak ikatzak.
baina BAZTANGO LURRA
andreon sufrimendu-moralarekin 70 dolar xuri
expulsio-mina dator. eta beltza hintzelako Baztango lurra
Herri kobarde (hain balent) hau Jackson, zugan aurkitu nuen
bere libertateaz beltza hintzelako pakea.
erditzen da gosez
Santa Gurutze honetan… eta gose dagoen beltzak Zugarramurditik
Eguzkiaren Ateko tortura-lekutik! 70 dolar xuri indarrez zetozten
ebasten antzinako ur garbien
Josepa Mendizabal Zaldibian Jackson, murmurrean
asko penatzen da… edo gehiago. nabaitu nuen
70 dolar xuri oraindik estali gabeko
BAIONATIK BILBORA eta beltza hintzelako bizitza sendo batean
jackson, edertasun guzia.
Badu nora heldu, beltza hintzelako
ez du zeri heldu, aski dituk izan Maitatzeko leku paregabea,
itsaso hutsa da 70 dolar xuri gorputz-berritzearen
nire herria. Jackson, kimu-gartsua,
hi akabatzeko begi urdinen birbizia,
Baionatik Bilbora gosez bide ezkutuetan gora
itsaso errea eta beltza hintzelako. eta gora dijoan
putzu honek herri zahar baten pausoa.
ez du itoko Xuri guziak ez dira irinak
gure haserrea. ez beltz guziak ikatzak. Zu, Baztango lurra,
noblea eta iluntasunik gabea,
Baionatik Bilbora OI ZUBEROA udaberriko eguzkitan berotua,
itsaso barea lore berriea musika goxoa,
maria behetik gora Oi gure herria mendi tontorretan
zer bakardadea. zer hintzen eta non hago. xuriz jantzia,
Zazpi mendeko gauean zeinen lur ederra,
Baionatik Bilbora zanpatua Baztangoa.
itsaso antzua itoa
han zuen harro utzi zikiratua Hiltzen naizenean,
Okendok zantzua. ahuldua gurutzerik gabe,
eta pake-pakean,
Baionatik Bilbora ohitua bertso xamur batzuen azpian,
lapa ta lanperna bortxara hantxen nahi nuke betiko loaran.
handikan honeraino alabeharrez
Okendoren pena. ez ote duka jaka kemenik AGUR, AMA
hire hatsa sendotzeko?
Baionatik Bilbora Agur ene erri, Jaunak naroa
itsaso petrala Oi Zuberoa Aberri eder argira!
aspaldi esan zidaten bizitzaren ametsa, Neure negarrak jarion naukan
Abestiak
zure mendiari begira. zuek nire barrenean, euskal bihotza da bilaiz egoiten bilaizi ondoan
nire baitan anparaturik, han dira errabian xiloka beltzian handik elki
Seme bat zeukan baiña etsaiak orain, nahian handik elki eta kantatzera abian lagun
kendu eutsoen bihotza, agoni-puntu honetan, zonbait bidian ikusiko agian.
soin ederra ixuri jakon konprenituko duzue
maietz bateko goiz otza. herriak dakiena, La, la, la…
harriak dirakiena.
Gurutz deunari musu egiñaz Bai. Gaur Euskal Herrian
alde egin eutson mundutik; Harri eta herri. zuhaina da landatzen
Kristoren gentza abo gañean Itxasoa eta mendiak. landatzen da eta gero fruitu ekarten fruitu ekar
loratu jakon gazterik. Mailu batekin. eta haizea da kexatzen iraultzalaria
madarikatzen…
Jaunaren maitez, Aberri maitez XIMUN, XIMUN jar giten ildoan igeli izerdian izerdian eta lepo
ez eban euki bildurrik; zainak hegian besoez ta botzez hortzez eta
eta zeuretzat zorion utsa Ximun, Ximun, haginez lagun bat zorionez ikusiko dugunez.
opalsu eutsun gogotik. Gibeleko leihun.
La, la, la…
Ene Erri ona, zagoz betiko Xalbador, Xalbador,
Kristoren fede batean! Ez da hor! Ez da hor! EDARI GOXOA
Olan, zoriona billatuko dozu
emem ez-pada zeruan. Xabier, Xabier, Jaunak, hau bai edari goxoa arimen
Bortatik so bazterrer. iratzargarri!
Eriotz deuna aurrean daukot Egin dezagun azken tragoa atea itxi aurretik.
sinistu bada, euzkoa! AIENEZA
Ene Erria azke izan artean Haserre joan zaizkigu emazteak beren izenak
zaindu Josuren legea! Aineza gal bizia goiz batez madarikatzen azkena egin dezagun mutilak
iskilludun, ixil eta zutik abisua jo aurretik.
Eder jatazan euzko bazterrak, guduz hilda lur zar honen maitez
eder itxaso zabala; mendietan, etsaien eskutik. Mundura sufritzeko ez ginen jaio ezta
baiña oraintxe ederrago jat gutarrak jagoteko topa egin dezagun agudo
eriotz honen itzala! Aininderor gaztaroan, nerau infernua gure zain dago!
ikurrinik et'ikurrik gabe,
Gaztea nozu bizitz honetan ezpainetan othoitzik ez, birau- JINKOAK EZARIRIK
ta ez jatan palta gauzarik. itzalik ez, baikor, ez herabe.
Ene Jaun, gogor aldi honetan Jinkoak ezaririk familiaren bürü
ez naizu itxi eskutik! Ainitza gal hats, arima, odol, uhure aizü da ama bezain aita
heuretako, nire jainko eidol haur gisako zunbait harien üngürian
Ez bedi egin neure gogoa, maitea, Lur! mendi-gudu baten, hori da egiazko bizitze perfeita.
Zeure naia bai, ostera. eguzkiek, inguruz inguru
Gogoa doa zeru argira ene soin haur, berriz sor haiduru Bena nahigabeak beit dirade artean
gorputza lur illunera. hiretan lo, garrez jo lezaten. hortan da Rodrigo ez jakin zuin haüta
aita afruntütan nigarretan üztea
HARRI ETA HERRI BARATZE BAT edo pünitzea maitearen aita.

Behin maitatu nituen Hau da egün eijerra Euskualdün odola da denen leialena
izenak: mila txoriek kanta Kastillakoa aldiz ororen beroena
ilusio zahar bateko tziauri ene erregina han ezpata püntan jügatürik dirade
oihartzunak. besoak zuri ditizüt para. bide xüxenetik baztertzen direnak.
Oraindik,
noizean behin, Baratze bat nahi dizüt egin Rodrigo joan hadi haütatü dian lekilat
oso gutzitan bada ere, Amets sekretuenekilan orai kunplitzera aitaren deseina
oraindikan Liliak egün jauntzi eijerrenetan zernahi hel dadin güziak parkatürik
datorkit burura aieroa Mila kolorez dantzan bihotzetan. ützüliren betzaik fidelik Ximena.
zuen bizitzea ez zela
alferrean eskeini, Gaü beltz ta sakonetik AI ARDOA
bi mendetakoak Jeikitzen naiz hoztürik
zaraztela, Bihotza hain tristerik Ai! ardoa ai! ardoa
hilda ere Usu hitaz berantetsitürik. gizonaren inganoa
nire barrenean alegintzen zaraztela biga bostetan
are oraindik, Baratze bat… galerazi deitak
Lizardi, gaüko loa
Orixe, Karrosa bat hor dugu bai eta biharamünean
Lauaxeta, Kanpoan gure aiduru lanailako gogoa
Loramendi, Ez gal aboro denbora
nire barrenean kimatzen zarazte Hiskor beitago amodioa AGUR ENE LÜRRA
are oraindik,
harrizko herri bat zuen inguruan Baratze bat… Agur ene lürra
eta zuek laurok ene sor leküa
konturatu ere Maitarzun berriari agur etxe xuriak
ez zinazten ilargiak dü argi eliza eta plaza handia… Agur
egin… emanen deikü aski agur attatta amama
Baina nik hartu nuen nire eskuetan guk elgar maita dezagun beti. eta familia
mailua, agur Pattu txakür maita
eta kolpeka irakarri nuen ARBOLA eta zü Miñiña ene gatüa… Agur.
Kantabriako itxasoa
hartu nuen nire besartean Arbola gainean xoria da kantatzen Utzi beit zütüt
biola, kantatzen da eta bazterrak inarrosten ene lür maitea
eta melodiaka liluratu nituen inarrosi eta hostoa da erortzen egün gris batez
Euskadiako mendiak, kuritzeko mündia
Abestiak
bena beti ene bihotzean Dakitenek erabiliz
bizitzen naiz Euskal Herrian. Atxiki etxeki bihar eta etzi ez dakitenek ikasiz.
ützi ez utzi bena behar etxeki Herri bat osaturik
Agur mahaina dakinak erabil hortan da ageri euskaraz nahi dugu bizi
tximinia eta züzülia euskaldunak euskara maite dila azkarki.
egur ene lagünak Hasi etxetik eta kalera
eta zü ene maitea… Agur. EUSKAL EUSKALDUNAREN BALADA hasi kaletik eta etxera,
martxan jarri da lege berri bat:
Agur ene lürra Ikusten duzu karrikan euskaraz Euskal Herrian (bis)
ene sor leküa Euskara doa korrikan
agur euskaldünak Ez nabil ni bakarrikan GABERAKO ATERBEA
heben jiten bainaiz hiltzea… Agur Gure kultura ondoa dago
Haritz nobleko barrikan Kontatu didate Nueva York-en
ARGIZAGIAK ARGITZEN DIZÜ Bero naiz ni negu gorritan Broadway eta 26 karrikaren kantoian,
Hizkuntzak ez du harrikan negu gorrian, gizon batek gabero
Argizagiak argitzen dizü gaüaz zohardi Oskorrik ez du gorrikan jendeari otoi eskatzen
denean Ez eman guri harrikan aterbea bilatzen duela
ene maitea ikusten nizün dantzan plazaren bilutsirik daudenentzat.
erdian Entzuten duzu alboka
izar batek bezala argitzen zizün beste ororen Hantxe naiz ni ukondora Mundua ez da era hortan aldatzen
artean. Enziklopediak erosten ditut gizonen hartu-emanak ez dira hobekitzen
Binaka eta plazoka zama-aroa ez da hola laburtzen.
Ilhea xuri begia beltz nik zü maite zük ni ez Gustatzen zait letra azopa Baina gizon batzuek gau batez, ohea dute,
nik zü maite zük ni ez ene maitea zeren ez Erdarari erasoka aterbean haize otzik ez eta
kanbia zite deseinez eta ni maita bihotzez. Aizkora zuzen jasota bereri zijoakien elurra, karrikan ari da.
Apurtuko dut nik soka Liburuaren irakaspenik ez ahaztu gizona!
TTUN TTUN ROCK
Ez da beltza bai nabarra Gizon batzuek gau batez ohea dute,
Betidanik Xiberoan izan da Ile luzeko kalparra aterbean haize otzik ez eta
atabala txirula ta ttunttuna Mingaina elebakarra bereri zijoakien elurra, karrikan ari da.
ta nurk ez daki mendian bizi direla Euskaraz elkar maitatzen dugu Bainan mundua ez da hortan aldatzen
gorderik sorginak karpean eginik kabana. Bera eme ni arra Gizonen hartu-emanak ez dira hobekitzen
Gozo kentzen dit sukarra Zama-aroa ez da hola laburtzen.
Ttun ttun hontan bada Kopetan tente adarra
erritma eta herotsa Esnetan gainez aparra PILOTARIEN BILTZARRA
sorginen iratzartzekoa!!! Gora nire behi naparra
Agur, agur, jente guzik, agur bihotzetik
Orainkoan Xiberoan sartü da JOLES TA JOLES Zaharrak eta gaztiak bildurik hurruntik
telebista irratia kitarra Euskaldun joko jaunari bere lur harrotik
aupa sorginak! libertitzeko deia da Joles ta joles, etxekotxuak, Lili eder bada egun zabaltzen itzaldetik.
dantzan sartzeko jo zilarrezko adarra. ni jotzen ditut ateak,
ni jotzen ditut ateak eta Gizon gaztentako beharra
EUROPA erantzun ongi jendeak. Ta zaharren indarra,
Atzo goizean Bitorin ginan, Gora kanta obra ederra
Batzuk diote guk nahi duguna handikan gera etorri, Pilotarien biltzarra.
herri euskalduna ta askatasuna obispuaren libertadia
ezin dugula ere amestu gerekin degu ekarri. Gure jinko jaunak deizku ezari mundian
bagirela "tanbor bat bi katu". Elizatikan atera eta Txorik kantuz oihanian et'ardik mendian
urrengo ate batean, Untzietan mariñelak itsaso erdian
Behin behingoz bai baikor errepika alkate jaunaz egondu ginan Eta pilota maitea euskal-herri aldian.
negu luze beltz hori guk madarika atzoko arratsaldean.
Ok! baikor Gizon…
JO TA KE
Europa askok orain aipatzen Arbolarik ederrena oihanian haitxa
guk aldiz aspalditik prestatzen Marrau jantzi ezkero, atorra zuriak, Aize handirenak dio ezterla ez tatxa
bakez dezagun bete golkoa ezin leike besterik Euskaldun pilota horri ez besuak kutxa
historikotzat jos "2000 urtea". baina beti euskaraz. Beti nausi izan dadin denak dezagun altxa.
Ikuak hartu eta beharbada lustriakaz
Europa! Europa! hazia erein ospatu daigun ondo GOIZIAN GOIZ JEIKIRIK
Europa! Europa! hazia erein gure ohiturakaz.
Europa! hor gira. Egileor Jose Mari, Ander ta Benjamin, Goizian goiz jeikirik. Argia gaberik.
Juanito sakristaua Jose Gondrarekin Urera joan ninduzun pegarra harturik.
Kortsika, Breizh, Catalunya, Euskadi jo ta ke ibiltzen ziran,
herrien Europa jaiki hadi euskera, euskerarekin Jaun xapeldun gazte bat jin zautan ondotik.
Flandria, Irlanda ta besteekin goazen danok eurakin eta tostaaadakin. Heia nahi nuenez urera lagunik.
bat egin dezagun elkarrekin.
BEHIN BETIKO Nik ez nuela nahi urera lagunik.
HITZ HITAZ Aita beha zagola salako leihotik.
Behin betiko behin betiko
Hitz hitaz hitzez gira mintzo sinple bezain tinko Aita beha zagola, ezetz erran gatik.
hots hortaz hortzez uxukuitzeko ez dugu etsiko. Pegarra joan zerautan besotik harturik.
gaitz gaizki gaüzer bürüzagitzeko Behin betiko behin betiko
hitz horiek hots gaitz dira ondo ulertzeko sinple bezain tinko Urera ginenian, biak buruz buru.
hitz horiek hots gaitz dira untsa koprenitzeko. Euskaraz eta kitto! Galdigin zautan ere: -«Zonbat urthe tuzu?»

Hanitx asko gehiago geio Etxean eta kalean -«Hamasei…hamazapi orain' ez konplitu
ützül itzul hitz horiek dira oro berdin berdin jolasean, zurekin ezkontzeko gaztexegi nuzu.
atzoko egünko gaurko biharko eskolan, lanean,
üskaldün euskaldun edo eusko. tristuran eta pozean Etxerat itzultzeko nik dutan beldurra.
Abestiak
Ez jakin nola pentsa amari gezurra!» Ene seme nik primütia, egin deitak traditzia, Zelietako Jinko Jauna, zuri gomendatzen
En'anaiak zeitadanian kita-erazi Frantzia. nüzü,
-«Neska, nahi duzu nie erakuts zuri Adixkidez libreraz nentzan egin neian Ezi ene best'erresursak or'akabi ziztadatzü;
etxerat etortzen zer erran amari?» bilaiztia, Libertate, hunak, uhurik galdürik agitzen
Eta hik eni hen ixilik egin kundeneraztia. nüzü,
«Urzo xuri pollit bat, gabaz dabillana, Eta khorpitzaren gal lotsaz, mündüz mündü
hark ura zikindurik, egotu naiz ama». Musde Deffis jaun presidenta, eta banuazü.
Musd'Ündürein jauna,
-«Dakigunaz geroztik zer erran aman, Galdürik nintzan enialakoz semiak zian Izan nüzü Jundane Jakan, Loretan eta
dugun pegarra pausa, gaitezen liberti». deseiña; Erruman;
Zien leterak eraman baleizt Paueko jaun jüjen Jente hunetzaz beinündüzün zük hazi ene
AHAIDE DELEZIUS HUNTAN gana, errundan.
Libratzen zian bere aita, bizia zor zereiona. Orai ere phartitzen beniz zure othoitzez ber
* Ahaide delezius huntan bi berset gei tit gisan
khantatü, Paueko jaun jüjek balie ene jüjatzen jakintü, Haietzaz bizi-eraz nezazü malerus nizan
Ene bizitze mulde gaitza münd'orori Nun etzien ene etxaltia frauderiaz akesitü denboran.
deklaratü: Enündia kundeneraziren, bena semik ni traditü
Ihun sos bat ebatsi gabe ez eskandalik Eta ni kundenerazi nai nahiz hunaren juitü. * Khantore hoiek huntü nütin Ünhürritzeko
txerkhatü, olhetan,
Hamar urtheren galeretan nahi ükhen naie Oi jüstizia injüstua, igorri naizü herriti, Errumarat juiten nizala erraiten beitüt hoietan;
sarthü. Eni ebatsi etxaltian den anaiaren ihesi! Maleruski ni hil banendi bidaje lazgarri
Ene semik ez nahi hazi, nik hari eman huneti: hortan,
Ebili nüzü kharriketan, ene bidaje handitan, Behar diat presuntegian hil edo amuinan bizi. Ziberuan khanta-itzazie, ene orhitzapenetan.
Amorioz nindaguelarik xarmagarriren
huñetan, Bi urthe igaran ditiat Españan pelegri gisa, MÜNDIAN MALERUSIK
Ixterbegiak zaudelarik eia nun sarthüren Hire ganik deüseren ezin ükhenez biziaren
nintzan, bilha; Mundin hanits malerous arauz baciraye
Bena haien ororen gatik, ni maitiaren lekhian. Orai hiri sokhorri galthoz jin nük ezin ebilila, Bena ez ni beçaignic ihour behinere;
Hik igorri ene etxerik erranik han deüs enila. Ene fons propiaren içan nahiz jabe,
Zelietako Jinko Jauna, zützaz nüzü estonatzen Tristia eçari niz ihon lurric gabe.
Zerentako hain desbardin gütüzün heben Bi hilabete igaran tiat sabaietan hotzez ikhara,
egiten; Ezpenündia nahi ützi ene sükhaltin sartzera, Desertuco ihicic genten beldurrez
Batak indarrik gabe, bestiak zentzü gabe, Ez hik ez hire emaztiak ene ohian lotzera, Precocionatcen (dira) ebiltera gordez;
bethi praube agitzen Jüstuago zia lo zedin hire küñata izorra! Nic hourac imitatcen gachoa nigarrez
Mündü huntaik bestila baiko, han denak gira Ene bici tristiren conservi beharrez.
bardintzen. Ene etxalte zabalian ezari ninak hireki,
Gai oroz barnen sar enendin, borthak dereitak Hamar ourthe hontan bici niz esclabo,
Mündü huntan hanitx persuna bada malerus esteki, Erdiac presouetan bestic sordeisago;
izanik, Ezpeitzeion phenaik egiten hunak ützirik Jelosqueria baten sujetetic oro
Bena ez beren etxekuak nik bezañ krüdel zieki, Ni ere impatient guerthaturic guero.
ükhenik, Ene amuinan igortiak, bi athorra xiloeki.
Ene amak bost lekhütako primü nündüzün Hoguei eta bi ourthic complitu egunin
sorthürik, * Adio erraiten dereizüt, ene phena-gei hartia, Hartu nin emastia ene çori gaitcin,
Igorten naie mündüz mündü deüs nütinak Bena orai zü zütüdano, ene kontsolü güzia; Eraiten ahal beitut içan ceitala jin
idokirik. Athorra bat eman deitazü destrenpien Ene urkha bulharra gorderic alço pin.
erekeitia
* Jinkuak maradika beza Gaztelondo Topetia Ikhara zinandialarik errenak jakin, trixtia. Eçagutu nianin cer nian erossi,
Eta neskatila praubetan amorio ezartia! Nahi ukhen nin bortças corregieraci;
Batetan ezarri nilakoz, izan niz desprimütia, Zortzi urtheren behar deizüt erran dolorez Bere jabe puissantac hari althe jalki
Egüzaitak egin zereitan ordeñiaren haustia. adio; Eta ni inocenta gaztelin etceki.
Haboro bizitzen ezpaniz, Josafatera artino.
Hazi behar nian phüntian traballatzen nintzan Inkas bizitzen bagirade biak mündian haboro Ene absenciari aguertu aproba
hasi, Algarreki izanen gira Jinkuak pharti artino. Çougnen fidelki cian eraman dembora;
Desprimü-eraz nentzan lotsaz, nahiz aita Harec eni doblatu bihotceco herra
trenderazi; Semiari nereionin egin ene photeren üztia, Bai etare causatu galtceco malurra.
Osagarria hari khausitü nahiz benin galerazi: Beste haurrer niezün egin ene borthen
Orai agitzen zitadazüt segür hiltzia zerratzia, Ene izterbeguia bahin emaztia
presuntegin. Eta zü ezari neskato etxen, malerus trixtia, Herresteraci gabe nic nian flakia;
Aita amak so egizie zer den haurrer bilaiztia. Bestec eraman deric hic behar colpia
Ene aitak destinatia ükhen nian espusatü, Bena cubera diroc orano hartcia.
Erranik nahi zeitadala primajia errendatü. Adio erraiten deiziet ene haur dotherik gabik,
Ene maite (fidel) ezagütia nik horre gati Ene süberte malerusak, trixtik, mündin Banta ahal ayteque non nahi compagnan
kitatü, ezarririk Hic eman escandalac echarri din suitan:
Eta beste maiterik zian bat ene phena gei Ene gisa har-itzazie, pazentziaz zien kürütxik Galdu dela bi lechu eta bi guiçon galant
hartü. Eta salbamentia txerkha, hetzaz imita Jesüs Bai etare thonatu hirour legnu charmant.
Krixt.
Bi hilabetez egon niz presu ene emaztia gati, Ene esposa maitia eta flakia
Ta hura xalanteki etxen ni han nintzanez Adio dereñat erraiten, ene alhaba barkhotxa; Coki batec diçaçun nahas cencia,
jelosi; Etxeki-ezan familian orai artinoko kundüta, Galeraci naiçu ni eta etchaltia
Ber denboran ene anaiek (defautez) prozesa Küñat küñater eman beriak, haurrer Jinkuaren Malherous erendatu oro familia.
jüja-erazi, kreinta
En'hunaren juitü nahiz eta ni kundenerazi. Senharraren hun izan eta zaharraguak Ene espous maitia eguin deiçut falta,
errespeta. Aguri da frutia ecin dirot ukha;
En'anaie erüsatia, menjatü hitzaiket aski, Bena çuc baçunu ukhen pacencia
Ene lehen eritajia orotan fraudaz ebatsi; Etxahun, nausi famatia, galdü dük libertatia; Hori çatian aisa sendo ceitin gaitça.
Orai khorpitzeko xangriek behar nie eihar- Orai hiri erriz ari dük oi hire ixterbegia;
erazi: Eta orai hir'ezin bestia, harekila trixtezia, Hamar ourthez deitaçu eman burian min,
Behar diat presuntegian hil edo amuinan bizi. Behar amuinan hasi edo pelegri juan bestela. Bostez egoneraci aldiz gastelin;
Secoursic eman gabe nahiz han hil nendin,
Abestiak
Halako emaztia norc sofri saihetcin? Aita Saintiren meza entzün kardinalen ltzaltzuko bardoaren bila etalpenetan. Gari
kunpañan: ttanta bana dute mokoetan ezarri ahal
Hamar ourthez duçula dioçu sofritu; Arropak txar nütian eta ihurk etzeitan deüs izateko Gartxoten ezpainetan.
Ene osaba jauna causa içan duçu; erran.
Nitan içan espaliz gin dena aguertu, Elkorretaren gailurrean irakatsi huen,
Behar beitçunuki(a)n gaztelin finitu. Gure erretor berria, nor bere lurrean maizter izatea zein
Ez juna üdüria; garesti ordaintzen den.
Mousde Harichabalet jaun erretora Harek üsü bisitatzen (zin) eri miserablia,
Etçunin etcekiten oguendant lioba, Eta zük elizan ere ezin ikhus praubia, Lur minak eragindako zina, lur
Arauz sinhexi duçu icous ondon obra ikararen mugikortasunean era zein
Jauna eçariçoçu cihaurenekila. Barkoxera jin zinenin, uraunkorra den.
Ükhen zünin «hunki jin»;
Ene aita fidela aurhidic hareki, Ustez süjet bat arrarorik sarthü zintzeikün Atzaparka bat lurrez hire seme maitearen
Aberastu cirie ene malurreti, herrin, abots gardena itoaz nola herri bakoitzak bere
Procesac eman eta defautac eraiki, Bena emanen deiküzü plazer(a) juiten zirenin. defuntuak lurperatu ohi dituen.
Arrusas etcaltiac ciec ere ebaxi.
Alemanak beitira Bainan hik Gartxot ez huen Abraham
Ene sorthe tristiri guiçon gastiac so, Españulak bezala, baten ohorerik ata Mikelot euskal
Escont guei baducie ez eçar esclabo, Bere pekuen mendekus eta ürgüllüz gora, epikaren erresinola lurrari ~ðni behar Izan
Emaztic ukheitecoz nic beçalaco, Zük erakasten deiküzü kasta hartarik zirela. hioken opari. Atzerriko latin zaleen
Eguin citaye aphez edo jon soldado. uztarpean biraozko hizkuntza basatiaz
Barkoxeko neskatilak kantatzea es baizen zilegi.
Emazten dohagna bethi virgina, Eginez phastoral bat,
Jiten ezpaçaicie uzta ereigna; Ezin atsolbitüz dira higatürik oski zolak, Ez duk eremu hauetan aingeru zerutarrik
Enian ichousiric haren echospena Eta haieri sogitera jin zirenak orobat. Otsaburu zakur anaikorra ez besterik. nork
Sonya ez ereitia datila hobena lehunduko dik bada hire nahigabea guro lur
Aktür hurak balira gozoak ez ezik.
Hanits minçatu nuçu enetsaien contre Izan düke alhaba,
Nahi bada gueçuric ez erran batere, Haiek egin bekhatiak pharkhatü züntükin aisa, Arrano igarlea hor hago zeharka
Bena ene oguenac badutut nik ere Edo eman baleizie present zunbait pularda. heriotzaren getari. Hire egalaren azpian
Gincoua dakhigula guertha pharcaçale. joan nahi nikek hire xirularrutik iheska
Barkoxeko aphezak irriztan joandako arcaico bila guro
Barcosseco herrian ez cherka etçahon Oro dira manexak, adimena hire oroitzapenez sendotu
Haren hatçaman nahiz çabilcenac ondon Ezkiniroia oithian ükhen Ziberutar artzañ bat, dedin.
Bere chantoren honcen ari da Iguelon Prauben eta aberatsen afable lizatin bat.
Hain olhalte ederric ezpeita Ciberon Al Frai Martin, hire zitalkeriak bardo&
Barkoxen besta berri hilen dik bainan haren suminadura
BARKOXEKO ELIZA Zen lehen besta handi, hileskorra ondotik izango duk ata hire
Bena ideki derezü zük muda eder hori, maitiÏak deabruak kantatuko dizkik.
Egün Barkoxen beita Desplazer egitia gatik hanko popüliari.
Libertitzeko besta, Gaur mende batzuen ondotik
Bi berset khantatzen dütüt, soniareki aldika, Uhure hura zergatik kondairaren ohiartzuna entzun nahirik
Jaun erretorak emanik beitüt hoien süjeta. Düzü Jinkuri ideki? lur hanð so,
Ala mündin ebili zenin ebili beitzen praubeki,
Gure Jaun erretora Eta ez zük uhuratü handi ageri baizik. hire altabizkarko kantuaren e~
Dügü Jaun khorpitz gora! nauk, Gartxot, nora oharmenaren
Jinkuak ere egin zizün bihotzez ere hala, Jinkua zelin bada llunbarretan noiz entzungo zai.
Bortxa ikhusirik beita harez jente aphala. Zü elizan bezala,
Lekhü haitatüz ezarteko khargü dienen gora, Elkorretako elurrak urtzen direlarik
Barkoxeko eliza Gü taula petan girate, jente gradoz aphala! errekan behera datozte, garden bezain
Da eder den bastiza! bihurri, lurraren negarra iduri.
Erretorak fitsatürik dügü han jaunen plaza, Barkoxeko kunseilian
Ezpeitiroie haren odrez praubek hantik entzün Dira phena handian, Txori kantazale ederra nun oto
meza. Aphezen ezin ezariz kuntent diren alojian: haiz kantatzen? Harrien negarra
Musde Merzi ezar-izazü zük zure jauregian. haizeak darama Zaraitzuko
Praube bat izan düzü ibarretan barna.
Jaun haien plazan sarthü; Barkoxeko gizun gaztik
Bi jaun hara jin eta hura hen kunpañan baratü, Ziren projet hartürik, MUSDE TIRAZ
Erretora süjet harez hüllan desesperatü. Behar ziela prozesionin uhuratü Jesüs Krixt,
Eta ez zük abunitü her egitia gatik despit. Musde Tiraz zük enaizü
Meza zinian hasi, nahi ükhen kobesatü
Praubia zian ikhusi, Gizun gazte hen plazan zeren dütüdan Barkoxeko
Bi jaun handi hen artian, bere arropa txarreki, Ezari züntin herrokan aphezen khantorik huntü;
Hantik jalki-erazlia igorri sabre bateki. Haur zentzü gabe elibat jaun anderen arropan! haiez plañitu zirelakoz
Bere arropek amiratürik etzien pater bat erran. zihauk ükhenen dütüzü.
Praubia zenian jalkhi
Bere afruntiareki, Gure Jinkua eiki Eskiulan Musde Tiraz
Jun zeion zerbaiten galthoz, nahiz beztitü Etzen aleman kastati; plañuz entzün ditit zützaz,
hobeki; Hartakoz uhure haren etzaizü izan aski, bethi zerbait galthoz
Hura baratzian gorde ezpeitzin nahi ikhusi. Süjet harez etzelakoz sorthü zure askazi. zirela arranda beitüzü eskaz,
mila lüseki ezpeitirozü
Praube hura da izan Gure Jaun erretora, urthin zure büria haz.
Zazpi erresumatan; Nuiz dükegü plazera
Egün oroz meza entzün bi mila elizatan; Zure juiten ikhustekua ez ützül gein seküla, Sei hilabete dü egin
Barkoxen bezala aphezek ez tratatürik izan. Eztügü nigarrik eginen azken bi juner bezala. Eskiulara zirela jin;
gerozti sei barrika ardu
Izan nüzü Loretan, ITZALTZUKO BARDOARI edan tüzü ordenari,
Jakan eta Erruman, beste sei ükhen bazüntü
Ehunka uso Elkorretako inguruetan bardin edan beitzüntükin.
Abestiak
Tejeiro ta Maroto guzien alkate:
Omizen egon zinandin Zer gizon hoietatik espera gentzake.
mila lüs ttipi batekin;
bena Eskiulan behar düzü Carlos agertu ezkero probintzi hauetan
zamaria ere hazi; Beti bizi gerade neke ta penetan.
beste mila lüs herriari Nahiz kendu guk duguna beñere ezer eman
behar düzü emanerazi. Bost negar egiteko nunbait jaio ginian.

Eskiulatarrak kuntzebi Semiak soldatu ta preso gurasoak,


Musde Tiraz dela handi! Ezin pagaturikan kontribuziuak.
Satifatzeko behar dila mila Trintxera lanetara gañera auzuak
lüs emendü hori, Dolorezkoak dira gaur gure pausuak.
zeren kapita zakia
beita largatzen zahartziari. Kordoiz inguraturik kostatik Ebrora,
Trabaz gaude josirik bera eta gora.
Musde Tirazen Jinkua Atzenikan frantsesak itxi du frontera.
thipiñan handi kozina; Gerrak ez dakar onik iñundik iñora.
haren ama birjina aldiz,
ollaki salda gizena, Atia itxo ta ogia garesti;
horien ororen pusatzeko Artua ere ari da igotzen poliki;
ardu eta likür huna. Dirua ezkutatzen da egunero hemendik.
Nola bizi garen bada, harritutzen naiz ni.
Musde Tiraz behar düzü
bikaritto bat galthatü,
hari lanak eragin eta
zihaurek untsa phausatü,
zeren lan egitia zure
partida handia düzü.

Sarrantzeko aphez saintik


dira zü bezañ jakintsik;
haiek emanik amust oroz
Jesüs errezebitzen dit;
egün oroz juan banendi
ükheitek'esparantxa dit.

Eskiulan Musde Tiraz,


Barkoxen Musde Zenmartzo,
hurak biak perfeit dirade,
bai, herri aizuentako,
bena Jinkuak lagün bitza
haiek nik maitha artino.

LAGUN ETOR GUREKIN

Batez, mendi eta oihanetan


Pentze eta alorretan
Bizi nahi dugu gure etxetan
Batez, laborarien hauzia
Ezin da irabazian
Nahi norbaitekin ta nor ez jakin,

Lagun etor gurekin denek elkarrekin


Ba dugu zer egin
Gu ez gara lotsatzen etsaia nun hasten
Han da gudukatzen
Gure odolez ta ontasunez
Gure izatez dirade gosez
Elkartasunez erakutz hortzak
Elkarri josiz buru gorputzak.

Biez, langile guzien mina


Nagusientzat gaixtagina
Senda daitekea gure indarrez,
Biez, nun ez den ari gogorka
Ezin da egin burruka
Nahi norbaitekin ta nor ez jakin,

Lagun…

MUÑAGORRIREN BERTSOAK

Muñagorrik dino bere proklamian,


Gerrak ondatzen gaitu bosgarren urtian;
Igaz jarrikan Carlos Madrilko bidian,
Bultza zuten atzera, gerra bere oñian.

Agintari onenak preso daduzkate;


Euskalduna izatia du bakoitzak kalde.

You might also like